Almanya'da yeni vatandaşlık yasası: 'Yıllarca verdiğimiz mücadelenin sonucu'

Yunus Ülger

ALMANYA – Almanya'da uzunca bir zamandır tartışılan yeni vatandaşlık yasası, dün Federal Meclis'te Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti'den (FDP) oluşan koalisyon partilerinin oylarıyla yasalaştı.

Beklendiği gibi Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ile faşist Almanya için Alternatif (AfD) partisi karşı oy verdi, Sol Parti (Die Linke) ise çekimser kaldı. CDU/CSU ile AfD, yeni yasanın göçmenlerin uyumunu engelleyeceğini ileri sürerken, göçmen kuruluşları özellikle yasanın çifte vatandaşlık hakkı sağlamasını büyük bir kazanç olarak niteledi.

SOFUOĞLU: ÇİFTE VATANDAŞLIK BÜYÜK BAŞARI

Almanya Türk Toplumu Eş Başkanı Gökay Sofuoğlu, bazı eksikliklerine karşın yeni yasayı, vatandaşlık alanında önemli bir değişim olarak niteledi. Sofuoğlu, Gazete Duvar'a yaptığı açıklamada, kan bağına göre vatandaşlıktan, insanların yaşam merkezlerini temel alan bir vatandaşlık anlayışına geçildiğini söyledi. Özellikle çifte vatandaşlık hakkının büyük bir kazanım olduğunu beliren Sofuoğlu, bu hakkın yıllarca süren mücadele sonunda elde edildiğini kaydetti, bu alanda emek verenlere teşekkür etti.

Sofuoğlu, yasada gördüğü eksiklikler konusunda ise şunları söyledi: “Çocuklarına tek başına bakmak için işsiz kalanların, engellilerin vatandaş olmaları zorlaştırılmış gibi gözüküyor. Bu konuda kendi suçu olmadan işsiz kalanlar için idari uygulamalarda düzeltmelere gidileceği belirtiliyor. Ayrıca kadın-erkek eşitliği gibi bir konunun sadece müslüman erkeklerin kadınlara el vermemesine indirgenmiş olması yanlış. Ama tabii bunun Alman vatandaşlığının reddi için kullanılması zor. Ayrıca, Ortodoks Yahudiler de kadınlara el vermiyorlar. Pratikte geçersiz bir gerekçe.”

ZEYBEK: ŞİMDİ HEM ALMANIM HEM TÜRKÜM

Yeşiller'in Kuzey Ren Vestfalya (NRW) Eş Başkanı Yazgülü Zeybek de yeni vatandaşlık yasasını, vatandaşlık anlayışında önemli bir değişim olarak değerlendirdi. Ailesi siyasi sığınmacı olarak Almanya'ya gelen Zeybek, X sosyal platformu üzerinden yaptığı açıklamada, "Doğduğumda ne Alman ne de Türktüm. Şimdi hem Almanım hem Türküm” ifadeleriyle duygularını dile getirdi. Yeni vatandaşlık yasasının, çeşitlenen Alman toplumunu yansıttığını, ülkeyi yabancı kalifiye elemanlar için cazip kıldığını, ayrıca da yıllardır burada yaşayan ve çalışan göçmenlere buraya ait oldukları duygusu verdiğini ifade etti.

'ALMAN VATANDAŞLIĞI YOK PAHASINA VERİLİYOR'

CDU/CSU ile faşist AfD ise yeni vatandaşlık yasasına eleştirilerini yasanın görüşüldüğü Federal Meclis oturumunda da yineledi. AfD milletvekili Christian Wirth, yeni yasanın 'jet hızıyla' Alman vatandaşlığı hakkı getirdiğini ileri sürerek, “Değerli Alman vatandaşlığı yok pahasına veriliyor” görüşünü ileri sürdü. CDU'nun iç politika sözcüsü Alexander Thorn da vatandaşlık süresinin kısaltılmasını eleştirdi, yasanın uyum sürecinin daha başında vatandaşlık hakkı verdiğini ifade etti. Vatandaşlık için koşulların çok hafifletildiğini söyleyen Thorn, bunun göçmenlerin uyumunu zorlaştıracağını ileri sürdü. Çifte vatandaşlık hakkının da çok yanlış bir adım olduğunu ifade eden siyasetçi, göçmenlerin kendi ülkelerindeki siyasi çekişmeleri Almanya'ya taşıyacakları görüşünü savundu.

KÖKLÜ DEĞİŞİM: SÜRE KISALMASI VE ÇİFTE VATANDAŞLIK

Yeni yasa, vatandaşlık için şimdiye kadar 8 yıl olan Almanya'da yaşama süresini 5 yıla indiriyor. Çok iyi uyum sağlamış olanlar için süre 3 yıla kadar düşürülebilecek. Diğer köklü bir değişim ise genel olarak çifte vatandaşlık hakkının getirilmiş olması. Şimdiye kadar bu hak Avrupa Birliği (AB) vatandaşları ile az sayıda ülke vatandaşlarına sağlanıyordu. Ayrıca, anne ya da babası en az 5 yıldır Almanya'da yaşayan çocuklar, doğumla birlikte Alman vatandaşlığı hakkını kazanacak. Yeni yasa, istisna durumlar dışında sadece kendi geçimlerini sağlayanlara, ülkenin demokratik özgürlükçü toplum düzenini ve kadın-erkek eşitliğini kabul edenlere ve Yahudi karşıtı olmayanlara Alman vatandaşlığı hakkı sağlıyor.

ALMAN VATANDAŞI OLMAYAN 12 MİLYON GÖÇMEN YAŞIYOR

Federal İçişleri Bakanlığı'nın verilerine göre, 2022 itibarıyla nüfusu 84,4 milyon olan Almanya'da, Alman vatandaşı olmayan 12 milyon dolayında göçmen yaşıyor. Bunların 5,3 milyon kadarı ise en az 10 yıldır ülkede bulunuyor. Yeni yasanın sağladığı çifte vatandaşlık hakkından en çok Türkiye kökenlilerin yararlanması bekleniyor. Ülkede yaşayan 3 milyon dolayında Türkiye kökenlinin yaklaşık yarısı Alman vatandaşı. Tahminler, bir milyon dolayında Türkiye vatandaşının çifte vatandaşlık hakkına sahip olduğu yönünde.