Altılı masa kadınlarla: ‘Kadın haklarında temel ilkelerde uzlaştık'

ANKARA - Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakatı'nda ortaklaşan altı siyasi parti temsilcisi, kadın hareketi ile bir araya geldi.

SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği tarafından çevrimiçi gerçekleştirilen etkinliğe CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, Demokrat Parti (DP) Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp, DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı Mustafa Yeneroğlu, Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Bahadır Erdem ve Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kaya katıldı.

SES Derneği adına konuşan Gülseren Onanç, altılı masanın temsilcilerine, kadınların parti içerisindeki temsiliyetinden siyasetteki ‘eksik temsil’ sorununa kadar birçok soru yöneltti.

‘MUTABAKAT METNİNDE KADIN HAKLARINI SOMUT ŞEKİLDE DEĞERLENDİRDİK’

Türkiye’de uygulanan tek adam rejiminde tüm hak ve özgürlüklerin tehdit altında olduğunu ifade ederek sözlerine başlayan CHP’li Muharrem Erkek, öncelikle bu sistemin güçlendirilmiş parlamenter sistem ile değiştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Altı siyasi partinin bu yönde hazırladığı mutabakat metninde temel hak ve özgürlükler başlığı altında kadın haklarının somut olarak değerlendirildiğini belirten Erkek, “Biz ilkelerimizi çok sağlam ve samimi bir şekilde ortaya koyduk. Eğitim müfredatında, ilkokul birinci sınıftan itibaren insan hakları ve kadın erkek eşitliği bilincinin artırılması için bir ders konulması gerektiğine dikkat çektik. Çalışan komisyonlarımız seçim sonrası için eşit temsile çok özen gösteriyor” dedi.

‘KADINLAR SİYASETE KATILIMDA TEREDDÜT YAŞIYOR’

‘Altılı masa’ olarak ortaklaştıkları mutabakat metninde, aslında nasıl bir Türkiye hayal ettiklerinin kaleme alındığını belirten Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp, kadınların siyasete katılımı noktasında bir tereddüt yaşandığının altını çizdi. Şahinalp, “Önümüzdeki dönemde belki de siyasete katılımı teşvik etmemiz gerekiyor” diye konuştu. Şahinalp sözlerine şöyle devam etti: “Biz mutabakat metninde kadınlarla ilgili konuları değerlendirdik. Kadınların toplumsal hayata katılımının düşük olduğu hususunu teşvik edecek durumların altını çizmeye çalıştık. Kız çocuklarının eğitim hakkının önemine dikkat çektik. Ama kadınların siyasete katılımında düşük bir istek var. Kadınların toplumsal hayata katılımının düşük olduğu hususunu teşvik edecek durumların altını çizmeye çalıştık. Şimdi bugün geldiğimiz ortam itibariyle kadınlar siyasi hayata atılma konusunda bir tereddüt de yaşıyorlar. Parti olarak bakıldığında DP’de 4 tane kadın il başkanı görev almaktadır.”

‘171 BİN ÜYEMİZİN YÜZDE 34’Ü KADINLARDAN OLUŞUYOR’

DEVA Partili Mustafa Yeneroğlu da yaptığı konuşmada altılı masada yer alan siyasi partilerin ortak mutabakat metninde kadına ilişkin sorunları öncelikli olarak gündemine aldığını ifade etti. DEVA Partisi olarak da bu konuda yürüttükleri çalışmalar olduğuna dikkat çekerek, “171 bin üyemizin yüzde 34,7’si kadın arkadaşlardan oluşuyor. Bizim bütün karar mekanizmalarımızda yüzde 35 cinsiyet kotası uygulanıyor. Bu yüzde 35 cinsiyet kotasına ulaşmak için de olağanüstü bir çaba sarf ediyoruz” dedi. Yeneroğlu, kadınları siyasete çekme konusunda ise çok ciddi sıkıntılar yaşadıklarını söyledi.

‘PARTİDE 5 İL, 17 İLÇE BAŞKANI KADIN’

Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün de kadın hakları konusunda ‘altılı masa’ tarafından imzalayan mutabakat metnini işaret etti, “Öncelikle altılı masada kadının hayat hakkını savunma konusunda bir kararlılık var. Kız çocuklarının okullaştırılması ve bu konuda alınacak önlemlerimiz var. Siyasete katılım hakkı çok önemli ama bunun yolları ne olacak? Bu konuda çalışmalar yapıldı” ifadelerine yer verdi.

Gelecek Partisi’nde görev alan ilk başkanları içerisinde 5 kadın, ilçe başkanları içerisinde ise 17 kadın olduğunu kaydeden Üstün, mevcut sistemin hali hazırda kadını da erkeği de ezdiğini söyledi, “Bu sistemi değiştireceğiz” dedi.

‘NÜFUSUN YARISINI BİR YERE KOYARAK İLERLEMEMİZ MÜMKÜN DEĞİL’

İYİ Partili Bahadır Erdem ise Türkiye’deki kadın haklarının diğer ülkeler ile farklılık gösterdiğini belirterek, bu farklılığı da şu şekilde açıkladı: “Türkiye’deki kadın hakları Cumhuriyet'tir, Cumhuriyet'in kurucu değerleridir. Kadın haklarına saldırmak; aslında Cumhuriyet'e saldırmayanların eylemidir. Türkiye’deki kadınlar da haklarını kimseye yedirmezler. Kadın ağırlıklı bir aileden geliyorum. Kadın elinin değdiği her yer daha da bir aydınlanır. Nüfusun yarısını bir yere koyarak ilerlememiz mümkün değil. Kadınlara siyaset ve toplum olarak eşit haklar sağlamamız gerekiyor. Kadınların haklarını kadınlar kadar erkekler de savunmalıdır. Bir de altılı masada bulunan genel başkan yardımcıların hepsinin erkek olması eleştiriliyor. Hepimizin erkek olması tesadüfen hukuk işleri başkanlarının erkek olmasından kaynaklanıyor.”

Erdem, altılı masanın aday göstereceği cumhurbaşkanı adayının kadınlar tarafından desteklenmesi noktasında ise “Altılı masanın Cumhurbaşkanı adayı bu ülkede kuvvetler ayrılığı getirecek, adaleti getirecek. Devlet kimseyi coplamayacak. Devlet kimseye gayri milli iddiasında bulunmayacak” dedi.

‘İSTANBUL SÖZLEŞMESİ ATILIMCI VE MÜZAKERE ORTAMINDA İMZALANMADI’

Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kaya da konuşmasını ağırlıklı olarak İstanbul Sözleşmesi eleştirileri üzerinden yaptı. Sözleşmenin katılımcı ve müzakere ortamında imzalandığı için itirazları olduğunu belirten Kaya, “Bir sözleşmeyi toptan kabul ve toptan ret üzerinden değil, sorun yaratan yerlerin tartışılması üzerinden ele almak gerekiyor. Bu sözleşmenin aileyi bir bütün olarak değerlendiremediğini, sadece kadını önceleyerek kadına şiddetin önlenemeyeceğini düşünüyoruz. Sağlıklı bir aile oluşturabilirsek, kadına yaklaşım tavrı, kadının güçlendirilmesi mümkün olabilir. Sözleşmede yer alan ve aile kurumunun korunması noktasındaki muğlak ifadelerin sözleşmeyi gölgelediğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

Kaya, kadın hakları, kadına yönelik şiddet konularının temelinde hem fikir olduklarını ancak partilerin bakış açılarının farklı olabileceğini de sözlerine ekledi.

CHP’DE CİNSİYET KOTASINA UYULUYOR MU?

Altılı masa temsilcilerinin sunumlarının ardından etkinliği izleyenler tarafından siyasilere sorular yöneltildi. CHP’li Muharrem Erkek, kendisine partide yüzde 33 olan cinsiyet kotasına uyulmadığına ilişkin sorulan bir soruyu şu şekilde yanıtladı: “CHP’de yüzde 33 cinsiyet kotası mevcut. Genel merkez organlarında bu kotayı uyguluyoruz. Bu yeterli değil tabi ki. İl, ilçe yönetimlerinde de bu kota uygulanmaya özen gösteriliyor ama her yerde yeter sayıda kadın aday olmuyor. Bu yüzden de mevcut adaylar üzerinden yönetim oluşturuluyor.”

Kadın hakları ile ilgili altılı masada bulunan siyasi partiler ile temel ilkelerde uzlaştıklarını kaydeden Erkek, bir de öneride bulundu: “Kadına karşı suç işleyen biri milletvekili adayı olamamalı. Bunları kaleme alıyoruz." 

DOĞUM YAPAN KADINA 2 BUÇUK YIL MAAŞ ÖNERİSİ

Ayhan Sefer Üstün de kadınların siyasete katılımının neden düşük olduğuyla ilgili gelen bir soruya şu yanıtı verdi: “Siyasette yeterince kadın neden yok? Bu sorunu çözmenin tek yolu kota değil. Kadını eğitimden bu yana desteklersek ve ekonomik olarak kendini gerçekleştirirse, siyaset başta olmak üzere her alanda görev alır. Mesele biz gidip il başkanlarının yüzde 50’si kadın olmalı diyelim. Bazı illerimiz boş kalırdı. Neden bu kota doldurulamıyor meselesine daha çok kafa yormamız lazım. Ancak kadın anne oluyor. Doğum yapan bir kadın 2 buçuk yıl devlet tarafından desteklenmeli, maaş verilmeli şekilde önerimiz var.”

‘BİZİM DE DESTEĞE İHTİYACIMIZ VAR, DESTEKLEYİN’

Bahadır Erdem de kadınlara yönelik sorunların çözümünün ancak siyasi ikliminin değişmesiyle mümkün olabileceğini işaret ederek, “altılı masayı destekleyin” çağrısında bulundu. Erdem, “Altılı masa, önümüzdeki seçimleri kazanmadığı sürece biz daha böyle toplantıları çok yaparız. Bu ülkeye demokrasi, hukuk gelmez. Birbirimizi desteklemek ve kazanmak zorundayız. Sizden rica ediyorum, ne olur. Önümüzdeki seçimlerde yüreğinizden ziyade aklınızla hareket edin. Bizim de desteğe ihtiyacımız var” diye konuştu.

‘KADINLARIN SİYASETE İLGİSİ DÜŞÜK DEĞİL, FIRSAT VERİLMİYOR’

Etkinlikte altılı masa temsilcilerin ağırlıklı olarak kadınların siyasete katılmadığı yönündeki iddialarına kadınlardan itiraz geldi. Kamuoyunda bu yönde yapılan araştırma sonuçlarına dikkat çeken katılımcı kadınlar, “Kadınların siyasete ilgisi düşük değil, siyasete katılıma fırsat verilmiyor” ifadelerine yer verdi. (DUVAR)