Yunus Ülger

DUVAR – Türkiye'de şehirlerarası yolculuk ücretlerinin çok yüksek rakamlara ulaştığı bir dönemde, Almanya toplu taşım araçlarında neredeyse ücretsiz yolculuk imkanı sağlıyor. Haziran, temmuz ve ağustos aylarında aylık 9 euroya Almanya çapında yolculuk imkanı sağlayan bilet büyük ilgi gördü. Bilet, şimdiye kadar 21 milyon adet satılırken, buna 9 milyon toplu taşım araçları aboneleri de eklenince 9 euro bilet sahibi 30 milyon kişi bulunuyor. Abonelere ödedikleri fazla tutar geri ödeniyor. 

Almanya Ulaştırma Şirketleri Birliği'nin (VDV) anketinin bulgularına göre 9 euro bileti alanların yüzde 20'si daha önce hiç toplu taşım araçlarını kullanmamış. Enerji tasarrufuna yönelik uygulamanın ilk bulgularına göre 9 euro bilet özel taşıt trafiğini de azaltmış görüyor. 9 euro bilet hızlı trenleri kapsamıyor.

'UCUZ BİLET İMKANI UZATILSIN'

Federal Hükümetin de pek beklemediği ilgi dolayısıyla ucuz bilet imkanının geleceği yoğun bir biçimde tartışılırken, çoğu kesim uygulamanın uzatılmasını ya da uygun fiyata yeni bir tarife oluşturulmasını istiyor. Yeşiller Partisi Eşbaşkanı Ricarda Lang, 9 euro biletini büyük bir başarı olarak niteleyerek, eylülden itibaren bir bağlantı tarifesi oluşturulmasını istedi. Yeşiller, aylık 29 euroya Almanya çapında yolculuk imkanı sağlayacak sürekli bir modelden yana görüş bildiriyor, bunun için Viyana örneğini veriyor. Viyana'da toplum taşım araçları için günlüğü 1 euroya yıllık bilet imkanı bulunuyor. Almanya'nın küçük komşusu Lüksemburg'da 2020'den toplu taşım araçları ülkede bulunan yabancılar da içinde olmak üzere herkese ücretsiz. Malta da gelecek sonbahardan itibaren toplum taşım araçlarını kendi yurttaşları için ücretsiz yapacak.

'ORTA VADEDE ÜCRETSİZ OLSUN'

Sol Parti ise 9 euro biletinin bu yılın sonuna kadar uzatılmasını, ardından Yeşiller'in önerdiği gibi günlüğü 1 euroya yolculuk imkanı sağlanmasını istiyor. Partinin Federal Eşbaşkanı Janine Wissler, orta vadede de Lüksemburg'da olduğu gibi toplu taşım araçlarının ücretsiz olmasından yana olduklarını söyledi. Tüketicileri Koruma Birlikleri ise aylık 29 euroya sürekli bir tarife uygulanması yönünde görüş bildirdi.

Almanya'nın nüfusça en büyük eyaleti Kuzey Ren Vestfalya'nın (NRW) Yeşiller'den Ulaştırma Bakanı Oiver Krisch, 9 euro biletinin ucuz olmasının yanısıra tarife kargaşası olmadığı için büyük ilgi gördüğünü söyledi. Eyalet Kamu Yayın Kuruluşu WDR'e konuşan Krisch, Almanya'da toplum taşım tarifelerinin çok karmaşık olduğunu hatırlatarak, daha basit ve uygun bir model için eyalet ulaştırma bakanları ve Federal Ulaştırma Bakanlığı ile bağlantıda olduklarını bildirdi. Krisch, “Yeni tarife 9 euroya olmaz, hayalperest değilim, bunu finanse edemeyiz” görüşünü ifade etti.

'ALTYAPI İYİLEŞTİRİLSİN'

Ucuz bilet modeline karşı çıkmayan ancak somut bir öneride bulunmayan ana muhalefet Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/ CSU), öncelikle toplu taşım tarifelerinin basitleştirilmesini önerdi. CDU Federal Meclis Grubu sözcüsü Thomas Bareiss, bununla toplu taşımda altyapının iyileştirilmesi gerektiğini söyledi. Almanya'da özellikle kırsal kesimde toplu taşım araçları yetersiz, ayrıca trenlerde de sıkça gecikmeler oluyor.

'ÜÇ AYLIK DÖKÜM ÇIKARILACAK'

Hür Demokrat Parti'den (FDP) Federal Ulaştırma Bakanı Volker Wissing, 9 euro biletinin geleceği için pek acele etmiyor. Bakan, Osnabrücker Zeitung gazetesine verdiği demeçte, öncelikle üç aylık uygulamanın bir dökümünü çıkaracaklarını, buna göre yeni bir tarife üzerinde çalışacaklarını söyledi. 9 euro biletinin Federal Hükümete 2,5 milyar euroya mal olduğunu bildiren bakan, bunu daha uzun süre finanse etmenin mümkün olmadığını vurguladı. Wissing de Almanya'da toplum taşım tarife sisteminin çok karmaşık olduğunu, basitleştirilmesi gerektiğini düşünüyor.