ABD'de Demokratlar için kritik süreç başlıyor: Trump'a kim rakip olacak?
ABD'de Demokrat Parti, Kasım 2020 seçimlerinde Donald Trump'ın karşısına çıkaracağı başkan adayını belirlemek sürecine bugün Iowa'daki ön seçimlerle resmen başlıyor. Peki Trump'a rakip çıkmak isteyen 11 adaydan kim öne çıkıyor, neyi vaat ediyor?
DUVAR - ABD'de 3 Kasım 2020'de yapılacak olan başkanlık seçimleri öncesinde geri sayım bugün resmen başlıyor. Demokrat Parti, Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump'a karşı kimin başkan adayı göstereceğini belirleyecek uzun ön seçim maratonunun ilk oylamasını bugün yapacak. Parti için aday belirleme sürecinde kritik önem atfedilen Iowa eyaletindeki ilk ön seçimde tam 11 aday yarışacak. Bir sonraki oylama gelecek perşembe günü New Hampshire eyaletinde düzenlenecek; partinin Trump'ın karşısına çıkaracağı nihai aday ise haziran başında ancak belli olacak.
GÖZLER BERNIE SANDERS'TA
11 aday arasında eski başkan yardımcısı Joe Biden favori gösterilse de, demokratik sosyalizmi savunan kıdemli siyasetçi Bernie Sanders'ın son günlerde anketlerdeki yükselişi dikkat çekiyor. Sanders, Iowa anketlerinde Biden'ı yakalmış, hatta bazı şirketlere göre geçmiş durumda.
Peki Demokrat Parti'de başkanlığa talip olan adaylar kim? Seçimin kilit meseleleri hakkındaki görüşleri ne?
BIDEN ÜÇÜNCÜ DENEMEDE BAŞARILI OLACAK MI?
2009-2017 arasında eski ABD başkanı Barack Obama'nın başkan yardımcısı olarak görev yapan 76 yaşındaki Joe Biden, üçüncü defa başkanlığa talip. Seçimin en merkezde duran aday adaylarından biri sayılan ve birçok kesim tarafından favori gösterilen Biden, Türkiye'de de 'Irak'ı üçe bölme planı'yla yakından tanınıyor.
Biden'ın 1988 ve 2008'daki adaylık girişimleri başarısızlıkla sonuçlanmıştı. 1988 seçimleri için kampanyasında İngiliz İşçi Partisi'nin efsanevi liderlerinden Neil Kinnock'un bir konuşmasından intihal yaptığı ortaya çıkmış, 2008'deyse Obama'ya karşı kaybetmişti.
Joe Biden, Trump'a kaşrı devam eden azil soruşturmasının da merkezindeki isim. Zira Trump, başkanlık seçimlerinde Biden'ın şansını azaltmak için Ukrayna'ya şantaj yapıp, Ukraynalı bir enerji şirketinin yönetim kurulunda bulunan oğlu Hunter Biden hakkındaki yolsuzluk iddialarının soruşturulmasını istemekle suçlanıyor. İddiaya göre Trump, Rusya'ya karşı önemli bir Amerikan müttefiki olmasına rağmen Biden'a soruşturma açılmazsa Ukrayna’ya verilecek 400 milyon dolarlık Amerikan askeri yardımımı geri çekme tehdidinde bulundu.
BERNIE SANDERS: YARIŞIN YÜKSELEN YILDIZI
ABD'deki ekonomik eşitsizliği tersine çevirmeyi, zenginlerin gücünü sınırlamayı, dış politikada da diplomasiyi öne çıkarıp askeri harcamaları kısıtlamayı vaat eden Sanders, kendisini 'demokratik sosyalist' olarak tanımlıyor. "Sadece Wall Street, milyarderler ve büyük şirketler için değil, çalışan aileler için de demokratik sosyalizm" istediğini söyleyen Sanders, Demokrat Parti'nin başkan adayı olabilmek için ikinci kez yarışıyor. Bu seçimde de 'herkes için sağlık sigortası', saat başı asgari ücretin 15 dolara yükseltilmesi ve devlet okullarından öğrenim ücretinin kaldırılması gibi vaatleri var. Göç reformunu ve kürtaj hakkını savunuyor; idam cezasına açıkça karşı çıkıyor.
Sanders, 2016 seçimlerinde de partisinin aday adayları arasındaydı. Kendisine ilk ön seçimlerde fazla şans tanınmamasına rağmen yarışın sonuna kadar Hillary Clinton'ı zorladı, 23 ön seçimi kazandı. Bu seçimlerdeyse, Trump Amerikası'nda yapılan anketlerdeki tutarlı yükselişi dikkat çekiyor.
MICHAEL BLOOMBERG: TRUMP'A KARŞI TÜM SERVETİNİ HARCAYACAK
Seçim yarışına geç katılan 77 yaşındaki Michael Bloomberg, ABD'nin en zengin isimlerinden. 'Bütün parasını Trump'ı yenmeye adayacağını' söyleyen eski New York belediye başkanı adaylığını kasım ayında açıkladı. Bloomberg, 2001 yılında Cumhuriyetçi Parti'den aday olmak için parti kaydını Demokrat Parti'den sildirmiş, Ekim 2019'daysa Demokrat Parti'ye geri dönmüştü.
ELIZABETH WARREN: ÖĞRENİM KREDİSİNİ SİLMEYİ VAAT EDİYOR
Seçimin ilerlemeci ve önde gelen kadın adaylarından biri olan Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren, eski bir akademisyen. Seçimde en dikkat çeken vaatlerinden biri, milyonlarca ABD vatandaşının 50 bin dolara kadar olan öğrenim kredisi borçlarını iptal etme vaadi. Warren, iktidarı büyük şirketlerden işçi sınıfına yönlendirerek 'büyük ve yapısal bir değişim' vaat ediyor.
TULSI GABBARD: ESAD'LA GÖRÜŞTÜĞÜ İÇİN ELEŞTİRİLMİŞTİ
Irak'ta savaş gazisi olan 38 yaşındaki Tulsi Gabbard, ABD'nin ilk Hawaiili Kongre üyesi. Aynı zamanda, Hindu inancına sahip olan ilk Kongre üyesi. 2016 yılında Bernie Sanders'ın seçim kampanyasında görev alan Gabbard, daha önce eşcinsel karşıtı söylemleri için özür dilemişti. Gabbard, 2017 yılında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüştüğü için eleştirilere maruz kaldı.
ANDREW YANG: 18 YAŞ ALTINA HER AY 100 DOLAR VAADİ
45 yaşındaki Andrew Yang, kâr amacı gütmeyen bir topluluk olan Venture for America'nın kurucusu. Girişimci ve iş insanı olan Yang, 18 yaşın üzerindeki Amerikalılara her ay 100 dolarlık 'evrensel temel gelir' ödeme vaadi sosyal medyada ilgi çekiyor. Yang, Silikon Vadisi'nde çalışma deneyiminin 'otomasyonun ekonomiye olan etkisine yakından bakma olanağı sağladığını' söylüyor.
STEYER: TRUMP'A KARŞI MİLYONLARCA DOLAR HARCADI
62 yaşındaki Kaliforniyalı milyarder Tom Steyer, Trump'ın azledilmesi ve sürecin halka anlatılması için televizyon reklamlarına milyonlarca dolar harcadı. Steyer, aday adaylığını Temmuz 2019'da açıkladı.
PETE BUTTIGIEG: İLK EŞCİNSEL DEMOKRAT ADAY
Eski belediye başkanı ve savaş gazisi olan 38 yaşındaki Pete Buttigieg, eşcinsel olduğunu açıklayan tek başkan adayı. Buttigieg, seçim kampanyasında genç kuşağa hitap ediyor.
AMY KLOBUCHAR: EYALETİNİN İLK KADIN SENATÖRÜ
59 yaşındaki Amy Klobuchar, Minnesota eyaletinin ilk kadın senatörü. Klobuchar, kampanya süresince ABD başkanı seçilmesi durumda ilk 100 gününde gerçekleştirmeyi planladığı 100 faaliyeti açıkladı. Bunların arasında reçeteli ilaçlar ve antitröst uygulamaları yer alıyor.
DEVAL PATRICK: ABD'NİN İLK SİYAH VALİSİ
2006 yılında ABD'de seçilen ilk siyahi vali olan Deval Patrick, eski Massachusetts valisi ve adaylık yarışına geç katılan isimlerden. Warren ve Sanders'ın askine, 'herkes için sağlık sigortası' fikrine karşı çıkıyor.
MICHAEL BENNET: 'SEKİZLER ÇETESİ'NİN ÜYESİ
İki dönem boyunca Kolorado eyaletinde senatörlük yapan Michael Bennet, kampanyasını ekonomik reform çalışmaları üzerinden yürütüyor. Bennet aynı zamanda, 2013 yılında 'Gang of Eight' (Sekizler Çetesi) isimli, göçmenler için vize ve vatandaşlık imkanlarını kolaylaştırmak için bir araya gelen dört Demokrat ve dört Cumhuriyetçiden oluşan bir ekibin parçasıydı. (DIŞ HABERLER)