Adalarda kriz devam ediyor: 'Büyükada’da kalan 100 at hala esir'
Adaların Atları Platformu’na göre bir yılda 813 at önlenebilir nedenlerle öldü. Atlar, gömüldükleri yerde, Büyükada Aya Nikola mevkiinde anıldı. Adalar’daki sivil toplum örgütleri ve hayvan hakları savunucularının katıldığı anmada, “Kalan 100 kadar at hâlâ hapis, hayatları tehlikede” denildi.
DUVAR - Son bir yılda 105 atın ruamdan 708 atın ise hareketsizlikten ve bakımsızlıktan öldüğünü belirten Adaların Atları Platformu, ölen atları gömüldükleri yerde andı. Ruam salgının birinci yılında bir rapor yayımlayan platforma göre İBB tarafından satın alınan ve Büyükada’daki İSPARK ahırlarında tutulan atlara iyi bakılmıyor. Yeterince hareket edemeyen atlar hareketsizlikten ve bakımsızlıktan ölüyor. Ayrıca ahırlarda at uzmanı veteriner hekim görevlendirilmiyor.
‘ECELLERİYLE ÖLMEDİLER’
Anmaya katılan bir Büyükada sakini, “Faytonlar kalktı ama atlar özgür olmadı. Atların nasıl heder edildiğine şahit olmuş insanlar olarak burada bulunuyoruz. Bu etrafta gördüğünüz alanda yüzlerce at gömülü ve ecelleriyle ölmediler. Gözlerimin önünde şu gördüğünüz çukurlara kepçelerle gömüldüler” diyerek, duruma tepki gösterdi.
“Atlar güzelliktir, Adalar atlarla güzel”, “Atlar tatile değil meçhule gönderildi” pankartlarının açıldığı anmada, bir basın açıklaması yapıldı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
‘HAYVANSEVERLER SÜRECİ TAKİP ETMEDİ’
“Ruam iddiasıyla öldürülen 105 at ve getirilen kötü şartların öldürdüğü en az 708 at, yani toplam 813 at, tamamen önlenebilir nedenlerden hayatını kaybetti. 818 at ve 27 tay ücretsiz ve denetimsiz olarak ada dışına sürüldü, birçoğunun durumu meçhul.”
“Kamuoyu faytonu kaldırmanın atları kurtaracağı algısı ile kasıtlı olarak yanlış yönlendirildi. Atları önemseme ve kurtarma iddiasındaki hayvanseverler ve hayvan hakları örgütlerinin büyük bölümü süreci takip etmediler, atların halini merak etmediler. Atların içinde bulunduğu durumun vahametine dair bizlerin tüm uyarı ve çağrılarımıza rağmen atlar terk edildi. Atların ahırlara hapsedilmesi, kötü şartlarda tutulması ve buna bağlı ölümlerden İstanbul Valiliği, Adalar Kaymakamlığı, Adalar İlçe Tarım Müdürlüğü ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi birinci derecede sorumludur. İBB yetkilileri tüm bunlara ek olarak, atların iyi durumda olduğu şeklinde asılsız haber, beyan ve videolarla kendilerine duyulan güven istismar ederek halkı yanıltmaktan, 818 at ve 27 tayın hiçbir denetim olmadan ülkenin dört yanına gönderilmesinden de sorumludur.”
Anmada, önlenebilir nedenlerle hayatını kaybeden yüzlerce atın geri gelmeyeceğine dikkat çekildi. Şu anda hayatta olan atların aynı sona uğramaması için başta İBB olmak üzere tüm kurumlara çağrı yapıldı. Atılması gereken adımlar ise şöyle sıralandı:
-Ada dışına gönderilen atların durumu acilen kontrol edilmeli.
-Sorumlular değişmeli: İBB’nin Adalar’daki atlarla ilgili çalışmalarının başında atçılığı bilen, atları seven kişiler olmalı. Adada mutlaka at uzmanı veteriner hekim bulunmalı.
-Atlar düzenli olarak açık havaya çıkarılmalı ve padok alanı genişletilmeli.
-Tayların bakımları çok masraflı olduğundan, gönderildikleri yerlerde kesime gönderilme ihtimali en yüksek olan grup bunlar. İBB’nin elinde bulunan taylar kesinlikle elden çıkarılmamalı, gönderilmiş olan 27 tay derhal yerinde denetlenmeli, mümkünse geri getirilmeli.
-İBB İspark ahırlarındaki tüm atların ve de tayların ziyaretçileriyle buluşmasına izin verilmeli.
-Atçıların önerdiği, atların iyiliğine olan yöntemler ve atlarla yapılabilecek çalışmalara destek verilmeli.
-Atların ölümüne ve kötü şartlarda yaşamasına yol açan ve göz yuman tüm sorumlular hakkında kovuşturma yapılmalı.
NE OLMUŞTU?
Adalar'da, geçtiğimiz yılın aralık ayında halk arasında at vebası olarak da bilinen ruam hastalığı görülmüştü. İstanbul Valiliği tarafından hastalığın yayılmasını önlemek için 20 Aralık 2019’da alınan kararla, faytona at bağlamak üç ay süreyle yasaklanmıştı. Yasakla beraber Burgazada, Heybeliada ve Büyükada’daki atlar ahırlara kapatıldı ve ruam tespit edildiği gerekçesiyle 105 atın yaşamına son verildi. Ancak atlara yapılan testlerin sonuçları at sahiplerine ve kamuoyuna açıklanmadı.
Ruam hastalığının ortaya çıkmasından kısa bir süre sonra, 16 Ocak 2020 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi bir karar alarak Adalar’da fayton kullanımını yasakladı. Fayton plakalarını ve atları sahiplerinden satın alacağını duyuran İBB, her bir fayton plakası için 300 bin TL, her bir at içinse 4 bin TL ödeme yaptı. İBB’nin 28 Şubat’ta yaptığı açıklamaya göre toplam 1225 at satın alındı. Atlar şu anda Büyükada’da bulunan İspark Ahırı’nda tutuluyor.