Alaattin Aktaş: 'Fakirsin sen fakir kal, hatta daha da fakir ol'

DUVAR- TÜİK'in 2022 yılı gelir dağılımı istatistikleri açıklandı. En yoksulların gelir dağılımından aldığı payın değişmediğini gösteren verilere göre, orta sınıf daha da yoksullaştı, üst sınıfların gelirden aldığı pay arttı. 

Ekonomim yazarı Alaattın Aktaş, "Fakirsin sen fakir kal, hatta daha da fakir ol!" başlıklı yazısında verileri şöyle yorumladı: 

"TÜİK dün 2023 yılında yapılan 2022’ye ilişkin gelir dağılımı istatistiklerini açıkladı ve gördük ki temelde değişen bir şey yok. Aynı eğilim sürüyor.        

Gelir dağılımı daha da bozulmuş. Sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı gösteren Gini katsayısı biraz daha büyümüş. 2021 yılında 0,415 olan Gini katsayısı, 2022’de 0,433’e yükselmiş. Zaten söz konusu katsayı 2018’den itibaren (2020 hariç) sürekli büyüyor, yani gelir dağılımı bozuluyor.         

Bu eğilimde 2018’deki yönetim biçimi değişikliğinin etkisi var mıdır, ne dersiniz?

BU ORANA DA KUŞKUYLA BAKILIYOR        

Gini katsayısı 2022 gelir düzeyine göre 0,433 oldu ama bu orana kuşkuyla bakıldığı da bir gerçek.         

Kayıt dışı ekonominin büyüklüğü gerçek gelirin ölçülmesini zorlaştırıyor. Gelir arttıkça bunu gizleme eğilimi belirginleşir. Bu da Gini katsayısının gerçek düzeyinden daha düşük ölçülmesi sonucunu doğuran önemli bir etken.          

Ama varsayalım ölçüm tam doğru; yine de yıldan yıla gelir dağılımında bozulma olduğu gerçeği ortada duruyor.

En yoksul yüzde 5’lik ilk üç grubun gelirden aldığı pay yıllardır aynı. Bu kesimlerin gelirdeki payı sırasıyla yüzde 0.9, yüzde 1.4 ve yüzde 1.7.        

Dördüncü yüzde 5’lik grupla yoksullaşma belirginleşmeye başlıyor. Bu gruptakilerin gelirden aldığı pay zaten düşük de, oran 2022’de biraz daha aşağı gitmiş.          

Yalnızca onlarınki mi? Tablodaki kırmızılara dikkat! 2022’de 2021’e göre dördüncü yüzde 5’lik gruptan başlayarak son yüzde 20’ye kadar herkes yoksullaşmış.

■ İzleyen on üç yüzde 5’lik grup yoksullaşmış. Yani hanelerin yüzde 65’i 2022’de 2021’e göre daha yoksul.

■ On yedi ve on sekizinci grupların geliri de aynı kalmış.

■ Zenginleşenler mi? Son iki yüzde 5’lik grup. Hani zaten çok zengin olan son iki grup. On dokuzuncu yüzde 5’in geliri yüzde 9.8’den yüzde 10.3’e, son yüzde 5’in geliri ise yüzde 23.3’ten yüzde 24.7’ye çıkmış.

95’e 3 birim, 5’e 1 birim!         

95, gelire göre sıralı yüzde 95’lik grubu gösteriyor. Yüzde 95’in gelirdeki payı yüzde 75, yani 3...         

Kalan yüzde 5 var ya, o kesimin payı ise yüzde 25, yani 1...       

Sonuçta yüzde 95'lik kesim gelirden ancak 3 birim pay alabiliyor, yüzde 5'lik kesim ise 1 birim...          

Nasıl dağılım ama; şahane değil mi...

Giderek daha beter oluyor      

95 ve 5... Paylar önceki yıllarda da dengesizdi ama 2022’deki kadar değildi.       

2006-2021 ortalamasında yüzde 95’in payı yüzde 79, son yüzde 5’in payı ise yüzde 21’di.          

Gidişat çok belirgin; dengesizlik her geçen yıl biraz daha pekişiyor.        

Yüzde 5’lik grupların 2022’deki payı 2006-2021 ortalamasıyla karşılaştırdığında kırmızılar ne kadar da çoğalıyor. En yoksul yüzde 15’in payı sabit kalmış ve sonrasında başlamış kırmızılar! En zengin yüzde 5’lik kesime kadar tüm yüzde 5’lerin karşısında kırmızı var, yani gelir kaybı var. Düşünün, en zengin on dokuzuncu yüzde 5 bile gelir kaybına uğramış." (HABER MERKEZİ) 

(HABER MERKEZİ)