90 bin laborant atama bekliyor: Çark dönüyorsa dişlisi biziz

Şirin Bayık

ŞIRNAK - Sayısı 90 bine yaklaşan Tıbbi Laboratuvar Teknikleri bölümü mezunları kendilerine yeteri kadar atama kontenjanı açılmamasına tepkili. Hastanelerin kan alma birimlerinde ve laboratuvarda çalışan laborantlar, mezun olduktan sonra KPSS puanı ile atanıyor. Atanamama riskine rağmen her sene Tıbbi Laboratuvar Teknikleri bölümü için üniversitelerin açtığı kontenjanlar doluyor. Bu sayının hemen eritilmesi gerektiğini belirten ve 2017’den beri faaliyet yürüten Tıbbi Laboratuvar Platformu kurucusu İsmail Gümüşbaş, “Az atama ile idare etmeye çalışıyorlar. Sağlık camiasının değerimizi bilmesini ve buna göre alımları düzenlemelerini istiyoruz” dedi.

ÜNİVERSİTELER, MEZUN OLUNCA İŞSİZ KALACAK ÖĞRENCİLER İÇİN KONTENJAN AÇIYOR

Her sene Tıbbi Laboratuvar Teknikleri bölümünden yaklaşık 7 ile 10 bin arasında mezun veriliyor. Gümüşbaş, "YÖK’ten aldığımız resmi rakamlara göre 2020 ile 2022 yılları arasında 887 kişi alındı, bin bile değil" diyerek mezun sayısının fazla olmasını eleştirdi. Özel hastaneler dışındaki bölümlerde KPSS puanı üzerinden atama yapıldığını söyleyen Gümüşbaş, “Sınavdan sonra mülakatlar da oluyor, yani torpil de gerekiyor” diye konuştu.

En büyük sorunlarının taşeron sorunu olduğunu belirten İsmail Gümüşbaş, “Aslında bu bölümden mezun olanlara ihtiyaç çok fazla ama hem 'mali' diyorlar hem de başka bölümlere atama veriyorlar. Bizim aslında en büyük sorunumuz taşeron. Daha düşük ücretlere daha fazla personel çalıştırmak istiyorlar. Örneğin; hastanelerde bulunan laboratuvarlar firmalara bağlı ve bu firmalar devletin ihalelerine giriyor, ihale ile birlikte laboratuvara kendi cihazını kuruyor ve her cihazın başına birini getiriyor. Cihazın bakımından ve temizliğinden sorumlu olarak. Ama bu arkadaşlara özel sektörde çalıştığı için daha düşük ücretler veriliyor. Bizim işimizi de onlara yaptırıyorlar. Şehir hastanelerinde bizden daha fazla alım yapmak yerine, düşük ücrete başka personeller getiriyorlar” dedi.

TIBBİ LABORATUVAR TEKNİKERLERİ İÇİN İSTİHDAM ALANI AZALIYOR

Laborantlar için diğer bir sorun da kan alma. Gümüşbaş, görev tanımında kan alma işlemini laborantların yapması gerektiğini ancak işleyişte buna uyulmadığını belirterek “Bu birimlerde şu an hemşireler kan alıyor” diyor. Ayrıca sağlık ocaklarının kapatılması istihdam oranlarını azaltmış. Bu nedenle aynı gün içinde kan alma sonuçlarının öğrenilemediğini aktaran Gümüşbaş, “Sağlık Ocağı olarak bilinen, şimdiki adıyla Aile Sağlık Merkezleri'nde eskiden küçük de olsa bir laboratuvar oluyordu. Vatandaşlarımız da aynı gün test alıp sonucunu veriyordu. Şimdi bunları da kaldırdılar halk sağlığına bağladılar. Eğer kaldırmasalardı hâlâ laboratuvarlar olacaktı ve Türkiye’nin her sağlık ocağındaki laboratuvarlarına iki tane de olsa laborant atanacaktı. Yine bu Aile Sağlığı Merkezleri'ne laboratuvarlar kurulsa mezun olan laborantlar atanır ve istihdam sağlanırdı” diye konuştu.

'BÖLÜMLERİN KONTENJANI DÜŞÜRÜLMELİ'

Mezun oranının azalması için, bölümün üniversitelerde bulunan ikinci öğretim programlarının kapatılmasını isteyen platform kurucusu İsmail Gümüşbaş, fazla öğrenciye nitelikli eğitim verilmemesinden de şikayetçi: “İkinci öğretimle birlikte bir üniversitede 60 öğrenci oluyor ve bu sayı çok fazla. Yüksek sayıyla eğitim kalitesi de azalıyor. Çünkü bir bölümde 5-6 mikroskop oluyor ve bu sayıya yetmiyor. Kontenjan düşürülmeli diyoruz. Bizim için de çözümün bir parçası, yılda 10 bin mezun yerine 3 bin mezun olur. Ne okuduğunu bilmeden giren öğrenciler de var. Sonra ne yapacaklarını bilemiyorlar.”

'BİR ÇARK DÖNÜYORSA TEMEL DİŞLİSİ BİZİZ'

Platform olarak 80 binlik mezun sayısının eritilmesi için atama kontenjanlarının artırılmasını talep eden laborantlar, yıllık 3 bin kişilik veya iki yılda 5 bin kişilik bir atama bekliyor. Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı son büyük atamada Tıbbi Sekreterlik bölümüne 32 binlik kontenjan verilmişken, kendilerine sadece 421 kişilik pay verildiğini ve KPSS puanının 85’te kaldığını söylüyorlar. Gümüşbaş, atanamayan mezunların bazen özel hastanelerde çalıştığını ama bunun çözüm olmadığını da ekledi. Bunun nedeni olarak, özel hastanelerin laborantları çok ağır şartlarda çalıştırıp az ücret ödemelerini gösterdi.

Atanamadığı için başka işlerde çalışanların sayısının da çok fazla olmadığını belirten Gümüşbaş, bazı mezunların atanmakla ilgili umutlarının kalmadığına değindi. Her şeye rağmen mücadele edeceklerini belirten Gümüşbaş, “Biz kendi önemimizi ve değerimizi biliyoruz. Biz sonuç vermeden doktor ameliyat yapamaz, ilaç da yazamaz, teşhis de koyamaz. Sekreter ne kadar önemliyse doktor için, biz de o kadar önemliyiz. Bir çark dönüyorsa temel dişlisi biziz. Bir hastanede 5 veya 10 laborantın yapacağı işi 3 laboranta yaptırmaya çalıştıkları için 1 saat çıkması gereken sonuç 3-4 saatte çıkıyor. Sonuçlar gecikiyor ve teşhisler geç veriliyor. Az atama ile idare etmeye çalışıyorlar. Sağlık camiasının değerimizi bilmesini ve buna göre alımları düzenlemelerini istiyoruz” dedi.