154 yıl sonra Türkçeye çevrildi

DUVAR - Dr. Yalçın Çakmak'ın editörlüğünde, Fatma Büşra Helvacıoğlu'nun çevirisiyle Türkçe'ye kazandırılan İngiltere'nin 1860’lı yıllar Kürdistan Konsolosu J. G. Taylor'ın Journal of a Tour in Armenia, Kurdistan, and Upper Mesopotamia, with Notes of Researches in the Deyrsim Dagh, in 1866 başlıklı gezi-araştırma notları Kalan Yayınları tarafından okurlarla buluştu.

Araştırmacılarca sıklıkla kullanılan, ilk kez Türkçe’ye çevrilen bu çalışmada, başta Dersim olmak üzere Erzincan, Erzurum, Malatya, Gümüşhane, Sivas, Mamuretulaziz (Elazığ), Diyarbekir, Urfa, Mardin, Suriye ve Irak gibi geniş bir coğrafyanın insanı ve doğasına dair ayrıntılı bilgiler yer alıyor.

Eserin tanıtım-arka kapak yazısı şöyle:

“Osmanlı toprakları, öncesindeki dönemlere nazaran, 19. yüzyılda daha çok ilgi odağı haline geldi. Yaşanan gelişmeler, devletin toprak kayıpları ve içinde bulunduğu modernleşme süreci ile beraber Batılı devletlerin iç siyaset üzerindeki varlıklarını giderek hissettirmeleriyle paralel ilerledi.

Meydana gelen değişim ve dönüşümün doğal bir sonucu olarak, başta Avrupalı devlet görevlileri olmak üzere çeşitli alan ve niyetlerden Batılılar, Osmanlı mülkü üzerindeki çalışmalarına ağırlık verdi. Bunlar arasında, başını bilhassa Amerikalı Protestan misyonerlerin çektiği örgütlenmeler Hristiyanlık propagandası yapmak amacı ile bütün bir Osmanlı toprakları üzerinde varlıklarını giderek hissettirdiler. Mezkûr çevrenin yanı sıra, özellikle söz konusu yüzyılın ikinci yarısıyla beraber, başta İngiltere olmak üzere çeşitli devletlerin Osmanlı şehir ve bölgelerindeki konsoloslukları vesilesi ile birçok hadiseye müdahil oldukları da görülür. Bahse konu bu konsolosluk ağlarının bir diğer görev ve amacı da -tamamen doğalarına uygun bir şekilde- birçok yönüyle Osmanlı toprakları ve üzerindeki tebaasına yönelik bilgi toplamaktı.

Elinizdeki çalışma 1860’larda İngiltere’nin Kürdistan Konsolosluğu görevini yürüten J. G. Taylor’un söz konusu bölgedeki gezileri sonucu kaleme aldığı gözlemlerini kapsayan günlük-raporundan oluşmaktadır. Bu vesile ile okurun, Fatma Büşra Helvacıoğlu’nun muhakkik ve akıcı çevirisi ile ilk defa Türkçe’ye kazandırılan bu eserde; tarihi bir perspektif ile arkeoloji, antropoloji, coğrafya ve botaniğe değin uzanan geniş bir skala üzerinden bölgeye dair ayrıntılı bir bilgi edinmekle birlikte, geçmiş ve bugün arasında değerlendirme yapma olanağına kavuşacağı muhakkak.”

Siparişleriniz için kitapçılar ve yayınevi ile iletişime geçilebilir: kalanyayinlari1999@gmail.com