'AKM yıkılsa bile aynısı yapılmak zorunda'
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "AKM yıkılacak" açıklamasına mimarlar ve sanatçılar tepki gösterdi. Mücella Yapıcı, Iraz Yöntem ve Orhan Aydın, AKM'nin tescilli bina olduğuna ve yıkılamayacağına dikkat çekti. Yapıcı, ellerinde binanın detaylı projeleri olduğunu belirterek "Herhangi bir şekilde zaafiyete uğratılıp yıkıma terk edilse bile aynısının tekrar inşaa edilmesi gerekir” dedi.
DUVAR - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, sanatçı ve sporculara verdiği iftar sonrasında yaptığı açıklamalarda İstanbul Taksim'deki Atatürk Kültür Merkezi'nin (AKM) yıkılacağını açıklarken, yerine yapılacak bina için "Projesi bitti, yıkıp yeniden çok güzel bir eseri İstanbul'a kazandıracağız" dedi.
İstanbul 2'Nolu Koruma Kurulu, 1 Kasım 1999 tarihinde AKM'yi 1'nci grup kültür varlığı olarak tescil etmişti. AKM, Mayıs 2008'de tadilat başlayacağı gerekçesiyle kapatıldı. Yıllardır boş halde bekleyen ve neredeyse çürümeye terk edilen AKM, Cumhurbaşkanının açıklamaları üzerine tekrar gündeme geldi.
Erdoğan'ın bu açıklamasını Taksim Dayanışması ve TMMOB yöneticisi Yüksek Mimar Mücella Yapıcı, Oyuncular Sendikası üyesi Iraz Yöntem ve Sanatçılar Girişimi Sözcüsü tiyatrocu Orhan Aydın'a sorduk...
Mücella Yapıcı, AKM'nin tescilli yapı olduğunu hatırlatarak restorasyon için verilen kararın uygulanması gerektiğini söyledi: “AKM, Türkiye Cumhuriyeti'nde opera olarak tasarlanmış ve kamunun kendi kaynaklarıyla uygulanmış tek yapısı. Bu özellikleriyle kendi yapıları içerisinde çok önemli. Herhangi bir şekilde zaafiyete uğratılıp yıkıma terk edilse bile elimizde en detaylı projeler olduğu için aynısının tekrar inşaa edilmesi gerekir.”
'ELİMİZDE DEVLETİN ONAYLADIĞI PROJE VAR'
Yapıcı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın AKM ile ilgili açıklamalarını talihsiz bulduğunu söyleyerek, restorasyon kararının dışında verilecek projelerin hukuksuz olduğunu kaydetti:
“Cumhurbaşkanı proje bitti diyor. Kendisinin hangi kimlikle konuştuğunu kavrayamadık. Eğer, AKP başkanı olarak konuşmuş olsa aynı partiden olan belediye başkanının bunu açıklaması lazım. Devletin onayladığı bir proje var eğer Cumhurbaşkanı niteliğiyle konuşuyorsa devletin onayladığı restorasyon projesine sahip çıkması lazım. Bu projenin altına Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da imzası bulunuyor. Projeye 2010 yılında bir finans sağlanmıştı. Ama biz hala bu projenin başlatılmasını bekliyoruz. Eğer ki Olağanüstü Hal içerisinde KHK'larla böyle bir şeye kalkışılacaksa onu bilemeyiz. Buranın bir projesi var ve Cumhurbaşkanından da bu projeye yönelik açıklama yapmasını bekliyoruz.”
'SON DERECE POLİTİK BİR TEMELE DAYANMAKTA'
Oyuncular Sendikası üyesi Iraz Yöntem de Atatürk Kültür Merkezi'nin restore edilmesi gerektiğini söyledi. “AKM’nin hala neden yenilenmediği konusu aslında son derece politik bir temele dayanmakta" diyen Yöntem, şöyle devam etti:
“AKM'nin çürümeye terk edilmesi özelde Beyoğlu’nun, genelde ise İstanbul’un kültür - sanat yaşantısına vurulmuş bir darbedir. Hatta ne yazık ki Türkiye’nin. AKM, dünyanın en büyük metropollerinden biri olan İstanbul’un hem simgelerinden biri, hem de özellikle Avrupa’nın kültür-sanat yaşantısına ev sahipliği yapan önemli değerlerden biri. Ne yazıktır ki gelişmiş toplumlarla yakınlaşmamızı sağlayan sanat yaşantımıza vurulan bu darbeyle insanların en temel hak ve ihtiyaçlarından biri olan kültür-sanata erişimleri de son derece azaltıldı. Yücel Erten’in paylaştığı çok çarpıcı ve acı bir tablo var karşımızda: AKM kapandığından beri 4 milyondan fazla kişinin sanata erişimi engellendi. İnsanların talep etmesi gerekiyor. Bizlerden daha çok seyircilerin baskısının önemli olduğunu düşünüyorum. ilk günden bu yana konunun takipçisiyiz ve soru sormaktan da vazgeçmeyeceğiz.”
'BIRAKIN AKM ALKIŞTAN YIKILSIN DEDİK'
Sanatçılar Girişimi Sözcüsü ve tiyatrocu Orhan Aydın ise, 'AKM yıkılacak' açıklamalarına tepkisini şöyle gösteriyor: “Atatürk Kültür Merkezi tescilli bir kültürel varlık. Mahkeme, bu tescilli kültürel varlığın yıkılamayacağı konusunda bir tespitte bulundu. Dolayısıyla Atatürk Kültür Merkezi ile ilgili bir yargı süreci vardır. Eğer bu ülkede adalet ve hukuk varsa yapılması gereken şey bu tescilli kültürel varlığı koruma kurulu kararı doğrultusunda restore edip hayata katmaktır. Biz yıllarca, 'Bırakın AKM alkıştan yıkılsın ' dedik. Atatürk Kültür Merkezi'nin dozerlerle yıkılmasını şiddetle protesto ediyoruz.”