AKPM'den Türkiye'ye 'özgür, adil ve şeffaf seçim' çağrısı

DUVAR - Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), 14 Mayıs'taki Cumhurbaşkanlığı ve meclis seçimleri öncesinde Türkiye’de görev yapan seçim gözlem heyetinin Ankara’daki temaslarına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. 

ANKA'nın haberine göre, AKPM'nin açıklamasında, "Heyet, Türk makamlarını kutuplaşmanın etkilerini azaltmak için tüm araçları kullanmaya, bu seçimlerin özgür, adil, şeffaf ve uluslararası standartlara uygun olmasını sağlamaya, ülke genelinde seçim sistemine olan güveni arttırmaya ve Türk halkının iradesinin sandığa ve sonrasına gerektiği gibi yansımasını temin etmeye çağırmaktadır" ifadeleri kullanıldı.

AKPM, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile iş insanı Osman Kavala hakkındaki kararlarının uygulanması ve daha önce yapılan seçim tavsiyelerinin yerine getirilmesi çağrısında da bulundu.

HEYET, ANKARA'DAKİ İLK TEMASLARINI TAMAMLADI

AKPM’nin seçimi izlemek üzere gönderdiği heyet 12-13 Nisan’da Ankara’daki ilk temaslarını tamamladı. 42 kişiden oluşan seçim gözlem heyetinin başkanlığını Almanya’dan Frank Schwabe (Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu) üstlendi.

AKPM heyetinde Litvanya’dan Kestutis Masiulis (Avrupa Halk Partisi), Fransa’dan Mireille Clapot (Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı), Birleşik Krallık’tan Lord Simon Russell (Avrupa Muhafazakârlar Grubu & Demokratik İttifakı), Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nden George Loucaides (Birleşik Avrupa Sol Grubu) ve Birleşik Krallık’tan John Howell (İzleme Komitesi eş raportörü) yer aldı.

AKPM’den yapılan yazılı açıklamada; heyetin Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu Seçim Gözlem Heyeti Başkanı, Cumhurbaşkanı adayları ya da temsilcileri, siyasi partilerin temsilcileri, TBMM Başkanı, AKPM Türk Delegasyonu üyeleri, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ve Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) üyeleriyle bir araya geldiği belirtildi. Heyetin medya, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve diplomatlar ile de görüşmeler yaptığı kaydedildi.

SEÇİM BÖLGESİNDE SEÇİM VE SÜRECİN ADİLLİĞİ KONUSUNDA ENDİŞELER

Söz konusu ziyaretin, 50 binden fazla insanın yaşamını yitirmesine ve 11 şehirde büyük yıkıma yol açan depremlerden 2 ay sonra yapıldığını hatırlatan AKPM, 'depremden etkilenen bölgelerde, oy verme merkezlerinin yeri de dahil olmak üzere seçimlerin lojistik organizasyonu ve siyasi partilerin bu şehirlerde uygulanan olağanüstü hâl (OHAL) kapsamında kampanya yapabilmeleri konusunda endişeleri' hatırlatarak, YSK'nin 'heyete gerekli lojistik düzenlemeleri sağlayacakları hususunda güvence verdiğini' aktardı.

Açıklamasında 'bazı siyasi partilerin seçim sürecinin adilliği konusunda medyada eşit yer alma ve siyasi partilerin ve seçim kampanyalarının finansmanını düzenleyen adil yasaların eksikliği konularında ciddi endişelerini dile getirdiklerini' kaydeden AKPM, bu siyasi partilerin 'en son yapılan seçim mevzuatı değişikliklerinin, uygulamada Cumhurbaşkanı'nın kamu kaynaklarını kullanmasını engellemediğine dikkat çektiğini' ifade etti.

MEDYAYA ERİŞİM VE HDP'YE KAPATMA DAVASI

"İnternet ve sosyal medya kullanımına getirilen kısıtlamalar veya kesintilerle ilgili haberler, siyasetçilerin kampanya yapma kabiliyetlerini ciddi şekilde sınırlandırdığı ve seçim gününde olası kesinti riskleri oluşturduğu şeklinde değerlendirilmiştir" denilen açıklamada, 'halihazırda HDP aleyhindeki davanın Anayasa Mahkemesi'nde devam ettiği ve partinin seçimlerden önce kapatılma riskiyle karşı karşıya olduğu' hatırlatıldı.

AKPM, "Devam etmekte olan bu süreç seçimlerin gidişatını etkilemiş, ikinci büyük muhalefet partisinin cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmama kararı almasına, meclis seçimlerinde yarışmak üzere başka bir partiyle güçlerini birleştirme yoluna gitmesine ve böylelikle HDP’nin seçim kurullarına üye atamasının engellenmesine yol açmıştır" dedi.

'sEÇİM SONUÇLARINA İTİRAZ EDİLEBİLECEĞİNDEN ENDİŞELİ OLANLAR VAR'

"Heyet, Meclis’in Ekim 2022'de kabul ettiği kapatma davasına ilişkin tutumunu yineler ve Anayasa Mahkemesi’ni bu davayı uluslararası standartlar doğrultusunda incelemeye çağırır" diyen AKPM, seçim mevzuatında Mart 2022'de yapılan değişikliklerle ilgili dile getirilen endişeleri ve YSK’nin çalışmalarının şeffaflığı ve tarafsızlığı konusundaki şüpheleri aktardı. 

AKPM, açıklamasına şu sözlerle son verdi: "Heyet, Türk makamlarını kutuplaşmanın etkilerini azaltmak için tüm araçları kullanmaya, bu seçimlerin özgür, adil, şeffaf ve uluslararası standartlara uygun olmasını sağlamaya, ülke genelinde seçim sistemine olan güveni arttırmaya ve Türk halkının iradesinin sandığa ve sonrasına gerektiği gibi yansımasını temin etmeye çağırmaktadır. Bu bağlamda heyet, bazı muhataplar tarafından dile getirilen seçim sonuçlarına itiraz edilebileceği ve bu durumun uluslararası toplum tarafından yakından takip edilmesi gerektiği yönündeki endişeleri not etmiştir.”

İKİ ÜYENİN FAALİYETLERİNE İZİN VERİLMEMİŞTİ

Öte yandan, AKPM'den gelen gözlem ön heyeti ile görüşen Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, 'Avrupa'daki PKK gösterilerine katıldıkları' gerekçesiyle heyetin Alman üyesi Andrej Hunko ile İsviçreli üyesi Sibel Arslan'ın AKPM Seçim Gözlem Heyeti'nde yer almalarına tepki göstermişti.

DW Türkçe'nin aktardığına göre, Hunko ve Arslan'ın faaliyetlerine izin vermeyeceklerini söyleyen Şentop, "AKPM heyet belirleyebilir ama Türkiye'ye düşmanca tutum içinde olan kimselere müsaade etmeyiz" demişti. (DIŞ HABERLER)