Milletvekilleri 1 aylık referandum çalışmasının ardından Meclis’e döndü. Bir aydır anayasa değişikliği için seçim bölgelerinde yoğun bir çalışma yürüten milletvekillerini yenilenmiş kulisler karşıladı. Ama vekillerin gündeminde yeni mobilyaların konulduğu kulisler değil, referandum sonuçları vardı.
Meclis’te ilk grup toplantısını MHP yaptı. İl-ilçe teşkilatlarından partililerin doldurduğu salonda milletvekilleri de tam kadroydu. MHP lideri Bahçeli’nin yaklaşık 10 dakika erken geldiği grup toplantısında partinin destek verdiği “evet” mutluluğu vardı. Bahçeli, hem “MHP’li seçmen hayır oyu verdi” diyen gazetecilere hem de şeçimin şaibeli olduğunu ileri süren partilere yüklendi. Bahçeli’nin verdiği asıl mesaj ise anayasa değişikliğinde verilen desteğin bundan sonra da devam edeceğine dair sözleriydi. Bahçeli, “MHP yeni dönemde Meclis’te üzerine düşeni yapacak, yeni hükümet sistemi temelini atacak uyum yasaları sorumluluğunu yerine getirecek” dedi.
Bahçeli’nin bu sözleri “gayri-resmi hükümet ortağı” yorumlarına yol açtı.
AK PARTİ’DE İZMİR MARŞI
MHP’nin hemen ardından başlayan AK Parti Grup toplantısı salonunda her zaman olduğu gibi izleyici locaları doluydu. İl ve ilçe teşkilatlarından gelen gençler salonu tribüne çevirdi. Her grubun çalışıp geldiği sloganlar vardı. Bunlardan biri referandum sürecinde “Hayır” cephesinin kullandığı İzmir Marşı’nın Erdoğan uyarlamasıydı. “İzmir’in dağlarında çiçekler açar/ Yaşa Mustafa Kemal Paşa yaşa” sözleri “Yaşa Recep Tayyip Erdoğan Yaşa” olarak söylendi. Tek başına slogan haline getirilen “Recep, Tayyip, Erdoğan” ve “Başkan Erdoğan” sloganları da hiç eksilmedi.
Gençlerin heyecanı salonda Başbakan’ı bekleyen milletvekillerinde ise yoktu.
HESAPLAŞMA ZAMANI
Matematiksel olarak kazanılmış ama “Zafer” olarak nitelendirilemeyecek sonuç küçük sohbetlerin tek konusuydu. Doğudan geldiği söylenen oylar “hendek siyaseti”ne tepki olarak yorumlanırken asıl üzerinde durulan büyük şehirlerdeki gerileme oldu. Milletvekilleri, İstanbul ve Ankara başta olmak üzere tüm il ve ilçelerdeki sonuçların incelenip bunun faturasının da büyük kurultay öncesi yapılacak yerel kongrelerde kesileceği görüşünde. Milletvekilleri hatta bakanlarla hesaplaşma ise daha sonraki süreçlerde yapılacak.
BATIDAKİ “HAYIR”LARI KÜRTLER ARTTIRDI
Meclis’in 3'üncü büyük partisi HDP en sakin grup toplantılarından birini yaptı. Eş başkanların aralarında bulunduğu 13 milletvekili tutuklu bulunan HDP’de grup toplantı salonu da çok dolu değildi. Parti sözcülüğünü üstlenen Osman Baydemir, referandumdan önce “Kürtler yüzde 65 evet diyecek” söylemlerini eleştirdi, doğudaki “Hayır” oylarının yüksekliğine dikkat çekti. Ancak bunun yeterli olmadığı, partinin oy kaybı yaşadığını düşüneneler de vardı. Doğuda 23 ilde HDP’nin yüzde 1.5 oyuna karşılık gelen 400 bin oy kaybı yaşandığını ve bunun nedenlerinin tartışılması gerektiğini dile getirenler oldu. Parti yöneticilerinden ise “Hep Kürtlerin doğudaki oyları konuşuluyor ama batıda çıkan yüksek “hayır” oylarının içinde Kürtlerin katkısını dikkate alan yok” eleştirileri yapıldı.
CHP’DE REFERANDUM COŞKUSU
Referandumdan sonra açılan Meclis’in en kalabalık ve coşkulu toplantısını CHP yaptı. Yoğun katılım nedeniyle ayakta kalan milletvekillerine, salondan taşan coşkuyu işaret edip, “Referandumu siz kazanmış gibisiniz” dedik. Aldığımız yanıt da, “Evet referandumun kazananı biziz. Hileyle alınan bir seçim var. Üstelik şu an İstanbul da bizde, Ankara da bizde” oldu.
Bugün yerel seçim olsa başta İstanbul ve Ankara olmak üzere “Hayır” oylarının önde çıktığı büyük şehirlerde AK Parti’nin yıkılacağı yorumunu yapan partililer 2019 seçimlerine işaret etti. Salonu dolduran partililerin sık sık attığı “Hayır bitmedi, daha yeni başlıyor” sloganı da geleceğe dair umudun simgesi gibiydi. Bu arada her seçim sonrası CHP’nin geleneği haline gelen kurultay çağrıları ise bu kez yoktu. Tersine, “Örgüt seninle, durma ilerle” sloganı ile partide bir liderlik sorunu olmadığının da mesajları verildi.