Afşin C Termik Santrali'ne ‘ÇED olumlu’ raporu mahkemeden döndü

Fırat Bulut

DUVAR - Maraş’ın Afşin ilçesinde yapılması planlanan C Termik Santrali’ne karşı Yeşil Barış Hukuk Derneği ile Hayatı ve Doğayı Koruma Platformu’nun açtığı iki ayrı davada karar çıktı.

Kahramanmaraş İdare Mahkemesi, Elektrik Üretim A.Ş. tarafından yapımı planlanan santral hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca verilen 'ÇED olumlu' kararını iptal etti.

‘KARAR BEKLENTİLERİMİZ DOĞRULTUSUNDA OLDU’

Mahkemenin 1 Haziran tarihli kararında, termik santralin toprağa, suya, havaya etkileri, emisyon hesaplamalarında yanlışlar olduğuna ve projenin yeraltı suları açısından olumsuz etkilerine dikkat çekildi. Bakanlığın 'ÇED olumlu' raporu hukuka aykırı bulundu. Mahkeme daha önce de 21 Şubat 2022 tarihli kararında “projede kamu yararı bulunmadığı” gerekçesi ile yürütmeyi durdurma kararı vermişti.

Afşin ilçesine bağlı Altunelma ile Tanır mahallesi sınırları dahilinde yapımı planlanan, her biri 600 MW kurulu güce sahip üç üniteden oluşacak Afşin C Termik Santrali için Çınar Mühendislik tarafından hazırlanan ÇED raporu 27 Mart 2020 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanmıştı.

Yeşil Barış Hukuk Derneği ile Hayatı ve Doğayı Koruma Platformu’nun ayrı ayrı açtığı davaların duruşması, 1 Haziran 2022 tarihinde Kahramanmaraş İdare Mahkemesinde görüldü. Bakanlığın 'ÇED olumlu' kararını iptal eden mahkeme 33 sayfalık gerekçeli kararını bugün açıkladı. Mahkeme kararını duyuran Hayatı ve Doğayı Koruma Platformu Sözcüsü Mehmet Dalkanat, kararı “beklentileri doğrultusunda” olarak değerlendirdi. Dalkanat, projeye karşı açılan iki ayrı davanın aynı celsede karara bağlandığını belirterek, “Mahkeme davaları birleştirmedi ama aynı celsede görüştü. Bugün açıklanan gerekçeli karar, Yeşil Barış Hukuk Derneği’nin başvurusuna ilişkin ancak bizimkinde de aynı karar verilecek” dedi.  

‘BÖLGEDE FAAL OLAN İKİ SANTRAL VAR’

Afşin ve Elbistan bölgelerinde hali hazırda iki santral olduğunu belirten Dalkanat, söz konusu iki santralin çevreye verdiği zararlar ortadayken bir üçüncü santralin kurulmak istendiğini ifade etti. Mevcut santrallerin çevre ve insan sağlığına verdiği zararlara değinen Dalkanat, mahkeme kararını da değerlendirdi: “Binlerce insanın ölümüne ve kanser olmasına neden oldular. Mahkeme C Termik Santrali’ne ilişkin kararını bilirkişi heyetinin öngördüğü doğrultuda verdi. Bilirkişi raporunda projenin kamu yararına uygun olmadığına dikkat çekilmişti” dedi.

Yeşil Barış Hukuk Derneği adına davayı açan avukat Gökhan Candoğan, duruşmanın yaklaşık üç saat sürdüğünü belirterek, “Biz tezlerimizi söyledik, neden santralin olmamasını gerektiğini anlattık. Bu proje Türkiye Varlık Fonu projesine dönüştü, onlar da katılıp savunmalarını yaptı. Mahkeme çok uzun olmayan bir sürede esas kararını verdi. Birkaç noktadan yaptığı değerlendirme sonucunda ‘ÇED olumlu’ kararının hukuka aykırı olduğuna hükmetti” ifadelerini kullandı.

‘ÇED RAPORU DA HUKUKA AYKIRI HALE GELMİŞ OLDU’

Candoğan, mahkeme tarafından santralin çevresel etkileri konusunda eksik hesaplar olduğu kanaatine vardığını belirterek şunları söyledi: “Bazı emisyon hesaplamalarında bazı hesapların yerinde olmadığı yönünde tespitler var. Termik santrallerde çok fazla su kullanılır. Bölgedeki yeraltı sularının kurutulması söz konusu olacak. Mahkeme kararında, projede yeraltı sularıyla ilgili öngörülen hususların çok detaylı olmadığı gibi tespitler var. Yine en önemlisi, bölge ‘Büyük Ova’ kapsamında olduğu için tarım dışı kullanım için idari karar olması gerekiyor. Tarım dışı kullanıma izin veren Bakanlık kararı için ayrıca iptal davası açılmıştı başka bir mahkemeye. Mahkeme, bu tarım dışı kullanım kararını da hukuka aykırı bularak iptal etmişti. Dolayısıyla tarım dışı kullanıma izin veren idare kararı da olmadığı için bu ÇED raporu da hukuka aykırı hale gelmiş oldu.”

Candoğan, mahkeme kararına karşı idarenin, Danıştay’a itiraz etmesini beklediğini belirtti.