AK Parti'den 'gizli oy' savunması
Anayasa görüşmeleri “gizli oy” tartışmalarıyla sürüyor. CHP ve HDP, gizli oy kuralının ihlali nedeniyle oylama sonucunun iptal edilmesi gerektiğini savunurken AK Parti, “İhlal yok, tercih var” diyor.
DUVAR - Anayasa değişikliği teklifinin maddelere geçilmesi için yapılan oylama sırasında “gizli oy” kuralının ihlal edilmesi tartışma yarattı. Bazı hukukçular, gizli oy kuralının, sonucu etkileyecek düzeyde ihlal edildiğini ileri sürerek oylamanın geçersiz sayılması gerektiğini savundu.
CHP ve HDP milletvekilleri benzer görüşleri dile getirirken, kuralı ihlalle suçlanan AK Parti’den, “ihlal yok, milletvekillerinin tercihi” yorumu geldi. Siyasetçilerin Gazete Duvar’a değerlendirmeleri şöyle oldu:
“İHLAL DEĞİL TERCİH”
AK Parti Trabzon Milletvekili Ayşe Sula Köseoğlu: Oylama sürecinde önemli olan Meclis Başkanlığının gizli oy kullanmak için gerekli donanımı sağlayıp sağlamadığı. Genel Kurul salonunda kabinler, kabinlerin girişinde perdeler var. İsteyen orada kullanabilir isteyen de dışarıda kullanır. Gizliliği sağlamak açısından Meclis gerekli tedbiri aldıktan sonra gizliliğin ihlali gibi durum söz konusu olamaz. CHP’liler arasında da kullandığı oyun fotoğrafını çekip sosyal medya hesabından paylaşanlar oldu. Dolayısıyla bu bir kendi iradesini ortaya koyuş şekli. Biz zaten 316 imzayla bu anayasa değişikliğinin arkasındayız duruşunu sergilemişiz. Teklif 50 kişinin imzasıyla gelir de 316 kişinin oyu, etki altına alınıp alınamaması tartışılır. Ama burada 316 kişi imzasıyla bu anayasa değişikliğinin arkasında olduğunu ifade etmiş.
İHLAL VAR İPTAL EDİLMELİ
CHP Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan: Oylama sırasında göstere göstere oy kullanan milletvekilleri kayıt altına alındı. 338 ile sonuçlanmış bir oylama var ama en az 10-15 milletvekilinin göstere göstere oy kullandığı kayıt altında. Bu manzara ortadayken bu oylamayı geçerli kılmak mümkün değil. İptal edilmelidir. Orada kabinler olmasına rağmen iktidar partisinden hiçbir milletvekili kabine girmedi. Bununla da yetinilmedi bazı MHP milletvekillerine eşlik edildi. Kendi partisindeki milletvekillerine müfettişlik yapan milletvekilleri vardı. Bu rezilliktir. Demek ki kendi getirdikleri teklife güvenmiyorlar. Demek ki o vekiller partisinin kuşkuları üzerine kendilerini kanıtlama gereği duyuyor. Demek ki kendi iradelerine hakim değiller. Her anlamda bir garabet. Bu insanlarla Türkiye demokrasi özgürlüğü yakalayamaz. Şekil yönünden anayasaya aykırılık gerekçesiyle anayasa mahkemesine gidilmesinin yolu açık. CHP olarak başka anayasaya aykırılık iddialarımız da var. Parti yönetimince tamamı değerlendirilecektir.
AÇIK OY UYARILARI İHLALİN DE KANITI
HDP Grup Başkanvekili Filiz Kerestecioğlu: Her koşulda bu teklif Anayasa Mahkemesi’ne götürülmeli. İktidar partisi milletvekilleri üzerinde tahakküm kurar şekilde müdahalede bulundu. Oyunu göstere kullanan milletvekillerinin yanında aynı zamanda kabine 3 kişinin girdiği manzaralar yaşandı. Bu şekilde birilerine milletvekillerini denetleme görevi verdiğinizde bu artık anayasanın gizli oy kuralının ihlali anlamına gelir. Kesin iptali söz konusu olabilir. Bunun örnekleri de var. Gizli oy bir hak ve bu ortamın milletvekillerine sağlanması ve Meclis Başkanlığınca uygulaması gerek. Ama Meclis Başkanvekilinin oylama sürecindeki uyarılarını dikkate aldığımızda bu kadar uyarıyı da gizli oyun ne kadar çok ihlal edildiğinin kanıtı sayabiliriz.
AVUKAT KAZAN UYARMIŞTI
Eski İstanbul Barosu Başkanı avukat Turgut Kazan, 16 Aralık'ta TBMM Başkanı İsmail Kahraman'a hitaben kaleme aldığı dilekçede, anayasa değişikliği teklifine ilişkin, "Oylamanın gizliliği sağlanmazsa, anayasa değişikliği yapılamaz! Meclis Başkanı mutlaka gizliliği sağlayıcı tedbirleri almalıdır" uyarısında bulunmuştu.
Dilekçede şu ifadelere yer verilmişti:
"21 maddeden oluşan Anayasaya değişiklik teklifi Başkanlığınıza sunuldu. Bu teklif Anayasa Komisyonu'nda görüşülüp meclis gündemine gelecek. Çok iyi bilindiği gibi, Anayasamızın 175. Maddesine göre, anayasa değişiklik teklifleri için gizli oylama mutlak bir yöntem kuralıdır, vazgeçilemez, ihmal edilemez. Ve gizliliğin ihlali yargı denetimine tabidir. Nitekim, Anayasa Mahkememizin 07.07.2010 gün ve 2010/87 sayılı kararında, bu gerçeğin vurgulandığını görüyoruz. Evet, 12 Eylül 2010'da referanduma sunulan, 5982 sayılı yasayla ilgili iptal davasında, geçerli bir kabul için anayasaya uygun bir oylamanın şart olduğu açıkça belirtiliyor. Ama "dava dilekçesinde bu durumu ispatlayacak açık ve yeterli delil bulunmadığı gibi, bu usulsüzlük iddialarının ikinci tur oylamalarda gerçekleştirildiği de belirtilmediğinden" iptal isteği reddedilmiştir..."