18 soruda 'ama'lı EYT soruları: 1999 Eylül öncesi girişliyim ama...

DUVAR - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusunda yaptığı açıklamaların ardından birçok soru ortaya çıktı.

2,5 milyon kişinin emekli olmaya hak kazandığı EYT uygulamasında yapılan düzenlemenin ardından kararın Resmi Gazetede yayınlanması ve bu soruların netlik kazanması bekleniyor.

Hürriyet Gazetesi yazarı Noyan Doğan, EYT konusunda merak edilen bazı soruları cevapladı.

Düzenlemeden kimler yararlanacak?

İlk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1999 öncesi olan; SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı dahil tüm emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemeden yararlanıp emekli olabilecek. İşçi statüsünde SSK’lı kadın çalışanların 20 çalışma yılını (hizmet yılı) ve 5 bin prim günü doldurmaları, erkek çalışanların ise 25 çalışma yılını ve 5 bin prim günü doldurmaları gerekiyor. Bağ-Kur’lu kadın çalışanlar 7200 prim gün sayısını, erkek çalışanlar 9000 prim günü tamamladıklarında EYT düzenlemesinden yararlanabilecek. 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan Emekli Sandığı’na bağlı memurlardan kadın memurlar 7200 prim gün sayısını, erkek memurlar da 9000 prim günü tamamladıklarında düzenlemeden yararlanıp emekli olabilecek.

Yaş şartı aranacak mı?

Hayır; ilk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1999 öncesi olanlar prim gün sayısı ve çalışma yılı şartlarını tamamladıklarında yaş şartı aranmadan emekli olabilecek. Örneğin, ilk sigortalı olduğu tarih Ağustos 1999 olan ve 18 yaşında sigortalı olan bir kadın çalışan 5 bin prim gün sayısını doldurmuşsa da 38 yaşında emekli olabilecek.

Borçlanma hakkı tanınacak mı?

Prim gün sayısı eksik olanlar sosyal güvenlik sisteminde belirli doğum, askerlik, yurtdışı çalışma gibi koşullar nedeniyle borçlanma yaparak, prim gün sayısını arttırabilir. Bu yeterli olursa, EYT düzenlemesinden yararlanıp, emekli olabilecek.

Doğum borçlanması yaparak, emekli olabilir miyim?

Prim gün sayısı eksik olan kadın çalışanlar doğum borçlanması yaparak eksik günlerini tamamlayıp emekli olabilecek. Bir çocuk için 720 gün, iki çocuk için 1.440 gün, üç çocuk için 2.160 gün borçlanılabilir, prim gün sayınızı artırabilir ve düzenlemeden yararlanıp emekli olabilirsiniz. Örneğin, Eylül 1999 öncesi sigorta girişiniz var, 20 çalışma yılınızı tamamladınız ancak 4 bin prim gününüz var. Emeklilik için 5 bin prim gün olması gerekiyor. Sizin 1.000 prim gününüz eksik. İki çocuğunuz da varsa 1.440 gün borçlanıp 5 bin prim güne tamamlayıp, EYT’den yararlanıp emekli olabilirsiniz.

Doğum borçlanması yaparak, sigorta girişimi öne çekebilir miyim?

Hayır; çekemezsiniz, doğum borçlanması sadece prim gün eksiğinizi tamamlamaya fayda sağlar.

Askerlik borçlanması yaparak, emekli olabilir miyim?

Prim gün sayısı eksik olan erkek çalışanlar askerlik borçlanması yaparak eksik günlerini tamamlayıp emekli olabilecek. Askerde geçirilen sürenin tamamı veya bir kısmı için borçlanma yapabilirsiniz. Askerlik süresini en çok 540 gün borçlanabilirsiniz. Yani, emeklilik için 540 gün prim eksiği olanlar bu sürenin tamamını borçlanarak, emekli olabilir. Örneğin, emeklilik için 250 gün prim eksiğiniz varsa, sadece 250 günü borçlanarak da emekli olabilirsiniz.