3 bin esnafın milyarlarca liralık hakkı haberleri olmadan devredildi

Pelin Akdemir

BURSA - Bursa’nın Yüksek Hızlı Tren Hattı, Yenişehir Otomotiv Test Merkezi gibi yıllara yayılan projelerinden biri de Çataltepe Sanayi Sitesi…

Kestel ilçesi Çataltepe mevkiine yapılmak istenen sanayi sitesi, TOKİ’nin projeden çekilmesiyle 15 yıldır tamamlanamadı. 3 bin 159 hak sahibi esnafın, yaklaşık 55 milyar lira bedelli arazisi, bilgileri olmadan bir kooperatife devredildi. Çataltepe Sanayi Sitesi Mağdurları Derneği (ÇATSANDER) Başkanvekili Aydın Çitil, yaşanan durumu 'Cumhuriyet tarihinin en büyük peşkeşi' olarak tanımlıyor.

Çitil, kooperatife devir işleminin iptal edilmesini ve TOKİ’nin projeyi tamamlamasını istediklerini söylüyor.

ESNAFIN HABERİ OLMADAN HAKLARI KOOPERATİFE DEVREDİLDİ

Mahalle aralarındaki sanayinin şehir dışına ve planlı taşınabilmesi amacıyla 2008 yılında Kestel ilçesi Çataltepe mevkiinde inşa edilmesi planlanan ‘Çataltepe Esnaf Sanayi Sitesi’ projesi başlatıldı. Proje, Bursa Esnaf ve Sanatkârlar Odası Birliği (BESOB) ile dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik tarafından oluşturuldu. İnşaatını TOKİ’nin üstlendiği 129 milyon liralık proje kapsamında, 3 bin 159 esnaftan arsa kamulaştırma bedeli ve altyapı inşaatı için 73 milyon 443 bine yakın para toplandı. Bugüne kadar sadece 1. Etapta 125 işyeri yapıldı.

TOKİ, geri kalan miktarın ödenmediği gerekçesiyle projeden tek taraflı olarak çekildi. Ağustos 2018’de TOKİ’nin yönlendirmesiyle kurucu ortaklarının bir tanesinin de BESOB olduğu 7 kişi bir araya gelerek 7 bin TL sermayeli bir kooperatif kuruldu. 3 milyon metrekare sanayi arazisi, hak sahibi binlerce esnafın bilgisi olmadan BESOB yönetim kurulu kararıyla 2 Nisan 2019’da BESOB Esnaf ve Sanatkârlar Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi’ne (BESKOOP) bedelsiz olarak devredildi. 444 üyesi bulunan kooperatifte, hak sahibi 3 bin 159 esnaftan 163’ü üye.

‘ŞOFÖR DEĞİŞTİ, OTOBÜS AYNI OTOBÜS’

Esnaf, devir işleminin ardından konuyu yargıya taşıdı. Dönemin BESOB Başkanı Arif Tak ve yönetimi, BESKOOP Başkanı Erol Köse ve yönetimine karşı ‘görevi kötüye kullanma’ gerekçesiyle dava açıldı. Dava dilekçesinde, “TOKİ tarafından 85 adet tapuya karşılık gelen taşınmazın bedelsiz olarak kooperatife devredilmesi görevi kötüye kullanma ve zimmet suçlarını oluşturmaktadır” ifadeleri yer aldı. 2022 yılında çıkan kararda, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan soruşturma sonucunda ‘kovuşturmaya yer olmadığı’ belirtildi. Karara yapılan itirazlar da reddedildi.

Çataltepe Sanayi Sitesi Mağdurları Derneği (ÇATSANDER) Başkanvekili ve Dokumacılar Oda Başkanı Aydın Çitil, durumu ‘Cumhuriyet tarihinin en büyük peşkeşi’ olarak tanımlıyor. Kooperatifin BESOB ile bağının olmadığını söyleyen Çitil, hakların kooperatife devredilmesinde BESOB’un eski Başkanı Arif Tak’ı sorumlu tuttu. Çitil, “Esnafın hakkını 7 kişiye nasıl peşkeş çekersin? BESOB’un kooperatif kurma yetkisi var ama bir malı bu kooperatife devretme yetkisi yok. Bu suçtur. Sorumluluğu üzerinden atmak için BESOB’u da bunların üzerine devretti. Devretsen ne olur? Şoför değişti, otobüs aynı otobüs” diye konuştu.

‘BÖLGEDEKİ TAPU TRAFİĞİNE BAKILIRSA KİMİN PLANLARI OLDUĞU ORTAYA ÇIKAR’

Çitil, konuyu AK Parti milletvekillerine ilettiğini, vekillerin kendisine ‘Gidin kooperatife üye olun’ dediğini aktardı. Çitil, “Bizim isteğimiz kooperatife yapılan bu devrin iptal edilmesi. Bu devir işlemi suç işlenerek yapılmıştır. Bu devirde Belediye Başkanı Alinur Aktaş’ın bile imzası var. Talebimiz, tapuların tekrar TOKİ’ye geçmesi ve hak sahipleriyle tek tek anlaşılması” dedi. Çitil, açılan davaya gelen ‘kovuşturmaya yer yoktur’ yanıtından sonra tek tek dava açtıklarını söyledi: “Şu anda 140’ın üzerinde dava açtık. Hala bir netice yok. ‘Yapımı başladı’ deniliyor ama izinleri, ruhsatları yok. BESKOOP, projeyi AC Yapı İnşaat firmasına ihale etmiş. Bize diyorlar ki, o dönemin parasıyla bisiklet parası vermişiz, bedavaya yer istiyormuşuz. Belediye Başkanı Alinur Aktaş bile böyle söylüyor. Mustafa Varank ile bakanlığı döneminde konuştuğumuzda ‘Gerekirse kanun çıkarır, mağduriyeti gideririz’ demişti. Şimdi Bursa vekili ama ortada yok.” 

Çitil, bölgede Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş ve AK Parti İl Başkanı Davut Gürkan’ın incelemede bulunmasına ilişkin, “3 binden fazla esnafı mağdur eden 15 yıldır esnafın çığlığını duymayan 21 yıllık iktidarın, 2024 Mahalli Seçimleri öncesinde konuya hakimmiş gibi tavır takınmasını manidar bulduk. Bölgede 2005 senesinden sonra arazinin tapu trafiğine bakılırsa kimin planlarının olduğu ortaya çıkar. Biz talep ettik ama ‘gizli’ denilerek verilmedi” diye konuştu.

‘KOOPERATİF İÇİNDE USULSÜZ DEVİRLER VAR’

Konuyu Meclis gündemine taşıyan CHP Bursa Milletvekili Hasan Öztürk, BESKOOP için “Şu an 444 üyesi bulunan kooperatifte, 3 bin kişi içinden yalnızca 163 esnaf ilk hak sahibi olarak bulunuyor. Çoğu şehir dışından hatta ülke dışından olan şahıslara kooperatif içinde usulsüz devirler yapılmış” dedi. Öztürk, 2008 yılında kamulaştırılan yerlerin bugünkü değerinin 2 milyar dolar, yani yaklaşık 55 milyar lira olduğunu belirtti.

BESKOOP Başkanı Erol Köse, konu hakkında ‘sonra’ bilgi vereceğini söyledi ancak sonradan yaptığımız aramalara yanıt vermedi.