AİHM kararını geçersiz sayan Polonya'ya tepki: Başka örneği yok, uymak zorundasınız

Polonya Anayasa Mahkemesi'nin AİHM kararını geçersiz saymasının ardından Avrupa Konseyi'nden tepki: Bunun başka bir örneği yok. Konsey'in 47 üyesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne uymak zorunda.

Abone ol

DUVAR - Polonya ile Avrupa Konseyi arasındaki hukuk krizi derinleşiyor. Polonya Anayasa Mahkemesi, yargı reformu ile ilgili olarak yaşanan tartışmada Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) bir bölümünün Polonya yasalarıyla bağdaşmadığına hükmetti.

Polonya Adalet Bakanı Yardımcısı Sebastian Kaleta, mahkemenin AİHS'le ilgili kararına ilişkin paylaşımında, "Anayasa Mahkemesi, hukuk sistemimizi ihlal eden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararını geçersiz kıldı" ifadelerini kullandı. "Mahkemenin verdiği kararla Polonya hukuk sistemine dışarıdan ve yasadışı müdahale girişimini durdurduğunu" savunan Kaleta, "Bu Polonya'nın hukukun üstünlüğü ve egemenliği için güzel bir gün" dedi.

AİHM, geçen mayıs ayında bir yargıcın Anayasa Mahkemesi'ne düzenlemelere aykırı şekilde atandığı gerekçesiyle Polonya'yı mahkum etmiş, Polonya Adalet Bakanlığı da mahkumiyet kararını Anayasa Mahkemesi'ne taşımıştı.

AVRUPA KONSEYİ: BAŞKA ÖRNEĞİ YOK, POLONYA SÖZLEŞME'YE UYMAKLA YÜKÜMLÜ

Avrupa Konseyi ise Polonya mahkemesinin kararına tepki gösterdi. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic Buric, alınan kararın başka bir örneği bulunmadığına dikkat çekerek bunun ciddi bir endişe kaynağı olduğunu belirtti. Buric, Konsey'in 47 üyesinin hak ve özgürlükleri güvence altına alan AİHS'ye uymakla yükümlü olduğu uyarısında bulundu.

MUHELEFETTEN DEMOKRASİ ELEŞTİRİSİ

Polonya muhalefeti de kararı eleştirdi. "Rusya'da Anayasa Mahkemesi uymak istediği kararları seçer" diyen muhalefetteki siyasetçilerinden Kamila Gasiuk-Pihowicz, Polonya'nın AİHS'ye 30 yıl önce imza attığını vurgulayarak hükümetin ülkeyi demokratik ülkeler grubundan çıkarmaya çalıştığını söyledi. Muhalif politikacılar, hükümeti yaptığı hukuk reformlarıyla yargı bağımsızlığı ve güçler ayrılığı ilkesini ortadan kaldırmaya çalışmakla suçluyor.

Polonya'da yapılan yeni bir düzenlemeyle oluşturulan Yüksek Mahkeme Disiplin Dairesi'ne, hakimlerin dokunulmazlığını talep etme, ayrıca istihdam ve emekliliğe ayrılmaları konularında karar yetkisi verilmişti. Söz konusu düzenleme bir şirketin başvurusuyla da AİHM'nin gündemine gelmişti. AİHM de 7 Mayıs 2021'de söz konusu Daire'nin yasayla kurulmadığına ve bunun da adil yargılanma hakkını ihlal edebileceğine işaret ederek uygulamanın AİHS'nin altıncı maddesine aykırı olduğuna hükmetti.

Polonya'da verilen kararda ise AİHM'nin bu maddeyle Anayasa Mahkemesi yargıçlarının bağımsızlığını değerlendiremeyeceğine, yargıçların bağımsızlığının Polonya Anayasası ve yasaları temelinde düzenlendiğine dikkat çekildi. Polonya Anayasa Mahkemesi yargıcı Wojciech Sych, dolayısıyla Polonya'nın AİHM'nin kararını uygulamak zorunda olmadığına işaret etti.

AVRUPA ADALET DİVANI'NDAN PARA CEZASI

Avrupa Adalet Divanı da geçen ekim ayında tartışmalı yargı reformunu değiştirmemekte direndiği gerekçesiyle Polonya'yı ilgili değişikliği yapana dek AB Komisyonu'na her gün 1 milyon euro para cezası ödemeye mahkum etmişti. Adalet Divanı, geçen Temmuz ayında hakimlerin denetimi için oluşturulan Yüksek Mahkeme Disiplin Dairesi'nin çalışmasıyla ilgili düzenlemelerin AB hukuku ve yargı bağımsızlığıyla bağdaşmadığı gerekçesiyle değiştirilmesi gerektiğine karar vermişti. (DW Türkçe)