150 bin Suriyeli çocuk kayıp
Sayıları 2.5 milyonu geçen göçmenlerin yüzde 53'ü çocuk. Bunların sadece yüzde 15'i okula gidiyor. Kayıt altına alınmayan 150 bin çocuğun ise nerede olduğunu kimse bilmiyor.
Hacı Bişkin hbiskin@gazeteduvar.com.tr
DUVAR - Türkiye son 5 yıldır Suriye'deki iç savaştan kaçan göçmenlerin akınına uğruyor. Birleşmiş Milletler'in verilerine göre, Türkiye'ye sığınanların sayısı 2 milyon 749. Bunların 1 milyon 490 binini (yaklaşık yüzde 53) çocuklar oluşturuyor. Resmi rakamlara göre bu çocukların sadece 325 bini eğitim alıyor. Suriye'den gelen yaklaşık 150 bin çocuğun ise kayıt altına alınmadığı belirtiliyor.
Suriye'den göç konusunu yakından takip eden Sosyal Hizmetler Uzmanı Nihat Tarımeri, Türkiye'ye gelen çocukların refakati olup olmadığına bakılmadan kayıt altına alınması gerektiğinin altını çiziyor:
“Birleşmiş Milletler'in yapmış olduğu bir araştırmada refakati olmayan yüzde 5 oranında göçmen çocuk olduğu açıklandı. Almanya'da ise bu oran yüzde 10'dur. Türkiye'ye giriş yapıldığı zaman herkesin kayıt altına alınması gerekiyor. Çocuk gelin, çocuk işçi çalıştırma gibi durumları hemen ihbar etmemiz gerekiyor. Böyle durumları görmezden geldiğimiz zaman hak ihlâllerinin önüne geçemeyiz.”
'TÜRKİYE'YE YENİ BİR ÜLKE YERLEŞTİ'
Göçmen çocuklar suça karıştıklarında vasîleri olmadığı için büyük sıkıntı yaşıyor. Ya da bir çocuk kaybolursa onu bulmak için gerekli bilgilere ulaşılamıyor. Bu durum suç ve kayıp oranını da artırıyor.
Tarımeri, göçlerle birlikte Türkiye'ye neredeyse yeni bir ülkenin yerleşmiş durumda olduğunu belirterek bu konuda kapsamlı düzenlemeler yapılıp yeni adımlar atılması gerektiğine dikkat çekiyor...
60 BİN BEBEK DOĞDU
Hacettepe üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi Müdürü Doç. Dr. M. Murat Erdoğan'nın hazırladığı Türkiye'deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum adlı raporda çarpıcı tespitler yer alıyor:
- Türkiye'deki suriyelilerin sadece yüzde 13'ü 10 ildeki 22 kampta yaşıyor.
- Suriyelilerin yüzde 53'ünden fazlası 18 yaş altındaki çocuk ve gençlerden oluşuyor. Bu kesimin yüzde 75'ten fazlası özel koruma ihtiyacı içinde.
- Türkiye'de son 3.5 yılda doğan Suriyeli bebek sayısı 60 bin civarında.
EN AZ BİR MİLYONU KALACAK
Raporda, göçle gelen Suriyelilerden en az 1 milyonunun Türkiye'de sürekli olarak yerleşeceği varsayımından hareketle şunların altı çiziliyor: "Türkiye'nin Suriyelilerle birlikte uyum politikalarına başlaması gerektiriyor. Suriyeli sığınmacıların en az 1,4 milyonu kampların dışında yaşıyor. Bunların en büyük bölümü İstanbul'da ve sayıları yaklaşık 330 bini buluyor. İstanbul'dan sonra 235 bin kişi ile Gaziantep, 240 bin kişi ile Şanlıurfa ve 204 bin kişi ile de Hatay geliyor. Kilis, Mardin, Adana ve Kahramanmaraşta toplam 285 bin Suriyeli kamp dışında yaşıyor.
500 BİN SURİYELİ KAYITSIZ
Yine aynı raporda göçmenlerin kayıt altına alınması konusunda ciddi sıkıntılar yaşandığı belirtiliyor:
- 5 Kasım 2014 itibari ile Türkiye’deki 1,6 milyon Suriyeliden 1 milyon 97 bininin kayıt altına alındığı tespit edildi. Bu veri, 500 binden fazla Suriyelinin kayıt altına alınmadığı anlamına geliyor. Yani Kayıt altına alınanların oranı yüzde 68.
OKULLAŞMA ORANI
- Suriyeli çocukların okullaşması konusunda hem başlangıçta kalıcılığın bu kadar uzayacağı öngörülemediğinden hem de eğitim dilinden kaynaklanan ciddi sorunlar yaşanıyor.
- Kamplar içinde durum nispeten iyi olsa da genelde okullaşma yüzde 15-20 gibi bir düzeyde.
VATANDAŞLIK VERİLMELİ Mİ?
Suriyelilere toplumun bakışı da ciddi sorun oluşturuyor. Mültecilerin en çok bulunduğu İstanbul, Gaziantep, Hatay, Kilis ve Şanlıurfa gibi şehirlerde 'Suriyeli sığınmacılar vatandaşlığa alınmalı mıdır?' sorusuna 'evet' yanıtını verenlerin oranı sadece yüzde 7.9. Yüzde 36.9'luk kesim ise bu soruya 'hayır' yanıtını veriyor.