Al sana kentsel dönüşüm: Ne var ne yok satışta!

Yerel seçimlerde “Bizim önceliğimiz deprem” dediler. Aceleyle afet yasasını değiştirip, ‘rezerv alan’ tanımını genişlettiler. İşleri hızlandırmak bahanesiyle bir de Kentsel Dönüşüm Başkanlığı adında yeni bir kurum kurdular.

Sonrasında ne oldu? Bugüne kadar neler yaptıklarını duydunuz mu?

Duymazsınız çünkü, belediyelerin çoğunu kaybedip bir de üzerine kasaya sıcak para koyma mecburiyeti doğunca, yeni imar rantı dalgasını bu sefer de Kentsel Dönüşüm Başkanlığı eliyle yürütmeye başladılar. Bu kurum sınırsız yetkileriyle doğrudan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bağlı. Aslında şu an Türkiye’nin en büyük ‘emlak şirketi.’ Kentsel dönüşüme dair bütün işleri yürütmenin yanında, esas olarak gelir yaratmak için kamuya ait her türlü gayrimenkulü satma, inşaat şirketi kurma ve özel şirketlere ortak olma yetkisine sahip. Yani bir ‘varlık fonu’ da kamu arazileri için kuruldu denebilir.

İşte o şirketin ilk icraatı Alaçatı’dan Ağrı'ya, Çanakkale’den Batman’a tam 51 kentte, toplamı 2 milyon 291 bin metrekare olan 865 adet araziyi satışa çıkarmak oldu. İhaleler 9 Temmuz’da başlayacak.

Peki mezat paketinde neler bulunuyor?

Çok sayıda tarım arazisi var mesela. Kırklareli başta olmak üzere Ankara’nın Haymana, Polatlı ve Sincan ilçelerinde, Antalya’nın Gazipaşa ilçesinde ve Afyonkarahisar’da büyük tarım ve hayvancılık yapılan araziler satılacak. Hatta Afyonkarahisar’da besilhaneler (besi yapılan alanlar) bile ihaleye verilmiş. Antalya’nın Manavgat ve Konyaaltı ilçelerinde ise oldukça büyük çapta üç adet günübirlik tesis alanı elden çıkarılacak. Hatta Eskişehir’de orman alanı bile mezata konuldu.

Pakette bir başka dikkat çeken şey yine fazla sayıda park, sosyal tesis, kültür, spor ve oyun alanlarının bulunması. Buraların statüsüne uygun kullanılması yerine Kentsel Dönüşüm Başkanlığı para kazanmak amacıyla şehir merkezlerinde nadir kalmış bu alanları da satmaya niyetli. Örneğin; Didim’in Hisar Mahallesi'nde arada kalmış, ağaçlarla dolu yegane oyun alanı listede. Aynı şekilde Cumhuriyet Mahallesi'nde 3 bin 736 metrekarelik sosyal tesis arazisi de öyle.

Ama İstanbul’un Kadıköy ilçesinde sosyal ve kültür tesisine ayrılmış öyle dört arsa var ki, niyeti büsbütün gösteriyor. Bunlar bölgedeki okulların yakınında veya bitişiğinde yer alıyor. 3410 ada 2. parseldeki 4 bin 118 metrekare sosyal tesisi alanı 144.1 milyon lira, 3465 ada 2. parseldeki 6 bin 488 metrekare özel sosyal ve kültür tesisi alanı 292 milyon lira, yine 3471 ada 2. parseldeki 2 bin 150 metrekare sosyal tesis alanı 75.2 milyon lira ve 3473 ada 2. parseldeki 3 bin metrekarelik kültürel tesis alanı da 164.2 milyon lira muhammen bedelle ihaleye çıkıyor.

Bunun dışında listede bazı tarım alanları da dahil oldukça değerli arsalar ihale listesinde bulunuyor.

Ankara’da da 37 arsa satılacak. Arsalar Çubuk, Sincan ve Akyurt’ta yoğunlaşıyor. Çubuk Esenboğa’daki arsalar imar planına göre 18 kata kadar izin verilen konut alanları. Sincan’da satılacak arsaların üç tanesi ise hayvan barınağı olarak kullanılan yerler. Bala’da ise Sarıhöyük’te bulunan 1. Derece SİT ve 3. Derece arkeoloji alanı olan ve bu koruma statüsünden çıkarılan iki arsa satışta.

İzmir’de benzer şekilde. Dikili’deki satışlar yapılaşmanın nasıl yoğunlaşacağına işaret ediyor. Bayraklı’da satılacak en değerli arsada ise imalathane alanı, belediye hizmet alanı ve mesleki teknik öğretim alanı bir arada bulunuyor. Bir başka ilginç bölge ise Kemalpaşa. Burada imar durumunda ‘riskli alan’ ibaresi bulunan toplam beş arsa mezata sunuluyor.

Üç büyük il dışında en fazla arsanın satılacağı kentler de Malatya, Kahramanmaraş, Samsun, Şanlıurfa ve Mardin. Malatya’da deprem konutlarını yetiştiremeyen iktidar, bunun yerine tamamı Doğanşehir’de olan 139 arsayı satarak yeni bir kent kurulmasını sağlayacak. Kahramanmaraş’ta da satışların tamamı depremde ağır yıkıma uğrayan Pazarcık’ta.

Ama Samsun, Konya ve Mardin’de hem adet olarak hem de metrekare olarak rekor düzeyde arsa satışı gerçekleştirilecek. Konya’da Göden’de neredeyse yeni bir kent kuruluyor. Zaten kentleşme konusunda ciddi sıkıntılar yaşayan Samsun’da da üç ilçeye bir o kadar yer daha eklenecek.

***

İktidarın seçimden önce aceleyle kurduğu Kentsel Dönüşüm Başkanlığı için uzmanlar, mimarlar, şehir plancıları “Erdoğan kendine bir emlak şirketi kurdu” yorumunu yapmıştı. Görünen o ki, Milli Emlak, Özelleştirme İdaresi ve belediyeler eliyle yürütülen kamu arazilerinin satışı furyasına kentsel dönüşüm adı altında bu başkanlık da başlıyor. Elindeki yetkilerin sınırsız olması ve yargı yolunun kapalı tutulması sebebiyle Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, keyfine göre kentleri istediği gibi şekillendirme gücüne de sahip.