18 aylık Mehmet Uytun’u gaz fişeği ile öldüren uzman çavuşa takdir indirimi

DİYARBAKIR- Kamuoyunun "Annesinin kucağında vurulan bebek" olarak tanıdığı 18 aylık Mehmet Uytun'un ölümünün üzerinden 14 yıl geçti. Ekim 2009'da yaşanan bir protesto eylemi sırasında evinin balkonunda annesinin emzirdiği sırada başına isabet eden gaz fişeği nedeniyle yaşamını yitiren Uytun'un faili Jandarma Uzman Çavuş Hakan Alkan’a, “taksirle insan öldürme” suçundan 3 yıl 4 ay hapis cezası verildi.

Mehmet Uytun davasının karar duruşması bugün Cizre 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Kimlik tespitinin ardından başlayan duruşmada, dosyanın Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karşı yapılan itirazın oy birliğiyle kabul edildiğine ilişkin Cizre 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararı okundu. Ardından savunma yapan Uytun’un avukatı İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şube Başkanı Ercan Yılmaz, Cizre 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği kararının usule aykırı olduğunu belirterek, “Görevsizlik kararı Ağır Ceza Mahkemesince incelenmeden verilmiştir. 16 sayfalık gerekçemiz okunmamıştır. Sanığın kamu görevlisi olması nedeniyle görevsizlik kararı kaldırılmıştır. Biz bu nedenle mahkemenizin yeniden görevsizlik kararı vermesini talep ediyoruz” dedi.

Sanık müdafii ise görevsizlik kararının kaldırılması kararına uyulmasını talep etti.

11 Mayıs 2023 günü görülen duruşmada, sanığın eyleminin bir bütün halinde ‘olası kastla öldürme’ suçunu oluşturup oluşturmayacağı hususundaki delillerin takdir ve değerlendirme yetkisinin üst dereceli ağır ceza mahkemesine ait olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmiş, dosya Cizre Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmişti. Ancak sanık müdafii ve Cizre Cumhuriyet Savcılığı’nın itirazını değerlendiren Cizre 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi, yapılan itirazı oy birliğiyle kabul etmişti.

SAVCI, GÖREVSİZLİK KARARI VERİLMESİNİ TALEP ETTİ

Avukatların savunmalarının ardından savcı esas hakkındaki mütalaasını açıkladı. Mütalaada, delillerin takdir ve değerlendirme yetkisinin ağır ceza mahkemesine ait olduğu belirtilerek mahkemenin görevsizlik kararı verilmesi talep edildi. Uytun’un avukatları mütalaaya iştirak ederek dosyanın ağır ceza mahkemesine gönderilmesini talep ederken, sanık avukatı ise ‘olası kastın’ mümkün olmadığını belirterek mütalaayı kabul etmediklerini söyledi.

3 YIL 4 AY HAPİS CEZASI VERİLDİ

Avukatların mütalaaya karşı beyanlarının ardından kararı açıklayan mahkeme, Hakan Alkan’a “taksirle insan öldürme” suçundan 3 yıl hapis cezası verdi. Sanığın üst düzey dikkat ve özen göstermesi gerekirken dikkatsiz ve tedbirsiz bir şekilde ateş ederek Uytun’un ölümüne sebebiyet verdiğini belirten mahkeme, Alkan’ın ‘istemediği neticeyi öngörebileceğini’ belirtti, ‘bilinçli taksirle hareket’ ettiği gerekçesiyle cezada 1 yıl artırıma giderek 4 yıl hapis cezası verdi. Ardından sanığın yargılama sürecinde ‘olumlu davranışlar’ gösterdiğini değerlendiren mahkeme, sanık hakkında takdir indirimi uygulayarak cezayı 3 yıl 4 aya düşürdü.

Mahkeme, sanığı verilen ceza miktarı nedeniyle ‘yasal imkan bulunmadığından’ hapis cezasının ertelenmesine ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin hükümlerin uygulanmasına yer olmadığına karar verdi.

Ne olmuştu?

18 aylık Mehmet Uytun, Şırnak’ın Cizre ilçesinde 9 Ekim 2009 günü yaşanan protesto gösterileri sırasında evlerinin balkonunda annesinin kucağındayken başına gaz fişeği isabet etmesi sonucunda ağır yaralandı. Diyarbakır’da devlet hastanesine kaldırılan Uytun, 10 gün yoğun bakımda kaldıktan sonra 19 Ekim 2009 günü yaşamını yitirdi. Şırnak Valiliği, olayla ilgili Uytun’un, göstericilerin attığı taşlar sonucu yaralandığını açıkladı.
Jandarma Uzman Çavuş Hakan Alkan, 3 Kasım 2009 tarihinde Cizre Cumhuriyet Başsavcılığı'nda verdiği ifadede, atmış olduğu gaz mühimmatının çocuğa çarptığı iddiasının doğru olmadığını savundu. Cizre Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 17 Temmuz 2012 tarihinde Cizre Kaymakamlığı’ndan soruşturma izni istendi. Ancak Cizre Kaymakamlığı, ‘yeterli delil bulunmadığı’ gerekçesiyle 31 Ağustos 2012 soruşturma izni vermedi.
21 Haziran 2021 tarihinde görülen 3. duruşmada mahkeme, sanık Hakan Alkan’ın 'taksirle ölüme neden olma' suçundan sabit olan eylemine uyan TCK’nin 85/1 maddesi gereğince, 3 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hapis cezasının 18.200,00 TL adli para cezasına çevrilmesine karar verdi. 19 Ekim 2022 tarihinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, suç tarihi itibariyle Kara Kuvvetleri Komutanlığı (KKK) envanterinde bulunan bir mühimmatın jandarma birliklerince kullanılmasının mümkün olup olmadığının, KKK’ye bağlı birlikler ile jandarma birlikleri arasında mühimmat devrinin mümkün olup olmadığının, mümkün ise bu devrin tutanağa ya da belgeye bağlanması gerekip gerekmediğinin, kırmızı renkli kapsülle ilgili böyle bir belge bulunup bulunmadığının araştırılması; kırmızı renkli kapsülle aynı nitelikteki bir gaz fişeğinin ateşlenmesi sonrası kapsülün ne kadar sıcaklığa ulaştığı ve bu sıcaklık itibariyle isabet ettiği bir kişide yanık izi oluşturup oluşturmayacağı hususunda, gaz fişekleri ve bunları atan silahlar konusunda uzman bir bilirkişiden rapor alınması; tanık beyanları arasındaki çelişki ve bir tanığın birden fazla gaz bombası kullanıldığı yönündeki beyanındaki çelişkinin giderilmesi gerektiğinden yerel mahkeme kararını bozdu.
Bölge Adliye Mahkemesi’nin bozma kararı sonrasında Cizre 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılama yeniden başladı. 11 Mayıs 2023 günü görülen son duruşmada, sanığın eyleminin olası kastla öldürme suçunu oluşturup oluşturmayacağı hususundaki delillerin takdir ve değerlendirme yetkisinin üst dereceli ağır ceza mahkemesine ait olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verildi ve dosya Cizre Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi. Sanık müdafii ve Cizre Cumhuriyet Savcılığı’nın dosyanın ağır ceza mahkemesine gönderilmesine karşı yaptığı itiraza dair Cizre 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi 21 Haziran 2023 tarihinde karar verdi ve yapılan itirazı oy birliğiyle kabul etti.