Pazar günü yeni bir yıla uyanmış olacağız. Bunu hepimiz biliyoruz. Bu bilgi, "Vay be, ne yıldı ama" demekten alıkoymuyor bizi. "2022’nin 2021’den bir farkı var mıydı?" diye sorulsa pek çoğumuz kekeleyeceğiz muhtemelen. Çünkü esasında 2021 ile 2022 yılı arasında pek bir fark yoktu. Hatta denilebilir ki 2022, 2021 yılını arattı.
Yıl bitse sanki yeni bir sayfa açılacak gibi geliyor bize. Bunda, yıl sonuna doğru birbirimiz ve dünya için dilediğimiz iyi dileklerin payı da vardır muhtemelen. Olsun, bu iyi bir şeydir aslında, dünyanın ve ülkenin daha iyi bir yer olabileceğine dair hâlâ bir umut beslediğimizi gösterdiği için.
Umutla umutsuzluk arasında hassas bir denge olmalı. Ne vakit umutsuzluğa doğru tökezleyecek olsak, küçücük bir parıltı tutuyor elimizden ve toparlanıyoruz. Tahterevalli gibi bir şey bu hassas denge. Kimi zaman en tepede umuda dair duygular, kimi zaman en dipte. Belki farklı biçimlerde ve nedenlerle, ama bu insanlık tarihi boyunca hep böyleydi.
2022 yılında umudumuzu kıran pek çok şey yaşandı hem dünyada hem de ülkede. Ama kendisine, ülkesine ve dünyaya karşı sorumluluk hisseden insan direniyor. Bu bile umut vericidir.
***
Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz hepimizi etkiledi, yoksullaştırdı. Bu yüzden olsa gerek, 2022 yılında siyasetin yanı sıra en çok ekonomi konuştuk sokakta. Diyarbakırlılar dilimle karpuz almaya başlamışsa, varın siz düşünün ekonomik çöküntünün nerelere vardığını.
2022 yılında Diyarbakır’ı ziyaret eden siyasetçilerin burada verdikleri mesajlardan ne kadar umut devşirebiliriz, doğrusu bilmiyorum.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Diyarbakır’da geçirdiği 3 gün boyunca birçok kesimle konuştu. Sonunda Kürt meselesinin çözümü için 5 madde sundu. Ancak Diyarbakır’dan ayrıldıktan sonra Kürt sorunu gündeminden çıkmış gibi görünüyor. Vaatlerini yerine getirebilmek için belki seçimlerin sonucunu bekleyecek. Ama mesela sorun Altılı Masa'da Kürt sorununa dair fikirleri konuşuluyor mu, bilmiyoruz.
Diyarbakır’a gelen liderlerden Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, "Kürtçe eğitim neden olmasın" diye sorduktan sonra topu Meclis'e attı ve aslında kendi gündeminden çıkarmış oldu. Kürt vatandaşlarını ne kadar çok sevdiğini, Ulu Cami’ye duyduğu hayranlığı ifade eden Davutoğlu, başkomutan edasıyla başbakanlık yaptığı dönemde terörle tek başına mücadele ettiğini dile getirmekten de geri durmadı. Devlet aklı asla değişmiyor, dedirtti.
Ali Babacan Kürt sorunu konusunda en itidalli ve bu nedenle mantıklı konuşan lider oldu. Agresif cümlelerle büyük vaatlerde bulunmadığı için olsa gerek, ajitatif hitaba alışık kitleler tarafından büyük teveccüh görmedi. Ancak görünen o ki Kürt sorunu konusundaki tutumunu Diyarbakır dışında da sürdürüyor.
Muharrem İnce de Diyarbakır’a geldi ve her zamanki gibi kafası karışık göründü. Kürtlerin talepleri hakkında ya zerre kadar bilgisi yok ya da biliyor ama durumu kendi perspektifinden değerlendirmeyi tercih ediyor. Cumhurbaşkanı adayı olarak geldiği Diyarbakır’da gördüğü ilgiyi, bu kafa karışıklığıyla bir daha bulması imkansız görünüyor.
Özetleyecek olursak: 2022 yılında muhalefet liderleri Diyarbakır’a geldi, burada anadilde eğitim hakkına, özgürlüklere, kayyımlara, adalete vurgu yaptılar. Bu sorunları çözeceklerini vadettiler. Diyarbakırlılar bunların hepsini not aldı ve şimdi söylenenlerin arkasında ne kadar durulduğuna bakıyorlar. Deneyimleri, bekleyip görelim, diyor onlara. 2023 seçim yılı olacak ve kim verdiği sözün arkasında ne kadar duracak, bu süreçte belli olacak.
***
Şebnem Korur Fincancı 2022 yılı içinde tutuklandı. Bir hekim ve entelektüel olarak sorumluluk hissedip düşüncelerini paylaştığı için. Her cenahtan gelen saldırılara ve mahkeme heyetinin lakayt tutumuna karşı kendisini savunur görünürken esasında hepimizi cansiperane savunuyor. 2023 yılını cezaevinde karşılayacak, umudun bu topraklarda kök salmasına olanak olmaya çalışarak.
Önce 16, ardından 9 gazeteci arkadaşımız tutuklandı 2022 yılında. Aylardır tutuklu olmalarına rağmen haklarında iddianame hazırlanmadı. Mahkemeye ne zaman çıkacağı belli olmayan gazeteciler de yeni yıla cezaevinde girecekler. Onların vakur duruşu herkese umut olsun.
Mahkeme Osman Kavala’ya müebbet hapis cezası verdi. Birkaç kez karşılaştığım Osman Kavala, kibarlığı, alçakgönüllülüğü, kültür sanata yaptığı katkılar için hayranlık duyduğum bir insan, bunu gizlemeyeceğim. Hukuksuzluk karşısında geri adım atmadan ve metanetle hapis yatması, size de cesaret vermiyor mu?
Gezi eylemleri başlamadan önce Gezi Parkı’ndaki bir etkinlikte ilk kez gördüğüm Mücella Yapıcı ile yıllar sonra Diyarbakır’da sohbet etme imkanı bulmuştum. O kalabalık ortamda edasıyla, kararlılığıyla, sözünü sakınmazlığıyla "Bu nasıl güzel bir insan" dedirtmişti bana. Şimdi tutuklu ve diğer Gezi Davası tutuklularıyla birlikte cezaevinde karşılayacak 2023 yılını. Onun o yalın cesareti herkese bulaşsın.
Selahattin Demirtaş, İdris Baluken, Sebahat Tuncel, Ayla Akat, Gültan Kışanak, Selçuk Mızraklı… Hepsini saymaya kalksam sayfaların yetmeyeceği siyasetçi isimleri. Yıllardır hapis yatıyorlar. Mahkemelere çıkıyorlar, savunma yapıyorlar, iddiaları çürütüyorlar ve mahkeme heyetinin yanı sıra kendilerine "terörist" diyen muktedirleri yargılıyorlar. Geri adım atmak bir yana, daha bilenmiş, bilinçlenmiş ve siyasetin en alasını yaparak milyonlarca insanın gönlünde taht kuruyorlar. Onların her türden ve her yönden gelen saldırılara karşı sergiledikleri dik duruş, herkese nasip olsun.
2022 yılı, benim için, cesur insanların yılı oldu. 2023 onlar ve herkes için iyi bir yıl olsun.