11 ilde ekimine destek yok: 'Bizi mısır kurtarıyor'

Bakanlık, aldığı kararla su kullanımı yoğun bir ürün olan mısır ekimine kısıtlama getirdi. Ancak bu uygulama, buğday ya da pamuk gibi ürünlerden değil de mısırdan para kazanan çiftçiyi memnun etmedi.

Fotoğraf: Arşiv
Google Haberlere Abone ol

URFA - Tarım ve Orman Bakanlığı, yer altı su kaynaklarının tükenmesini engellemek amacıyla 2025 yılından itibaren Türkiye'nin 11 ilinde mısır ekimini azaltacak bir karar aldı. Bakanlık, tarımsal üretimin planlanması çerçevesinde her yıl farklı bir ürün ekimi sağlanarak münavebe (ekim nöbeti) uygulamasına gidileceğini ve 4 yılda bir aynı tarlaya bir kez mısır ekilebileceğini açıkladı. Ayrıca, sulu tarlalara suyu az tüketen ürün eken çiftçilere ilave su desteği sağlanacağı duyuruldu.

Bu önlemlerin Ankara, Aksaray, Eskişehir, Hatay, Kırşehir, Karaman, Konya, Nevşehir, Niğde, Urfa ve Mardin’de uygulanacağı belirtildi. Bu 11 ile bağlı 50 ilçede, çiftçilerin mısır ekimi yapması kısıtlanırken daha az suya ihtiyaç duyan ürünlere yöneltilmesi planlanıyor.

14 Eylül 2023 tarihinde yayımlanan 32309 sayılı Resmi Gazete’de yer alan “Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde alınan bu karar, yer altı su kaynaklarının korunması ve su tasarrufunun sağlanması amacını güdüyor.

MISIR EKENE DEVLET DESTEĞİ YOK

Mısır, yüksek su ihtiyacı olan bir ürün olduğu için, yer altı su seviyelerinin derinlere çekilmesi ve uzun vadede su kaynaklarını tüketmesi riski nedeniyle bu kısıtlamaya gidildiği ifade ediliyor. Bakanlık, söz konusu bölgelerdeki çiftçilere mısır yerine daha az suya ihtiyaç duyan alternatif ürünler önererek, suyun daha verimli kullanılmasını sağlamayı hedefliyor. Bu bölgelerde mercimek gibi su tasarrufu sağlayan ürünlerin ekimi teşvik edilecek. Ancak, çiftçilerin mısır ekimi yapması halinde devlet desteği almayacakları belirtiliyor.

Ancak özellikle buğday ve pamuk gibi ürünlerin masraflarını karşılamakta zorlanan çiftçiler, mısırla ilgili alınan karar nedeniyle endişeli.

'ÇİFTÇİLERİMİZ BU UYGULAMADAN HİÇ MEMNUN DEĞİL'

Bakanlığın kararının hem çiftçiye hem Türkiye ekonomisine zarar vereceğini savunan Urfa Viranşehir Ziraat Odası Başkanı Bahri Ekinci, "Dışarıdan mısır getirileceğine, piyasa kendi çiftçimizle canlandırılmalı ve çiftçimizi güçlendirmeliyiz. Bu durum sadece dış ülkelerin çiftçilerine yarar sağlamaktadır. Çiftçilerimiz bu uygulamadan hiç memnun değil. Mısır kurutma işlemleri duracak, sanayi sektöründeki kurum ve kuruluşlar faaliyetlerine ara verecek ve bu kuruluşların çoğu kapanacak. Örneğin Viranşehir'de çok sayıda mısır kurutma tesisi var ancak mısır temin edilemezse, bu tesisler kapanacak. Buradaki insanlar ne yapacak?" diye sordu.

‘BUĞDAY VE PAMUK BİZİ KURTARMIYOR’

Viranşehir ilçesinde mısır ekimi yapan ve adını vermek istemeyen bir çiftçi, mısırın kendileri için çok önemli bir gelir kaynağı olduğunu ve bu karar uygulanırsa büyük zararlar doğuracağını belirtti. Çiftçi, "Mısır ekmesek, gerçekten çiftçilik daha da zorlaşır. Çünkü biz mısırdan çok faydalanıyoruz. Elektrik faturamız yüksek, ama mısırda 1 dönümden 1 ton, yani 1200-1300 kilo ürün alabiliyoruz. Bu yıl 50 dönüm mısır ektim ve dönümden 1250 kilo aldım, kazandım şükür. Eğer bu yıl mısır ekimi yasaklanırsa, çiftçi ciddi zarar eder. Buğday ve pamuk, bizi kesinlikle kurtarmıyor. 50 dönüm mısır, 50 dönüm buğday ve 80 dönüm pamuk ektim, 490 bin lira gelir elde ettim ve dün elektrik borcumu ödedim. Eğer mısır olmasaydı, elektrik borcunu nereden ödeyebilirdim? Mısır bizi gerçekten kurtarıyor, masraflarımızı kapatıyor" dedi.

Mısır ekiminde devlet desteği almadıklarını buğday ve pamukta destek aldıklarını söyleyen çiftçi, “20 yıldır çiftçiyim, mısır desteği hiç almadım. Mısır bizim için kurtarıcı ürün. Çünkü buğday ve pamuk masraflı, gübre ve ilaçları yüzünden elimizde bir şey kalmıyor. Mısır bizim imdadımıza yetişiyor. Biz mısırda destek beklemiyoruz sadece mısır ekimimize yasak getirilmesin istiyoruz" şeklinde konuştu.

Kızıltepe Hububat Merkezi Başkanı Şerif Öter
'BÖLGENİN TARIM EKONOMİSİNE BÜYÜK ZARAR VERİR'

Genelgede kısıtlama getirilen bölgeleri eleştiren Kızıltepe Hububat Merkezi Başkanı Şerif Öter, "Genelgede su kısıtı nedeniyle bazı bölgeler tarımsal destekleme kapsamı dışında bırakılmış. Türkiye'de 52 farklı bölgede su kısıtı uygulanırken, bu bölgeler arasında yer alan Mardin'deki mısır üretiminin yoğun olduğu dört ilçeden bir tanesini serbest bırakmışlar; örneğin Nusaybin’i. Ancak en merkezi ilçeler olan Kızıltepe, Derik ve Artuklu'da destek verilmemesi, yapılan planlamaya aykırıdır. Bu durum bölgenin tarım ekonomisine büyük zarar verir. Ayrıca, elektrik desteği de sağlanmadı. Bugün yumurtaların astronomik fiyatlara ulaşmasının sebeplerinden biri de mısır fiyatlarındaki artıştır. Çünkü mısır, tavuk ve diğer hayvanların ana yem maddesidir ve tavuk yemi, büyük ölçüde mısırdan yapılmaktadır. Bu durum dışarıdan ithalata yönelmeye sebep olmakta ve bunun olumsuz etkileri hem milli hazineye hem de bölge ve ülke çiftçisine yansımaktadır" dedi.

Hilvan Ziraat Odası Başkanı Hikmet İpar
'YASAK DEĞİL KISITLAMA VAR'
Geçen sene de benzer bir uygulamaya tabi kaldıklarını aktaran Ceylanpınar Ziraat Odası Başkanı Sinan Keskin, yer altı sularının korunmaya çalışıldığını söyledi.

“Bu bölgelerde su sıkıntısı yaşanıyor” diyen Keskin, çiftçilerin arazi varlığının az olduğu Ceylanpınar’da yer altı suyunun daha fazla olduğunu belirterek tarım faaliyetlerinin su varlığını etkilediğini dile getirdi.

Öte yandan bakanlığın genelgesinin kısıtlama değil yasak olarak sunulduğunu söyleyen Hilvan Ziraat Odası Başkanı Hikmet İpar, "Çiftçiler arasında mısır ekiminin yasaklandığına dair bir yanlış anlaşılma var ancak böyle bir durum söz konusu değil. Sadece su kısıtlaması uygulanan bölgelerde, su seviyelerinin çok derinlere indiği yerlerde, mısır ekimini sınırlamak amacıyla bir önlem alınmıştır. Mısır ekiminin yasaklanması gibi bir durum yok. Bu uygulama, yer altı su kaynaklarını koruma amacını taşımaktadır ve sadece su kısıtı olan bölgelerde geçerlidir" ifadelerini kullandı.  

“Çiftçiler bu bölgelerde mısır ekimini yapabilir ancak destek alamazlar” uyarısında bulunan İpar, tarım il ve ilçe müdürlükleri, ziraat odaları olarak çiftçileri daha verimli ürünlere yönlendirmeye çalıştıklarını ifade etti. Daha az su isteyen ürünlere yönlendirme yapılmak istendiğine vurgu yapan İpar, su kısıtı seçilen bölgelerde, mercimeğe destek verildiğini sözlerine ekledi.