Akdeniz’de yaz 31 Aralık’ta biter 1 Ocak’ta başlar

Hani bir şarkı var, “Akdeniz akşamları / Bir başka oluyor / Hele bir de aylardan / Temmuz ise bambaşka” diye. Peki, bu şarkının nasıl yazıldığı biliyor musunuz? Erzurum’da askerliğini yaparken üstelik de yazın kardan ve soğuktan bunalan Serhan Kelleözü, memleketine özlemiyle yazmış bu şarkıyı. Akdeniz, böyle bir yer işte. Sadece yazın da değil hem, ılıman havasıyla kışın da size birçok alternatif sunabiliyor. Yani kış aylarında da “Sahilde insanlar / Kol kola, sımsıcak” olabiliyor ve hep birlikte “coşabiliyor”. O nedenle yazlıklarınızı kaldırıp kışlıklar çıkarırken acele etmeseniz iyi olur. En azından birkaç parça yazlık kıyafetinizi dolabınızın köşesinde bırakın ki soğuk havalardan çok sıkıldığınızda Akdeniz’e doğru yola koyulabilin. Ama bavulunuzu hazırlamadan önce hava durumunu kontrol etmekte fayda var. Zira yağmur varsa otelinizden bırakın çıkmayı burnunuzu bile uzatamayabilirsiniz. Gerçi onun da çözümü var; böyle yağmurlu günlerde kartopu oynayabilirsiniz. Şaka değil, Akdeniz gerçekten enteresan bir yer. Aynı gün içinde bembeyaz karlar üzerinde kayabilir, ardından da cumburlop denize girebilirsiniz. Akdeniz’e ve Ekvator’a en yakın kayak merkezi Antalya’da.

Saklıkent Kayak Merkezi, bu fanteziyi gerçekleştirmeniz yani bir günde iki mevsimi yaşamanız için en ideal yer. Maden konusu açıldı önce Akdeniz kışını görebilmeniz için bir iki öneride bulunup sonra içimizi ısıtacak alternatiflere geçelim. Hani coğrafya derslerinde beynimize kazınan bir bilgi var ya, “Akdeniz’de dağlar denize paralel uzanır.” diye. İşte o dağlarda yapabileceğiniz çok şey var. Tur kayağı, birçok doğa sporu gibi son yıllarda ülkemizde yavaş yavaş gelişmeye başlıyor. Hiçbir tesisin olmadığı yerde altına özel deri yapıştırılabilen kayaklarla, ikiye ayrılan snowboard’larla (splitboard) ya da hediklerle karlı dağlara yürüyebilir, sonra aşağıya kayabilirsiniz. Bolkar Dağları, Aydos Dağları, Aladağlar, Tahtalı Dağları ve Binboğa Dağları’nda kış tırmanışı ya da dağ yürüyüşleri yapabilirsiniz.

“Yok, ben zora gelemem.” diyorsanız da Akdeniz’de yer alan kayak merkezlerini ziyaret edebilir ya da dağ evlerinde şömine başında konaklayabilirsiniz. Antalya’daki Saklıkent Kayak Merkezi’nin yanı sıra Isparta’da Davraz Kayak Merkezi, Burdur’da Salda Kayak Merkezi, Kahramanmaraş’ta da Yedikuyular Kayak Merkezi bulunuyor. İnanın, bu satırları yazarken emin olmak için on kere kontrol etme ihtiyacı hissediyorum, evet, çok garip ama Kahramanmaraş da Akdeniz Bölgesi’nde yer alıyor.

HEM DAHA UCUZ HEM SİZE ÖZEL!

Tamam, tamam sıcak, sımsıcak derken konuya kışın Türkiye’nin başka illerinde de yapabileceklerinizle girdim, özür dilerim. Hadi hep birlikte güneş içimizi ısıtırken deniz kenarında oturduğumuzu hayal edelim ve o sıcaklığı tenimizde hissetmeye çalışalım. Bunun için aslında yazın popüler olan tüm Akdeniz illerini, ilçelerini, kasabalarını tercih edebilirsiniz. Bilim insanları, bir sahada denize girebilmek için deniz suyu sıcaklığının minimum 15 ila 17ºC olması gerektiğini belirtiyor. Akdeniz Türkiye’nin güneyinde olduğu ve soğuk su akıntılarının ulaşmadığı bir iç deniz olduğundan dolayı deniz suyu sıcaklığı yılın büyük bölümünde17 ºC’nin üzerinde. Akdeniz’in kıyı uzunluğu doğuda Suriye sınırından batıda Marmaris’e kadar tam bin 542 kilometre...

Hatay’ın Arsuz sahilleri; Adana’nın Karataş ve Yumurtalık sahilleri; Mersin’in Kızkalesi, Yapraklı ve Tisan koyları; Antalya’nın Alanya, Side, Konyaaltı, Çıralı, Kemer, Kaş ve Kalkan sahillerinde hem yaza göre daha ekonomik fiyatlarla konaklayabilir hem de etrafınızda kalabalıklar olmadan tüm güzelliklerin keyfini doyasıya çıkarabilirsiniz. Bu tür yerlerde okulların açılması, bıçakla kesilir gibi bir değişim yaratıyor. Hatta abartmıyorum, kendinizi turist gibi değil de daha çok oraya ait birisi gibi hissedebiliyorsunuz. Hem yazın işten kendine vakit ayırmaya fırsat bulamayan yöre halkıyla rahat rahat sohbet etmek tatilinizi daha keyifli hâle getirebilir. Onlardan alacağınız bilgilerle gittiğiniz yerin gizli kalmış birçok güzelliğine ulaşabilirsiniz. Hem de hiç kimsenin bilmediği...

DENİZLERDEKİ BİYOÇEŞİTLİLİK

Akdeniz kıyıları biyoçeşitlilik açısından da diğer kıyı bölgelerine göre daha zengin. Akdeniz’de 388 balık bulunuyor. Özellikle Süveyş Kanalı’nın açılmasından sonra Kızıldeniz’den göç yoluyla Akdeniz’e gelen Hint-Pasifik bölgesine ait birçok tür de bu bölgeye yerleşmiş. Bu çeşitlilik son yıllarda ön plana çıkan su altı dalış turizmi için önemli bir kaynak teşkil ediyor.

TANRILARIN KENTİ OLYMPOS

Akdeniz’de son yıllardaki en popüler tatil yerlerinden biri de Olympos... Antik kenti, içinden akan deresi ve muhteşem doğasıyla Olympos’ta zamanı durdurmak mümkün. Doğayla iç içe ahşap evlerden çıkıp Yanartaş’a yürümek ve orada vakit geçirmek, öyle kolay kolay başka bir yerde bulamayacağınız büyük bir keyif. Yine denize girmediğiniz bir gün Tahtalı Dağı’na teleferikle çıkabilir ve manzaranın keyfini çıkarabilirsiniz.

RAFTİNG; TIRMANIŞ, SÖRF

Rusya, Ukrayna gibi ülkelerden yoğun göç ve turist alan Antalya merkezi yaz kadar olmasa da kışın da epey turist ağırlıyor. Kış aylarında haberlerde Konyaaltı Plajı’nda denize giren insanları imrenerek izlediğinize eminim. Antik kentlerini, müzelerini, kanyonlarını, şelalelerini ve mağaralarını gezebileceğiniz Antalya’da kış aylarında Manavgat Nehri’nde rafting, Geyikbayırı köyünde kaya tırmanışı, Alanya’da sörf, Finike’de kitesurf ve birçok yerinde rüzgar sörfü yapabilirsiniz. Özellikle Geyikbayırı, kışın Antalya’nın en hareketli bölgesi olabilir. Dünyanın en çok takip edilen tırmanış sitesi www.8a.nu’da tırmanıcıların oylarıyla, “Kış Aylarında Tırmanılacak Dünyanın En İyi Üçüncü Bölgesi” seçilmiş. Bunun en önemli sebeplerinden biri, birçok bölgede kış aylarının sert koşulları nedeniyle kaya tırmanışı yapılamazken Antalya’nın ılıman ikliminin buna imkân tanıması. Geyikbayırı’na gittiğinizde onlarca metre yüksekte ve havada yürüyor hissi veren highline’cıları görmek de sizin için şaşırtıcı olabilir.

Manavgat’a raftinge giderseniz de Köprülü Kanyon’u, Side’yi, Aspendos’u ve Lyrbe’yi gezmeyi ihmal etmeyin.

Deniz sporlarına elverişli olması ve narenciye üretimi nedeniyle kış aylarında da popülerliğini koruyan Finike’de ise portakal bahçelerinde alternatif bir tatil yapabilirsiniz.

ANTALYA’NIN YENİ GÖZDESİ GOLF

Antalya’nın spor turizminde önemli bir destinasyon olarak anılmasına katkı sağlayan spor branşlarından biri de golf. Günden güne bu alanda yatırımların da arttığı ilde nitelikli tesisler ve uluslararası standartlarda sahalar bulunuyor. Bu tesisler, daha çok Serik ilçesinin Belek turizm bölgesinde yoğunlaşmış durumda. Antalya’daki Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli on bir golf tesisinin onu Belek’te, biri Manavgat’ta. 2008 yılında Uluslararası Golf Tur Operatörleri Birliği (IAGTO) tarafından “Avrupa’da Yılın En İyi Golf Bölgesi” ödülüne layık görülen Belek’te yıl içinde ellinin üzerinde ulusal ve uluslararası düzeyde turnuva düzenleniyor. Bunlar arasında, dünyadaki en önemli amatör golf turnuvası olma özelliği taşıyan Turkish Airlines World Golf Cup, Avrupa'nın en yetenekli genç golfçülerini buluşturan Turkish Airlines Challenge ve Avrupa Turu Rolex Serisi'ndeki sekiz turnuvadan biri olan Turkish Airlines Open Golf Turnuvaları da yer alıyor.

MACERA PEŞİNDE MAĞARALARA DOĞRU

Akdeniz Bölgesi karstik arazilerin yoğun olduğu bir saha olduğundan bölgede çok sayıda mağara bulunuyor. Ancak bunlardan çok azının girişi kolaylaştırılmış ve içleri aydınlatılarak turizme açılmış. En çok ziyaret edilen mağaralardan biri İnsuyu Mağarası; yılda 60 binin üzerinde turist çekiyor

Mağaraların çoğu macera turizminin yanı sıra sağlık, kültür ve inanç turizmi amacıyla da kullanılıyor. Bazı mağaraların havası, solunumla ilgili rahatsızlığı olan hastalar için uygun mikroklimal şartlar sunuyor. Damlataş Mağarası, buna iyi bir örnek olabilir. Damlataş Mağarası’na gelen yıllık 250 bine yakın turistin 5 bini sağlık sorunları nedeniyle mağarayı ziyaret ediyormuş.

Yine bazılarında tarih öncesi devirlerde insanlar tarafından sığınma amaçlı kullanılmaları nedeniyle arkeolojik kalıntılar bulunuyor. Buna da Karain Mağarası’nı örnek gösterebiliriz. İnanç turizmi açısından da Eshab-ı Kehf (Yedi Uyurlar) Mağarası ve St. Pierre Mağarası söylenebilir.

MERSİN’İ YENİDEN KEŞFEDİN

Kleopatra Kapısı, Kız Kalesi, Kırk Kaşık Bedesteni, Mersin Deniz Müzesi, Cennet-Cehennem Obrukları, Astım Mağarası, Gezende Kanyonu başta olmak üzere birçok güzelliği barındıran Mersin’deki Arslanköy Yaylası, temiz havası ve doğal güzelliğiyle kışın herhâlde ilin en çok ziyaretçi alan yeri. Daha çok hafta sonları yoğunluk yaşanan yaylada, belediye tarafından festivaller de düzenleniyor.

Türkiye genç tektonik bir yapıya sahip olduğunda bin 500’ün üzerinde termal kaynağa sahipmiş. Bu konuda Akdeniz, diğer bölgelere göre zengin olmasa da yine de termalleri ve kaplıcalarıyla da öne çıkmaya çalışıyor. Mersin merkezde bulunan İçel Kaplıcaları en ilgi çekeni.

TÜRKİYE’NİN MALDİVLERİ SALDA GÖLÜ

Bazı yerleri ikinci derece Doğal Sit Alanı olarak tescil edilerek koruma altına alınmasına rağmen yeterli koruma sağlanamayan Salda Gölü’nü görmediyseniz bir kez daha düşünün derim. 184 metre derinliğindeki, dışarı akarı olmayan kırk dört kilometrekare alana sahip, yüksek alkali nitelikli Salda Gölü, Burdur’un Yeşilova ilçesinde, denizden bin 193 metre yükseklikteki Toros Dağları’nın arasında yer alıyor. Gölün kumsalı, sudaki magnezyum nedeniyle beyaz renge sahip olduğu için “Türkiye’nin Maldivleri” olarak anılıyor. Salda Gölü Havzası’nda seksen bir familyaya ait 301 sucul ve karasal bitki türü olduğu belirlenmiş. Ayrıca sonbahar ve kış dönemlerinde su kuşları için önemli bir duraklama ve yaşam alanı vazifesi görüyor. Buradaki otuz sekiz farklı su kuşunu gözlemleme şansınız da var. Doğa yürüyüşü, kayaking, kuş gözlemciliği gibi birçok aktiviteye ev sahipliği yapan gölleri seviyorsanız Akdeniz’in Köyceğiz, Burdur, Akgöl, Yarışlı, Karataş, Gölcük, Akyatan, Akyayan göllerini ve Yumurtalık Lagünü’nü de tavsiye edebilidrim.

ANTİK KENTLER

Antik kent deyince gerçekten Akdeniz’in hakkını vermek lazım. Yukarıda birkaç kentin ismini geçirdik ama ayrı bir parantez açmazsak Akdeniz’e haksızlık etmiş oluruz. Bölgedeki antik kentlerin önemli kısmı, korunaklı limanların çok olduğu Teke Yarımadası’nda yoğunlaşmış. Bölgedeki başlıca antik kentler; Xanthos, Letoon, Patara, Antiphellos, Simena, Kyeneai, Trysa, Myra, Andriake, Limyra, Arykanda, Rhadiopolis, Phaselis, Olympos, Chimaera, Termessos ve Ariasso, Perge, Sillyum, Apsendos, Selge, Side, Alara Han, Laertes ve Iotape.

Antik kentler sayesinde Türkiye’nin ilk uzun mesafeli (535 kilometre) kültürel yürüyüş yolu olan Likya Yolu’nu yürümek için de aslında yaz yerine bahar ve kış ayları daha uygun. Likya yolu, Fethiye’den başlayıp, Antalya Geyikbayırı’nda son buluyor. Yukarıda adı geçen birçok antik kenti bu yılda görebilirsiniz.

Burdur’daki Sagalassos, Moatra, Kormasa, Mallos, Hadrian, Sysianai, Tymbrianassus, Malgasa, Olbasa, Macropedium, Panemöteikhas, Keraitae, Komama, Polyetta, Takina; Isparta’daki Pisidia Antiocheia, Adada; Mersin’deki Anamirium, Olba, İbriogion, Kaykos, Korasion, Elaiussa Sebaste; Adana’daki Şar, Anvarza, Akören, Misis, Aegae, Magarsos, Sirkeli Muvattali; Osmaniye’deki Kastabala; Hatay’daki İsos diye Akdeniz’in antik kentler listesini uzatmak mümkün.

KEBABI, TANTUNİSİ...

Akdeniz Bölgesi’nde yer alan Adana, Hatay ve Mersin aynı zamanda gastronomi turizmiyle öne çıkan iller... Ya da Hatay’da yaşanan deprem yüzünden “illerdi” mi demeliyim bilemedim. Birçok kültüre ev sahipliği yapan ama deprem yüzünden bırakın tarihî yerlerini neredeyse tamamen yerle bir olan Hatay’ı daha farklı anmak ve anlatmak isterdim. Yine de uzak durmak olmaz; bu kadim şehre gitmek için kendinize hâlen birçok sebep yaratabilirsiniz.

Akdeniz illerine sadece yemek yemek amaçlı gidenlerin sayısı milyonlarla ifade ediliyor. Bölgenin meşhur yemeklerini yapan pek çok restoranın yanında sokak lezzetlerine olan ilgi de her geçen gün artıyor. Kebaplar, tabii ki listenin başında... Mersin için ise birinci sırada tantuni yer alıyor.

O yediğiniz kebapları eritmek için de Adana’dan birkaç öneride bulunabilirim. Yılan Kalesi, Taş Köprü, Varda Köprüsü, Anavarza Ören Yeri, Kapıkaya Kanyonu, Karataş Magarsus Antik Kenti, Yerköprü Mesire Alanı bizzat gittiğim ve çok severek gezdiğim yerler...

Adana yaylalarının güzelliğinden de bahsetmesem olmaz. Yazın daha çok ziyaretçisi olsa da Aladağ, Feke, Karaisalı, Kozan, Pozantı, Saimbeyli ve Tufanbeyli yaylalarını kışın gezmenin keyfi de bir başka doğrusu...