ANKARA - AK Parti, ‘çoklu baro yasası’ sonrası Ankara ve İstanbul’da kurulan yeni barolara adli yardım ödenek desteğini artıran ve ‘stajyer avukatlara’ yönelik düzenlemeler içeren kanun teklifini Avukatlar Günü’nde Meclis’e sundu.

Türkiye Barolar Birliği’nin (TBB), TBMM’de siyasi parti ziyaretlerinden bir gün sonra açıklanan kanun teklifini eleştirilere neden oldu. TBB, yasa teklifi için ‘ihtiyaçtan uzak’ değerlendirmesinde bulundu. Barolar ise teklifin 2 No'lu baroları korumak amacı taşıdığı görüşünde.

ADLİ YARDIM ÖDENEĞİNE PUANLAMA SİSTEMİ 

AK Parti Grup Başkanvekili Cahit Özkan ile 44 milletvekilinin imzasını taşıyan 'Avukatlık Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre birden fazla baronun bulunduğu illerde her bir baro tarafından ‘adli yardım bürosu’ oluşturulacak. Bu barolara ödenek dağıtımında puanlama sistemi uygulanacak.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Türkiye Barolar Birliği hesabına aktarılan ödeneğin dağıtımında puanlama esas alınacak. Puanlama, baroların üye sayısı ve bulundukları ilin nüfusu baz alınarak yapılacak. Her beş bin nüfus için tespit edilecek toplam puanın yüzde 40’ı, o ilde bulunan barolar arasında eşit olarak paylaştırılacak. Kalanı ise o ilde levhaya kayıtlı toplam avukat sayısına bölündükten sonra elde edilen rakamın her baronun üye sayısına çarpımı sorucu elde edilecek puana göre dağıtılacak.

SİGORTALI İŞ STAJA ENGEL TEŞKİL ETMEYECEK

Teklif göre; avukatlık stajına fiilen engel olmamak şartıyla herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılması avukatlık stajının yapılmasına engel olmayacak. Hâkim ve savcılar ile adayları hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro ve pozisyonlarında görev yapanlar, görevleri sırasında avukatlık stajı yapabilecek. Bu kişiler, avukatlık stajı boyunca aylıksız veya ücretsiz izinli sayılacak ve bu dönemde yıllık izinlerini kullanabilecek.

TBB: TEKLİF TATMİN EDİCİ BİR İÇERİK VE DÜZENLEME DEĞİL

Türkiye Barolar Birliği (TBB) Genel Sekreteri Veli Küçük, söz konusu kanun teklifinin tatmin edici bir içerik ve düzenleme olmadığı görüşünde. TBB olarak teklif açıklanmadan bir gün önce AK Parti dâhil siyasi parti temsilcileriyle Meclis’te bir görüşme gerçekleştirdiklerini ve avukatların sorunlarına ilişkin taleplerini ilettiklerini belirten Küçük, teklifte bu yönde bir düzenlemenin yer almadığını söyledi.

Küçük “Avukatlar Günü’nde avukatların sorunlarına çözüm üreten bir kanun teklifi Meclis’e sunulsun isterdik ama maalesef böyle olmadı. Kamu avukatlarının özlük hakları, hukuki sigorta sisteminin oluşturulması, avukatlara dönük uygulanan şiddet, avukat intiharları gibi sorunların hiçbiri bu düzenlemede yer almamış. Avukatların çok daha ciddi sorunları var. Bu bakımdan ihtiyaca cevap vermiyor. Görüşmelerden somut bir adım beklerken böyle bir kanun teklifi bizi üzdü” dedi.

‘DÜZENLEMENİN AMACI 2 NO'LU BAROLARI EKONOMİK ANLAMDA GÜÇLÜ KILMAK’ 

TBB Genel Sekreteri Küçük’e göre kanun teklifinin amacı adli yardım ödeneği üzerinden 2 No'lu baroları ekonomik anlamda güçlü kılmak ve bu yolla üye kazandırmak. Yapılmak istenen düzenlemenin hukuk sisteminde yer almasını doğru bulmadığını belirten Küçük şu değerlendirmeyi yaptı:

“Ankara ve İstanbul’daki 2 No'lu barolara avukat sayısı dikkate alınarak adli yardımın eşit bir şekilde dağıtılması esasının ötesine giden, 2 No'lu barolara adli yardım ödeneğinden daha fazla ödeme aktarmayı amaçlayan bir kanun teklifi bu. Doğru olmayan bir düzenleme. Çağdaş hukuk devletinde olmayan bir düzenleme. Siyasi iktidarın etkisi altına alamadığı barolara karşı siyasi saiklerle hayata geçirilen çoklu baro projesinin devamı niteliğinde olan bu düzenlemeyle tamamen 2 No'lu baroları ekonomik anlamda güçlü kılmak ve bu yolla o barolara üye kazandırmak amaçlanıyor.”

‘STAJYER AVUKATLARA ADALET BAKANLIĞI ÜZERİNDEN ÖDENEK SAĞLANABİLİRDİ’

Avukatların staj yaparken sigortalı bir işte çalışabilmesine olanak sağlayan düzenlemenin kısmen olumlu olsa da ‘ucu açık’ olduğuna dikkat çeken Küçük, şunları ifade etti:

“Kamuda çalışan ve staj yapma talebinde bulunan hukuk mezunlarıyla ilgili değerlendirme ve stajyer avukatların sigortalı bir işte çalışmasını öngören madde yeterince açık değil. Bu haliyle sakıncalı unsurlar taşıyabilir. Sigortalı çalışma kavramını pek çok kişi beden ve zihin gücüyle bir işyerinde çalışma olarak algılıyor; ancak mevcut düzenlemede kişinin fiilen orada bulunması zorunlu olmayan veya kaydı unsur noktasında sigortalı görünmesi staja engel unsurlar olarak görülüyor. Mesele bir sermaye şirketinde sigortalı hissedar olan ancak aslında orada bulunması zorunlu olmayan kişinin de staj yapmasına olanak sağlanmıyor. Bu açıdan düzenleme fayda sağlar ancak fiili çalışma unsuru söz konusu olan çalışmalarda böyle bir düzenleme çok yanlıştır. Bu düzenleme yerine Adalet Bakanlığı bünyesinde oluşturulacak bir fon üzerinden stajyer avukatlara en azından asgari ücret ödenmesini sağlayan bir düzenleme yapılabilirdi. Bu bizim sunduğumuz öneriler arasındaydı” dedi.  

Küçük, TBB olarak kanun teklifiyle ilgili bir değerlendirme yapacaklarını ifade ederek düzenlemenin sakıncalarını, yaratabileceği unsurları Meclis’te grubu bulunan partilere iletme noktasında bir adım atabileceklerini söyledi.

‘İKİNCİ BAROYA ÖDENEK 4 KATTA FAZLA ARTIRILACAK’

İstanbul Barosu Başkanı Mehmet Durakoğlu ise teklifin tamamen 2 Nolu baroları korumayı amaçladığını söyledi. Çoklu baro yasasıyla İstanbul ve Ankara’da kurulan yeni baroların adli yardım ödeneği üzerinden desteklenmek istendiğini ifade eden Durakoğlu, puanlama sistemin adaletsizlik yaratacağı görüşünde.  

Durakoğlu'nun teklife ilişkin görüşü şöyle: “İkinci baroların ayrı bir adli yardım bürosu açma olanağı, büyüyemeyen ikinci baro üyelerine bir imkân sunulması gibi bir düşünceyi barındırıyor. İstanbul Barosu’na kayıtlı 56 bin avukatın olduğu bir kentte 2 bin civarında üyesi bulunan bir baroya aktarılan adli yardım mevcut sistemde düşük kalıyor. Çünkü adli yardım aktarımı kentin nüfusu ve avukat sayısına göre yapılıyor. Yeni düzenleme devletin adli yardım bağlamında Türkiye Barolar Birliği’ne, TBB’nin de barolara aktardığı tutarların belirlenmesindeki puanlama sistemini değiştiriyor. Her beş bin nüfus için tespit edilecek toplam puanın yüzde 40’ı aynı ildeki iki baroya da eşit dağıtılıyor. Bu da İstanbul Barosu’nun adli yardım ödeneğinden 3 buçuk milyon liranın ikinci baroya aktarılacağı anlamına geliyor. İkinci baro üye sayısı ve nüfusa oranlaması bakımından adli yardım ödeneğinden yüzde 4 buçuk alması gerekirken yeni düzenlemeyle bu oran yüzde 20’ye çıkıyor. Tamamen ikinci baroyu koruyan bir değişiklik.”