Anayasa Mahkemesi kararına uyan yok: Yerel mahkeme de reddetti

DUVAR - Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi’nin iki kez Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Türkiye İşçi Partisi (TİP) Milletvekili Can Atalay hakkındaki “hak ihlali” kararına uymamasıyla başlayan yargı krizi sürüyor. Muğla’da yaşayan bir gazeteci hakkında Cumhurbaşkanına hakaretten ceza verildi. Dosyanın AYM’ye taşınması üzerine Yüksek Mahkeme, “hak ihlali” kararı aldı. Yargılamanın yeniden yapılması gerekirken ilk derece mahkemesi, AYM’nin kararını görmezden geldi.

Birgün'den Uğur Şahin'in haberine göre gazeteci Tülay Sükün’e 2017 yılında yaptığı sosyal medya paylaşımları nedeniyle “Cumhurbaşkanı’na hakaret”ten dava açıldı. Erdoğan’ın da müdahil olarak katıldığı dava, Bodrum 6. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Yapılan yargılama sonucunda karar, 13 Ekim 2020 tarihinde çıktı. Mahkeme, Sükün’e “Cumhurbaşkanı’na hakaret” ettiği gerekçesiyle 1 yıl 15 gün hapis cezası verdi. Ancak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (HAGB) yönelik karar verildi. Sükün’ün avukatları, HAGB kararının gazeteci olan müvekkillerinin ifade özgürlüğünün önünde engel oluşturduğuna vurgu yaparak hükme itiraz etti. Fakat bu itiraz, 27 Kasım 2020 tarihinde alınan kararla reddedildi. Bunun üzerine de AYM’ye bireysel başvuru yapıldı.

AYM 'HAK İHLALİ' DEDİ

Yüksek Mahkeme, Sükün’ün başvurusuyla, buna benzer 607 dosyayı birleştirerek 29 Mart 2023’te verdiği kararda HAGB kararlarına işaret ederek, “ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine” hükmetti. Yüksek Mahkeme, “Başvurucular, çeşitli şekillerde açıkladıkları düşünceleri veya katıldıkları toplantıdaki ve gösteri yürüyüşlerindeki eylemleri nedeniyle hapis ya da adli para cezalarıyla cezalandırılmış, ancak HAGB kararı verilerek beş yıl süreyle denetim altına alınmıştır. Bu nedenle söz konusu HAGB kararlarının tümünün başvurucuların ifade özgürlükleri ile toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme haklarına müdahale oluşturduğu sonucuna varılmıştır” diyerek, Sükün için yeniden yargılama yapılması gerektiğini kaydetti.

YEREL MAHKEME 'KABULE DEĞER' BULMADI

AYM kararının ardından Sükün’ün avukatları, 27 Kasım 2023’te yerel mahkemeye başvuruda bulundu. Avukatlar, Yüksek Mahkeme’nin verdiği karar gereğince yeniden yargılanma talep etti. Ancak Bodrum 6. Asliye Ceza Mahkemesi, 6 Şubat’ta verdiği kararda, AYM’nin ihlal kararını dikkate almadı, talebi reddetti.

Mahkemenin kararında şu ifadeler yer aldı: “Hükümlünün mahkememize göndermiş olduğu dilekçesinde belirtmiş olduğu hususların CMK'nın 311. Maddesi’nde sayılan yeniden yargılama yapılmasını gerektirecek şartların hiçbirini içermediği ayrıca dilekçesinde yeni delil veya olay niteliğinde bir olgunun yer olmadığı kanaatiyle 5271 sayılı CMK'nın 318. maddesi gereğince istemin kabule değer olmadığına (…)” Muğla’da yerel gazetecilik yapan Tülay Sükün’ün avukatları, bu karara da itiraz etti.

Ne olmuştu?

TİP Hatay Milletvekili Can Atalay, Gezi Davası'nda Osman Kavala ile birlikte yargılanan 8 sanıktan biriydi. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 26 Nisan 2022 tarihinde Gezi Davasında Osman Kavala'yı "hükümeti devirmeye teşebbüs" suçundan ağırlaştırılmış müebbet, Can Atalay'ın arasında bulunduğu 7 sanığı ise darbeye teşebbüse yardım suçundan 18 yıl hapis cezasına çarptırmıştı.

Can Atalay, cezaevinde tutuklu bulunurken 14 Mayıs seçimlerinde TİP'ten Hatay milletvekili seçildi. AYM, Gezi Davası'nda tutuklanan Can Atalay'ın 14 Mayıs seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili seçilmesine rağmen tahliye edilmemesiyle ilgili yapılan başvuruda 25 Ekim'de oy çokluğuyla "seçilme hakkı" ile "kişi hürriyeti ve güvenliği" haklarının ihlal edildiğine hükmetti.

Ancak Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Can Atalay için “hak ihlali” kararı vererek tahliyesinin gerektiğine hükmeden AYM kararını reddederken, hak ihlali kararı veren AYM üyelerinin yetkilerini aştığını belirtti. Yargıtay, AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunma kararı da aldı. 

Tahliye kararının uygulanmaması üzerine AYM'ye yapılan ikinci başvuruda 21 Aralık'ta ikinci kez, oy birliği ile hak ihlali kararı verildi. AYM'nin kısa kararı Gezi Davası'na bakan ve hükmü veren İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi. Mahkeme ikinci hak ihlali kararını da uygulamadı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, önceki gün yaptığı açıklamada, “Yüksek yargıdaki ihtilafı gidermek zorundayız” ifadesini kullandı.

(HABER MERKEZİ)