AK Parti’nin Kayseri’deki tek kale maçı sürecek mi?

KAYSERİ – “Altılı, yedili masa Amerika’nın kölesi olmuş”, “PKK ile aynı masaya oturana mı oy verelim?”, “Oyumu Ermeni’ye mi vereyim yani; Müslüman’a vereceğim elbette.”…

Bu cümleler klişeleşmiş deyimle ‘AK Parti’nin kalesi’ olarak nitelendirilen Kayseri’den.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ittifak ortağı MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin seçim propagandasının önemli bir ayağı olan “Millet İttifakı karşıtlığı”, Kayseri’de karşılığını bulmuş gözüküyor. Mikrofon uzattığımız hemen herkes Erdoğan ve Bahçeli’nin mitinglerde kurduğu cümleleri tekrarlarken Erdoğan’a güven, rakiplerine güvensizlik de net bir şekilde görülüyor. Öyle ki ilk kez oy kullanacak genç bir seçmen, muhalefet kazanırsa EYT düzenlemesi ile emekli olmaya hak kazanan babasının maaşının kesileceğine inanıyor.

‘ERDOĞAN KAYBEDERSE BABAMIN EMEKLİ MAAŞI KESİLİR’

Kayseri’deki az sayıdaki muhalif seçmen ile eski AK Partili seçmende ise çekingenlik hakim. Mikrofon uzattığımızda konuşmaktan çekinen hatta ürken; kayda alınmadıklarından emin olduklarındaysa düşüncelerini tedirgince ifade eden bu seçmenler hayat pahalılığından, geçinememekten şikayet ediyor ve “değişim gerekli” diyor. Bu seçmen kitlesiyle aynı düşüncede olan ama buna rağmen “düzeltebileceğine” inandığı için yine Erdoğan ve AK Parti’ye oy vereceğini söyleyen seçmen sayısıysa hiç az değil.

'AK PARTİ’NİN TEMELLERİ ADETA KAYSERİ’DE ATILDI’

Kurulduğu günden bu yana yapılan tüm seçimlerde AK Parti, Kayseri’de hep birinci parti olmuş, hem de açık ara. 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan, oyların yüzde 70,31’ini almış. Milletvekili seçiminde de Cumhur İttifakı 72,11 oy ile ipi göğüslemiş ve AK Parti 6, MHP 2, CHP ve İYİ Parti de birer milletvekilini Meclis’e taşımış.

14 Mayıs günü yapılacak seçimde Kayseri’de 1 milyon 26 bin seçmen sandık başına gidecek. İlk kez sandığa gidip oy kullanacak kişi sayısı ise 88 bin 29. AK Parti ve Erdoğan, bu seçim için de iddialı.

Kayseri’nin deneyimli gazetecisi Recep Bulut’a göre Erdoğan ve partisinin Kayseri’deki gücü, AK Parti’nin kuruluşuna dayanıyor. AK Parti’nin kuruluşunda öncülük eden isimlerden Abdullah Gül’ün Kayserili olmasının, AK Parti’nin miting mahiyetindeki ilk büyük buluşmasının Kayseri’de yapılmasının kentte güçlü bir altyapı oluşturduğunu belirten Bulut, “Adeta AK Parti’nin temeli Kayseri’de atıldı. O nedenle kurulduğu günden bu yana hem yerel yönetimleri kazandılar hem de genel seçimlerde ezici bir çoğunlukla üstünlük sağladılar” diyor.

‘GÜL-ERDOĞAN AYRIŞMASINDA KAYSERİLİ ERDOĞAN’I SEÇTİ’

Kentteki Abdullah Gül etkisinin yerini uzun yıllar önce Recep Tayyip Erdoğan’a bıraktığını anlatan Bulut, bu süreci ise şöyle anlatıyor:

“Abdullah Gül Cumhurbaşkanı seçildiğinde 41 pare top atışı yapıldı Kayseri Kalesi’nde. O zaman Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki’ydi. Ama ne ilginçtir ki Abdullah Gül ile Erdoğan’ın araları açıldığında, biz yerel gazeteciler olarak ibretle seyrettik, Kayseri halkı tercihini Recep Tayyip Erdoğan’dan yana koydu.”

Bulut’a göre bu tercihte muhafazakar ve milliyetçi duygular ile Kayseri’de siyasetin ticaretle iç içeliği etkili oldu.

‘KAYSERİ HÂLÂ AK PARTİ’NİN KALESİ AMA BAZI SURLARI YIKILDI’

Bulut, Erdoğan ve partisinin Kayseri’de hâlâ güçlü olduğunu söylüyor ve “Kayseri AK Parti için hala bir kale. Ancak tek bir farkla; kalenin bazı surları yıkılmış” diyor. Bulut, bu yıkımın sebeplerini ekonomide yaşanan sorunlara, Kayseri’nin sanayi teşviklerinden mahrum bırakılmasına, Sivas’a giden hızlı trenin Kayseri’ye gelmemesine ve AK Parti’nin aday listesinin kentte yarattığı hayal kırıklığına bağlıyor.

AK PARTİ İÇİN KAYSERİ’DE TEK KALE MAÇ DÖNEMİ BİTTİ

Kayseri’de gün yüzüne çıkan bu sıkıntıların seçim sonuçlarına yansıyacağını belirten Bulut, “2018 seçimleri ile mukayese edecek olursak bugünkü koşullar ile o günkü koşullar aynı değil. O zaman adeta tek kale maç yapıyordu AK Parti. 6 milletvekili vardı AK Parti’nin. Bugün aynı rahatlık içinde olduğunu söylemek mümkün değil. Sokakta AK Parti’nin 6 değil 4 buçuktan 5 alabileceği yorumu yapılıyor. Yani AK Parti’nin silip süpürdüğü bir hava kalmadı. Tek kale maç dönemi bitti” diyor.

KAYSERİ’DE NEREYE BAKSANIZ HULUSİ AKAR VE ERDOĞAN POSTERLERİ VAR

Bulut’un bahsettiği AK Parti adaylarının kentte yarattığı kırgınlığın önemli sebeplerinden biri kentin aşina olduğu güçlü isimlerin listede yer almaması. Kayseri Büyükşehir Belediyesi eski başkanı, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Özhaseki, eski bakan Taner Yıldız, Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş liste dışı kalırken listenin ilk sırasında Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ikinci sırasında gazeteci Ayşe Böhürler yer alıyor.

Gazeteci Recep Bulut’a göre AK Parti, listesinin yarattığı kırgınlığı gidermek için seferber olmuş durumda. Bulut, kentteki durumu şöyle aktarıyor:

“Belediyelerin, Milli Savunma Bakanlığı'nın tüm imkanları kullanılıyor, seferber ediliyor. Dev posterler, dev afişler var her yerde. Ramazan boyunca her akşam iftar yemekleri verildi. Hulusi Akar’ın liste başında olmasının yarattığı kırılmayı ortadan kaldırmak için bir gayret var.”

Tam da Bulut’un anlattığı gibi Kayseri’de başınızı nereye çevirseniz Erdoğan ve Akar fotoğrafları görüyorsunuz. Tarihi Kayseri Kalesi’nin surlarında bile Erdoğan’la Akar’ın dev posterleri yan yana. Zaman zaman muhalefetin eleştirilerine sebep olan bu durum için Büyükşehir Belediye Başkanı Memduh Büyükkılıç, “Hulusi Akar'ın fotoğrafı milletvekili adayı olarak değil, Milli Savunma Bakanımız olarak asıldı” cevabını veriyor.  

AKAR’IN SEÇİM PROPAGANDASI BEKA SÖYLEMİ ÜZERİNE

Akar, Kayseri’deki seçim propagandasını bakanlığının ve iktidarının askeri başarıları, beka söylemi, terörle mücadele üzerine kurmuş durumda. Gazeteci Bulut, kentin Refah Partisi kökenli bazı sivil toplum temsilcilerinin AK Parti’nin bu militarist söylemden uzak durmasını beklediğini anlatıyor. Ancak Bulut’a göre kentin genelinde bu söylemler ve strateji kabul görüyor.

‘AK PARTİ’NİN ADAYI BÖHÜRLER KAYSERİ’DE YOLUNU NAVİGASYONLA BULUR’

Bazı AK Partili Kayserililer “ithal adaylar getirildi” yorumunu yapıyor. Bu yoruma sebep olanlardan birisi de ikinci sıra adayı Gazeteci Ayşe Böhürler. Öyle ki kentte, “Ayşe Böhürler Kayseri’de yolunu navigasyonla bulur” esprileri yapılıyor. Eskiden Kayseri’ye bağlı olan Ürgüp doğumlu olan Böhürler, çocuk yaşlarındayken buradan ayrılmış. Erdoğan’ın isteğiyle Kayseri’nin adayı olduğu söylenen Böhürler’in kentte bir karşılığı olduğunu söylemek güç.

CHP’NİN LİSTESİ TAM BİR İTTİFAK LİSTESİ

CHP’nin listesinde de dikkat çeken bir yenilenme söz konusu. Üç dönemdir ilk sırada olan ve milletvekili seçilen Çetin Arık, bu kez liste dışı. Listenin ilk sırasında Kayseri’deki Alevi oylarını hedefleyen, aynı zamanda tanınan sanayici bir ailenin üyesi olan Aşkın Genç var. CHP’nin diğer adayları sırasıyla Saadet Partisi, DEVA Partisi ve Gelecek Partisi’nden. Yani CHP’nin Kayseri listesi tam bir ittifak listesi.

İkinci sıra adayı Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mahmut Arıkan, hem Kayserili ve sevilen bir isim olması sebebiyle iddialı hem de muhafazakar seçmenden oy alma potansiyeline sahip. Arıkan’ın seçilme ve CHP’nin Meclis’e iki milletvekili gönderme ihtimalinin çok yüksek olduğu konuşuluyor.

MHP’nin listesindeyse bir değişiklik yok, deyim yerindeyse “MHP risk almamış”. İlk iki sırada mevcut milletvekilleri İsmail Özdemir ve Baki Ersoy yer alıyor. MHP’nin, hemşerileri ile sürekli iç içe olan ve çalışkanlığı ile anılan Baki Ersoy’u ikinci sırada aday göstererek iki milletvekili çıkarmayı hedeflediği belirtiliyor. İYİ Parti ise temayül yoklaması yapmış olsa da listesi parti teşkilatlarında memnuniyet yaratmamış görünüyor. Birinci sırada mevcut milletvekili Dursun Ataş, ikinci sırada MHP seçmeninden oy alabileceğine inanılan İlker Sungur yer alıyor.

KAYSERİ’DE İŞTEN ANLAMAYANI OKUTURLAR

Kayserililerin kendilerini anlatırken söyledikleri bir cümle var: “Kayseri’de işten anlamayanı okuturlar.” Bu söz Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra “Kayseri’de işten anlamayanı cumhurbaşkanı yaparlar” diye de söylenir olmuş. İşte ticaret Kayserili için bu kadar öncelikli ve önemli. Dolayısıyla konusu Kayseri olan bir yazıda sanayi ve ticaretten bahsetmemek olmaz.

KAYSERİ HÂLÂ ANADOLU KAPLANI MI?

Ticari zekası ile nam yapan Kayserililer, bu namın karşılığını da uzun yıllar almış. Öyle ki 90’ların sonunda kimilerinin “Anadolu sermayesi”, kimilerinin “muhafazakar sermaye” olarak tanımladığı “Anadolu Kaplanları” olarak anılan şirketlere ev sahipliği yapan kentler arasına girmiş. Kayseri de Antep, Denizli, Bursa gibi kentlerle birlikte "Anadolu Kaplanı" olarak anılır olmuş.

İŞ İNSANI KİRACIOĞLU: ANTEP’E BAKTIĞINIZDA BİZ KAPLAN DEĞİL KEDİ GİBİ KALIYORUZ

Peki, başta mobilya olmak üzere pek çok sektörde yatırımlarıyla ön plana çıkan Kayseri’de sanayi hâlâ bu denli güçlü mü?

Kayseri’nin başta limana uzaklığı olmak üzere ulaşım probleminin ve kente teşvik sağlanmamasının yarattığı sıkıntılara dikkat çeken Kayserili iş insanı Bekir Kiracıoğlu da “Herkes büyük yatırımlarını Kayseri dışında yapmak istiyor. Çünkü hem teşvik alamıyor hem limana uzak, ulaşım problem. Kayseri yatırımı seven bir memleket olduğu için ayakta duruyor. Bu durum kente de yansıyor. Şu an Kayseri, İç Anadolu’nun merkezi olmaktan çıkıyor. Çevre iller bizden daha hızlı büyüyor” diyor.

Kayseri’nin herhangi bir krizde ayakta kalabilmesi için üretimde çeşitliliğin sağlanması gerektiğini vurgulayan Kiracıoğlu, “Örneğin otomotiv gelmiyor. Neden? Çünkü limana uzak. Sektörel bazda çeşitlilik sağlanması lazım. Ayrıca endüstri 4.0’a geçilmesi gerekiyor. Sanayisi işçiye dayalı bir kent. Ama Kayseri’de yenilenme çok ağır oluyor. Kayserili sanayici riske girmeyi sevmiyor. Devlet yatırımı da almıyor. Sanayicinin elinden gelen de bu kadar” ifadelerini kullanıyor.

Kayseri’nin AK Parti’ye verdiği desteğin karşılığını alamadığını ifade eden Kiracıoğlu, şunları söylüyor: “Kayseri artık Anadolu Kaplanı statüsünde değil. Antep’e, Konya’ya baktığınızda biz kedi gibi kalıyoruz. Oraların organize sanayi bölgelerine, gelişimlerine baktığınızda biz çok geride kaldık. Çünkü oralarda çeşitlilik sağlanabildi.”

‘KAYSERİLİ SİYASET YAPARKEN TİCARETİNE BAKAR’

Ticareti hayatının merkezine aldığı söylenen, ticari zekası ile tanınan Kayserililer için siyaset de azımsanamayacak denli önemli. Hatta ticaret siyasete, siyaset ticarete yön veriyor. Gazeteci Bulut, bu durumu şöyle anlatıyor: “Kayserilinin ticari zekası ta Asurlulardan süregeliyor. Kayserili siyaset yaparken bile özünde, ‘ticarette ne getirisi var, ne götürüsü var’ ona bakar. O nedenle belki de Türkiye’de siyasi değişimlere en geç adapte olan kenttir Kayseri. Niye? Doğrudan karar vermez, peşin karar vermez, Türkiye’deki dünyadaki değişimlere göre kendini konuşlandırır. Geç karar verir ama kesin karar verir.”

‘MİLLET İTTİFAKI’NIN AKSİYON ALABİLMESİ İÇİN BİR İKİ SEÇİM DAHA GEÇMESİ GEREKİR’

Gazeteci Çağdaş Koçak da Kayseri’de ticari ilişkilerle siyasi ilişkilerin paralel ilerlediğini belirterek, “Kayserili ticareti sever. Böyle yetişirler. Burada politik bir şeyin değişmesi için ticari hamlelerin Kayseri özelinde konuşulması, Kayserilinin ikna edilmesi gerekir. Kayserili biraz da sabit fikirli ve tamahkardır. Bu anlamıyla burada Millet İttifakı’nın bir aksiyon alabilmesi için bir iki seçim daha geçmesi gerekir” ifadelerini kullanıyor.

‘AK PARTİ EN FAZLA BİR MİLLETVEKİLİ KAYBEDER’

Kayseri’nin milliyetçi ve muhafazakar kimliğine de vurgu yapan Koçak, “Ekonomik geriye gidiş burada da hissediliyor ama evinde tencerenin kaynamaması Kayserili için çok büyük bir problem değil. Beka söyleminin Kayseri’de karşılığı var. Bu algıdan da kolay kolay çıkacağını sanmıyorum. Bu yüzden AK Parti kan kaybetse de Millet İttifakı büyük bir başarı sağlamaz. AK Parti en fazla bir milletvekili kaybeder” yorumunu yapıyor.

'KILIÇDAROĞLU DAĞDAKİ PKK’YI MECLİS’E DOLDURACAK’

Mikrofon uzattığımız Kayserililerin verdiği cevaplar, gazeteciler Bulut ve Koçak’ın Kayseri’nin tercihlerinin zor ve geç değişeceğine dair yorumlarını doğruluyor.

Hacı Derik isimli, işsiz olduğunu belirten Kayserili vatandaş, “Ben Cumhurbaşkanı’na vereceğim. Benim aklım yettiğinden bu yana gelen hükümetler bu adam gibi Türkiye’ye bir çöp dikseydi şimdi Türkiye yıldızlarda geziyordu. Adamlar bir şey yapmadılar. Yediler, kırmızı koltukların keyfini sürdüler. Bu adam neler yapmadı? Bunlar ‘yapmadı’ diyorlar. Orada doğalgaz yanıyor, bunlar ‘yok’ diyor. Kılıçdaroğlu ne yapacak? Dağdaki PKK’yı Meclis’e dolduracak, hapishaneleri açacak. Türkiye 80’lere dönecek. Allah göstermesin” diyor.

‘BİR TARAFTA PKK İLE AMERİKAN UŞAĞI; BİR TARAFTA VATAN İÇİN, DİN İÇİN UĞRAŞAN REİS’

Ekonomik olarak iyi durumda olduklarını anlatan Kayserili bir esnaf, “Bir adam 50 bin liraya telefon alıyorsa ekonomi mükemmel demektir. Küresel kriz tüm dünyada var. Benzin kuyruğunu, şeker kuyruğunu yaşadık biz. Ama şu anda mükemmel. İnsanlar nankör. Yapılanları görmüyorlar” diye konuşuyor. Aynı esnaf, seçimdeki tercihinin Erdoğan’dan yana olacağını ifade ederek, “Bir tarafta PKK ile Amerikan uşağı, bir tarafta da vatan için, bayrak için, din için uğraşan biri. Tabii ki ben İslami olana veririm, niye PKK’ya vereyim? Sonuna kadar reis” diyor.

‘İHA’LAR, SİHA’LAR, HERKESE PARA’

AK Partili bir kadın seçmen de “Her gün bir açılış, daha ne isteyelim. İHA’lar, SİHA’lar; daha hangisini söyleyeyim. Herkese para, 65 yaşındakine para, sakata para; kitaplar bedava; daha hangisini söyleyeyim” diyerek icraatları övüyor.

‘ERMENİ’YE YAHUDİ’YE Mİ OY VEREYİM, ELBETTE MÜSLÜMAN’A VERECEĞİM’

Erdoğan’ın ülkesine sahip çıkan bir lider olduğunu belirten bir başka seçmen, “dış güçler”i suçlayarak, “Almanya, Hollanda, Avusturya, Amerika ne karışıyor benim iç işlerime. Öbürleri köle onlara. Altılı, yedili, sekizli masalar köle. İMF Erdoğan’a ‘ülkeyi ben yöneteceğim’ dedi. Ama Erdoğan kafa tuttu” diye konuşuyor. Aynı seçmen diğer siyasi partilerin adaylarını eleştirerek, “Oyumu kime vereyim? Ermeni’ye mi vereyim, Yahudi’ye mi vereyim? Erdoğan ‘Müslümanım’ diyor. Müslüman’a vereceğim elbette” ifadelerini kullanıyor.

BİR ELLE KURT, BİR ELLE RABİA: CUMHUR’UN ZAFERE 7 KALA DANSI

Seçime kısa süre kala yolumuzu düşürdüğümüz Kayseri’de 14 Mayıs’tan sonra olağanüstü bir değişiklik olmayacak gibi görünüyor. Kentin meydanında en coşkulu seçim çalışmalarını yapan AK Partililerin yüzündeki mutluluktan da bu hissediliyor. Bir elleriyle kurt, bir elleriyle Rabia işareti yapan Cumhur İttifakı seçmenleri, zafer dansı yaparcasına uğurluyor bizi Cumhuriyet Meydanı’ndan.