Almanya'da hükümet krizi: Muhalefet, ocak ayında erken seçim istiyor
Ana muhalefet CDU/CSU, ocak için erken seçim kararı alınmazsa hükümetin yasa tekliflerine destek vermeyeceğini açıkladı. Başbakan Scholz, martta erken seçim planından geri adım atmayacağa benziyor.
ALMANYA – 'Trafik ışığı koalisyonu' olarak adlandırılan üçlü koalisyon hükümetinin dağılmasının ardından, Almanya'da erken seçimin ne zaman yapılacağı tartışmaları yoğunlaştı. Hükümet ortaklarından Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile Yeşiller, gelecek mart sonunda erken seçimden yana, hükümetten ayrılan Hür Demokrat Parti (FDP) ile Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ise seçimin ocak ayında yapılmasını istiyor.
SPD'li Başbakan Olaf Scholz, ocak ayının ortasında güvenoyu talebinde bulunup, mart sonunda da erken seçim planladığını açıklamıştı. Buna gerekçe olarak da Federal Meclis'ten geçmeyi bekleyen önemli yasa tekliflerini göstermiş, bunun için CDU'dan destek istemişti.
MERZ: OCAKTA SEÇİM KARARI ALINMAZSA HÜKÜMETE DESTEK YOK
CDU Genel Başkanı Friedrich Merz, Başbakan Scholz'un hemen güvenoyu talebinde bulunmasını, erken seçimin de ocak sonunda yapılmasını istedi. Alman Birinci Televizyonu'na (ARD) konuşan Merz, Scholz'un hemen güvenoyu talebinde bulunmaması halinde hükümetin hiçbir yasa teklifine destek vermeyeceklerini bildirdi. Merz, Scholz'un hemen güvenoyu talebinde bulunması halinde hükümetin bazı yasa tekliflerine destek verebileceklerini bildirmişti.
Hükümetten ayrılan FDP'nin Genel Başkanı ve eski federal maliye bakanı Christian Lindner de Scholz'un hemen güvenoyu talebinde bulunmaması halinde hükümetin yasa tekliflerine destek vermeyeceklerini bildirdi. Faşist parti Almanya için Alternatif (AfD) ile Sahra Wagenknecht Birliği (BSW) de Scholz'un hemen güvenoyu talebinde bulunmasını istiyor.
Scholz'un güvenoyu talebinde bulunması halinde, FDP ayrıldığı için hükümet güvenoyu alamayacak. Bu durumda Scholz, Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier'den Federal Meclis'i feshetmesini isteyecek. Federal Meclis'in feshedilmesinden sonra anayasanın 68'inci maddesi gereği en geç 60 gün için seçim yapılması gerekiyor. Federal Hükümet, 'yapıcı güvensizlik' olarak adlandırılan önerge ile muhalefet tarafından düşürülebilir. Bu durumda muhalefetin bir başbakan adayı göstermesi, buna AfD'nin de destek vermesi gerekiyor. Hiçbir parti AfD ile koalisyon kurmak istemediği için bu seçenek mümkün değil.
HÜKÜMET KANADINDAN SCHOLZ'UN KARARINA DESTEK
Federal Hükümet'in kalan ortakları SPD ile Yeşiller, Scholz'un ocak ortasında güvenoyu, mart sonunda da erken seçim kararını savundu. Alman Birinci Televizyonu'na konuşan SPD Genel Sekreteri Matthias Miersh, martta erken seçim kararına destek çıktı, buna gerekçe olarak Federal Meclis'te bekleyen önemli yasa tekliflerini gösterdi. Miersch, seçim kampanyalarının yasa teklifleri meclisten geçmeden başlaması halinde, bunlar için mecliste destek bulunamayacağı görüşünü savundu. 2025 bütçesi, emeklilik reformu, sanayiye destek, çocuk parası ile Ukrayna'ya yardım, Federal Meclis'te bekleyen yasa teklifleri.
Yeşiller Partili Federal Dışişleri Bakanı Annelena Baerbock da martta seçim kararını savundu, Scholz'un etraflıca düşündükten sonra bu kararı aldığını söyledi. Alman Birinci Televizyonu'na konuşan Baerbock, ocakta seçim için uluslararası koşulların uygun olmadığını, ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın da ocak ortasında görevi devralacağını hatırlattı, “Almanya bu koşullarda ocakta seçime gidemez” dedi.
STEİNMEİER: ZAMAN, TAKTİK VE ÇEKİŞME ZAMANI DEĞİL
Öte yandan, Federal Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier, partilere uzlaşma çağrısı yaptı, “Zaman, taktik ve çekişme zamanı değil” diye konuştu. Koalisyondan ayrılan FDP'li bakanların ayrılma belgelerinin verilmesi sırasında konuşan Steinmeier, koalisyonun dağılmasının 'dünyanın sonu' olmadığını söyledi, “Şimdi mantıklı ve sorumluluk duygusuyla hareket etmek gerekiyor” görüşünü ifade etti.
CDU/CSU, ANKETLERDE AÇIK FARKLA ÖNDE
Son kamuoyu yoklamalarına göre ana muhalefet CDU/CSU, açık farkla önde görünüyor. ARD Deutschland Trend anketinin bulgularına göre bu pazar seçim olsa CDU/CSU yüzde 34 oy alacak. Buna göre, SPD'nin oyu yüzde 16, Yeşiller'in 12, AfD'nin 16, BSW'nin 6, FDP'nin de 5 görünüyor. Ankete göre, halkın yüzde 65'i erken seçim yapılmasını doğru buluyor, yüzde 33'ü buna karşı çıkıyor. Katılımcıların yüzde 40'ı koalisyonun dağılmasından FDP'yi, yüzde 26'sı Yeşiller'i, yüzde 19'u da SPD'yi sorumlu tutuyor.