'28 Nisan iş cinayetlerinde yaşamını yitirenler için anma ve yas günü ilan edilsin'

DUVAR - HDK Eş Sözcüsü ve DEM Parti İstanbul Milletvekili Cengiz Çiçek, 28 Nisan gününün iş cinayetlerinde yaşamını yitirenler için anma ve yas günü ilan edilmesine ilişkin TBMM Başkanlığı’na kanun teklifi verdi.

Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 2001 yılında 28 Nisan'ı 'Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü' ilan ettiğini, 30'dan fazla ülkede 28 Nisan'ın 'İş Cinayetlerinde Hayatını Kaybedenleri Anma ve Yas Günü' olarak kabul edildiğini belirten Çiçek, verdiği kanun teklifinin gerekçesinde şu ifadeleri kullandı:

"Türkiye’de daha fazla sermaye birikimi, daha fazla kar için alınmayan önlemler sebebiyle işçiler her gün iş cinayetlerinde hayatını kaybetmektedir. Yetersiz denetim ve işverenlerin cezai sorumluluklarının olmayışı iş cinayetlerinde artışın en önemli kriterleri arasındadır. İşverenlerin etkin yaptırıma maruz kalmayışı işyerlerinde gereken önlemlerin alınmaması da iş cinayetlerinin yolunu açmış ve bu durum neredeyse kanıksanma noktasına gelmiştir. Yasaların giderek işveren lehine uygulanması ile işçilerin can kayıpları ciddi boyutlara varmıştır.

Yapılan araştırmalara göre, Türkiye iş cinayetlerinde yıllardır Avrupa ve dünyada en ön sıralarda yer almaktadır. Bunun en son örneklerinden bir tanesi de, 12 Temmuz 2023 tarihinde güncellenen ILO verilerine göre Türkiye, ölümcül olmayan mesleki yaralanmalar bakımından 11. sırada, ölümlü iş kazası sayısı bakımından ise 15. sırada yer almaktadır. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin tespit ettiği verilere göre; Ocak ayında 161, Şubat ayında 149 ve Mart ayında 115 olmak üzere 2024 yılının ilk üç ayda en az 425, her gün “en az” 5 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.

Ekonomik maliyetler gerekçesiyle işveren veya işveren vekilleri iş güvenliğine yönelik mevzuatı angarya olarak görmekte ve işletme yetkililerinin büyük bir kısmı mevzuat uygulamasına direnç göstermektedir. Ayrıca yasal mevzuattaki boşluklar, iş sağlığı güvenliği uzmanlarının yetkiler bakımından güçsüz bırakılması, yaşanan bazı olumsuzluklarda sorumluluğun sadece iş güvenliği uzmanlarına yüklenmesi, iş cinayetlerinin ardındaki diğer sebepler olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Ekonomik krizin derinleştiği son yıllarda da iş cinayetlerinde de ciddi bir artış gözlenmektedir. İşçilerin yaşamları, ekonomik krizin etkileri azalsın diye feda edilmiştir.

Bu nedenle 28 Nisan Günü, iş cinayetlerinde yaşamını yitirenler için anma ve yas günü ilan edilerek bu hayati meseleye dair toplumsal farkındalık oluşturulmalıdır."