2500 yıllık surlar fayans döşeli: Sarmaşıklar büyüyor, kale dökülüyor
Trabzon'un Roma, Bizans ve Komnenos döneminden izler taşıyan en az 2 bin 500 yıllık kalesi yapılaşmadan kalan fayanslar, sarmaşık ve ağaçların büyümesiyle tehdit altında.
TRABZON - Trabzon'un bilinen tarihi 2 bin 500 yılı aşan kalesi bakımsızlık ve ilgisizlik nedeniyle tehlike altında. Tarihlendirilmiş kayıtlarıyla Roma, Bizans ve Komnenos döneminden izler taşıyan kalenin surları yer yer sarmaşık ve incir ağaçları ile kaplandı. Bazı bölümlerinde dökülmelerin başladığı kalenin bazı bölümlerinde ise eski yapılaşmalara bağlı olarak fayans, sıva, akar boruları gibi malzemelerin bulunması tepki çekiyor.
Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Prof. Dr. Coşkun Erüz, Trabzon'un Roma, Bizans, Komnenos ve Osmanlı İmparatorluğu tarafından üzere bölgenin idari ve coğrafi merkezi olarak kullanıldığını kaydederek, kentin her medeniyet ve her devlet tarafından önemsendiğini ve geliştirildiğini belirtti. Trabzon'un antik kent özelliği taşıyan ender kentlerden olmasına rağmen tarihi değerlerin korunmadığını ifade eden Prof. Dr. Erüz, bir çok eserin göz göre göre yok edildiğini söyledi.
İKİ KÖPRÜYLE KALELERİ BİRBİRİNE BAĞLANAN 3 KENTTEN BİRİ
Trabzon'un en az 2 bin 500 yıllık limanlı kalesi olan bir kent unvanı taşıdığını belirten Prof. Dr. Erüz, kentin tarihini ortaya çıkaracak arkeolojik kazıların yapılmaması sebebiyle tarihi değerlerin toprak altında kaldığını ifade etti. Kalenin Yukarı Hisar, Orta Hisar ve Aşağı Hisar adlarıyla üç bölümden oluştuğunu kaydeden Prof. Dr. Erüz, "Trabzon aynı zamanda 'trapez' diye tabir edilen masa görünümünden adını alır. Aşağı Hisar tarafından kale içine baktığımız zaman düz bir masa gibi yapısı vardır. Trabzon Kalesi iki vadi arasında iki köprüyle girilen dünyadaki 3 antik kaleden biridir" dedi.
Kalenin oluşumunu ortaya koyacak arkeolojik kazılara yer verilmediğini ifade eden Prof. Dr. Erüz, "Trabzon Kalesi'nin oluşumunu arkeologların yapacağı çalışmalar ortaya koyacaktır. Trabzon maalesef Yukarı Hisar'da yapılan kazının dışında 2 bin 500 yıllık bilinen tarihi olmasına rağmen hiçbir arkeolojik kazıya konu edilmemiştir. Ve yine maalesef arkeolojik kazılara konu edilmezken kale içindeki arazilerde imar amaçlı kazılara hiçbir sorun çıkartılmamıştır. Dolayısıyla kaleye yönelik tarihlendirmeler, söylemlerden, geçmiş kaynaklardan alınmıştır. Halbuki yapılması gereken arkeolojik kazılarla 10-15 metre derine kadar incelenip kentin ve kalenin tarihi ortaya çıkarılmalıdır" sözlerini kullandı.