5 farklı ülkeden 5 farklı Börklüce

DUVAR - İzmir Büyükşehir Belediyesi, bugünlerde Börklüce Mustafa etkinliklerine ev sahipliği yapıyor. Etkinlikler kapsamında, düzenlenen uluslararası sempozyumun ardından, sinema atölyesiyle Börklüce Mustafa, farklı kültürel bakış açılarıyla beyaz perdeye yansıtılıyor.

Günümüzden 600 yıl önce Karaburun'dan tüm bölgeye yayılan özgürlük ve eşitlik gibi evrensel değerlerin en önemli savunucusu Börklüce Mustafa adına düzenlenen ‘Börklüce Uluslararası Sinema Atölyesi'nin proje koordinatörlüğünü yönetmen Tahsin İşbilen üstleniyor. Atölyeye Türkiye’nin yanı sıra Yunanistan, Filistin, İran ve Makedonya katıldı. 5 farklı ülke ve 5 farklı kültürden sinemacıların Börklüce’den esinlendikleri kısa filmleri ortaya koydukları Börklüce Sinema Atölyesi, yabancı ekiplerle internet üzerinden, Türk ekiple ise yüz yüze yapılan ön çalışmalarla başladı.

SENARYOLAR ÖNCEDEN TAMAMLANDI

Börklüce ve Türkiye hakkında ayrıntılı bilgilendirilen ekipler, ardından senaryo geliştirme çalışmalarına başladı ve İzmir’e gelmeden önce senaryolar tamamlandı. Senaryolar ve çekimler üzerine tartışmaların yapıldığı, hem içerik hem de teknikler üzerinde durulduğu oturumlardan sonra, çekimler İzmir’in farklı noktalarında gerçekleştirildi. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nden Yrd. Doç. Zuhal Çetin Özkan’ın ‘proje danışmanı’ olarak senaryoların geliştirilmesi üzerinde çalışmalar yaptığı Börklüce Sinema Atölyesi’nde üretilen filmlerin, hem çeşitli ülkelerdeki festivallerde hem de Büyükşehir Belediyesi’nin kültür ve sanat kurumlarında gösterileceği bildirildi.

'EVRENSEL BİR HALK ÖNDERİ'

Yönetmen Tahsin İşbilen, Börklüce’nin evrensel bir halk önderi olduğunu belirterek şunları söyledi: “Katılımcılara önce Börklüce’yi anlattık. Sonra ‘Kendi anladığınız Börklüce’nin filmini yapın’ dedik. Onlar da kendi kültürel kodlarıyla, kendi birikimleriyle, her biri farklı birer Börklüce kurguladı. Örneğin Yunanlılar Börklüce’yi kadın, İranlılar öğretmen yaptı. Makedon ekip kendi ulusal kahramanlarıyla özdeşleştirdi. Türk ekibi Gezi’yle, kırmızılı kadınla bağlantı kurdu. Proje şunu hedeflemişti: Bir olgunun anlatımında kültürel birikimin sinema diline yansıması nasıl olacak? Ortaya ilginç filmler çıktı.”

'DÖNEMİNİN ÇOK İLERİSİNDE'

Yunan ekibinden Sofia Kalvourtzi ve Makedonya ekibinden Ogesa Arifi de yaptıkları araştırma sonucunda kendi bakış açılarını Börklüce Mustafa olarak senaryolaştırdıklarını söyledi. Yaptığı araştırmaya göre Börklüce’nin, yaşadığı dönemin çok ilerisinde özgürlükçü düşünceleri olduğunu saptadığını belirten Kalvourtzi, “O her kesimden ve her dinden insanların eşit olmasını istemiş” dedi. Ogesa Arifi ise Börklüce Mustafa’nın çok cesur olduğunu kaydederek, “Eşit haklar için, eşitlik için mücadele eden çok cesur biriymiş. Sınırları kaldırmak ve eşit olmak için gelecek kuşaklara, her birimize çok güzel bir örnek olduğunu düşünüyorum.”

FARKLI KÜLTÜRLER, FARKLI BÖRKLÜCELER

Börklüce Uluslararası Sinema Atölyesi’ne katılan ülkeler ve senaryoları ise şöyle:

Yunanistan Ekibi: Sofia Kalvourtzi, Iro Aidoni; Ekip Börklüce’yi, özgürleşme serüveninde bir kadın olarak anlatıyor.

Filistin Ekibi: Mohammed Y.M Abutaqiya; Ekibin ilginç senaryosunda, Filistin mücadelesinde öne çıkmış olan bir halk kahramanıyla Börklüce anlatılıyor.

İran Ekibi: Saeed Nejati, Alireza Ravadeh; 1960’larda geçen öykü, bir öğretmenin Börklüce üzerinden genç öğrencilere özgürlüğü öğretmesini konu alıyor.

Makedonya Ekibi: Ogesa Arıfi, Kamer Şimşek; Eski Yugoslavya’nın dağılış sürecinde öne çıkmış bir aydın Ukshin Hoti ile bağlantı kurarak Börklüce’yi anlatıyorlar.

Türkiye Ekibi: Hatice Aşkın, Kardelen Gökçedağ; Ekibin senaryosu yakın tarihimize, Gezi’ye göndermeyle Börklüce yeniden yorumlanıyor.

BÖRKLÜCE MUSTAFA KİMDİR?

Börklüce Mustafa, 14’üncü yüzyılın ikinci yarısı ile 15’incci yüzyıl başında yaşayan Türkmen Alevi halk önderidir. Özgürlük, adalet, eşitlik ve barış vurgusuyla 1415- 1416 yıllarında Karaburun Yarımadası’nda etrafına topladığı Türkmen köylüler, Rum denizciler ve Yahudi tüccarlar ile birlikte toplanan fahiş vergilere ve yapılan haksızlıklara isyan etti. Nazım Hikmet, Şeyh Bedreddin Destanı’nda ‘Yarin yanağından gayri paylaşmak her şeyi’ dizeleri ile Börklüce Mustafa’nın yaydığı öğretiyi anlattı. (DHA)