Antep’te 275 firma depremden sonra faaliyete başlayamadı
Depremler nedeniyle Antep ekonomisi büyük yara aldı. Yüzlerce işletme faaliyete geçemedi. Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Yıldırım, bölgeye pozitif ayrımcılık uygulanması gerektiğini belirtti.
Cihat Öztürk
ANTEP - Maraş merkezli 6 Şubat'ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerden etkilenen illerden biri de Antep oldu. Deprem, diğer 10 ilde olduğu gibi Antep ticaretini de olumsuz etkiledi.
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Tuncay Yıldırım, deprem sonrası 275 firmanın faaliyete başlayamadığını söyledi.
‘ERTELENEN BORÇLARIN ÖDENME ŞANSI YOK’
Antep, Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, en fazla ihracat yapan beşinci şehir konumunda. Türkiye’nin önemli ihracat merkezlerinden olan Antep’te deprem sonrasında 275 firma faaliyete başlayamadı, 250 firma ise yarı zamanlı olarak faaliyet yürütüyor.
Yıldırım, şehirdeki ticaretin durma noktasına geldiğini ifade ederek konuyla ilgili şu bilgileri verdi: “Gaziantep özelinde Nurdağı ve İslahiye esnafının bütün iş yerleri yıkıldı. Gaziantep merkezi, depremi yıkım olarak çok yaşamadıysa da organize sanayi bölgesinde makine kırılmaları oldu. Esnaf olarak baktığımızda çok net söyleyebilirim ki, ticaretimiz durdu. Çünkü biz bölgeyle ticaret yapan bir iliz. Hatay, Maraş, Kilis, Urfa, Adıyaman, Malatya ile ticaretimiz vardı. Bu illerle olan ticaretimiz şu an durmuş durumda. Beş ille birlikte Gaziantep’in iki ilçesi için ödemeler altı aylığına ertelendi. Gaziantep merkezi için böyle bir karar alınmaması büyük bir hata. Ayrıca altı ay sonra da esnafın bu ödemeleri yapabilmesi mümkün değil. Ertelemenin yanında 24 ay da vade yapılmalıydı. İnsanların ay ay sonra ödeme imkanı sıfır. Esnafa verilen kredilerde faiz oranları düşürülmeli. Gaziantep’te istihdamın korunması için bu bölgeye pozitif ayrımcılık uygulanması gerekiyor.”
‘HEMEN HER SEKTÖR YARA ALDI’
Ticaret odası bünyesinde durum tespiti için çalışma yürüttüklerini söyleyen Yıldırım, “Yaptığımız ankete katılarak formu dolduran işletme sayımız 733. Bu işletmelerin 277’si hizmet, 256’sı toptan ve perakende ticaret, 200’ü ise imalat sektöründe faaliyet gösteriyor. Bu veriye dayanarak hemen hemen her sektörün bu büyük felaketten yara aldığını söyleyebiliriz. Anket sonucundan elde edilen önemli verilerden bir diğeri de deprem sonrası faaliyete geçme durumu… Ne yazık ki, 275 firma deprem gününden beri faaliyetine tekrar başlayamamış. Kısmen başlayan işletme sayımız 250, tam olarak başlayan işletme sayımız ise 208. Bu rakamlar yalnızca Gaziantep’e ait. Önümüzdeki süreçte daha detaylı veriler de ortaya çıkacaktır. Bölgesel anlamda da kapsamlı çalışmaların yapılması gerekiyor” dedi.
'LOJİSTİK ANLAMDA ZOR BİR SÜREÇTEN GEÇİRİYORUZ'
Gaziantep Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ünverdi de bölgede üretim, ihracat ve istihdam konusunda yaşanan sorunlara dikkat çekti. Ünverdi, kamu tarafından verilen destek ve teşviklerin önemine işaret ederek, kamu tarafından bölgedeki üretim ve ticareti canlandırmaya yönelik atılan adımların artarak devam etmesi gerektiğini belirtti. Deprem sonrasında İskenderun Limanı’nda çıkan yangının da etkisiyle hammadde tedarikinde sıkıntı yaşadıklarını kaydeden Ünverdi, Mersin Limanı’nda oluşan yoğunluk nedeni ile de lojistik anlamda zor bir süreç geçirdiklerini söyledi. Ünverdi, bölge ekonomisinin toparlanmasına katkıda bulunmak için özellikle büyük ölçekli şirketleri, hammadde ve yarı mamul tedariklerini deprem bölgesindeki firmalardan karşılamaya davet etti.
‘GELİR VERGİSİ VE SİGORTA PRİMLERİNİN ÇALIŞANLARA İADE EDİLMESİ FAYDALI OLACAK’
Ünverdi, bölge ekonomisine katkıda bulunacak bazı önerileri şöyle sıraladı: “Mavi ve beyaz yakalı kalifiye elemanların deprem sonrasında farklı şehirlere gitmeleri üretimde aksamalara neden oluyor. Bu noktada bölge insanımızın bir an önce tekrar kendi şehrine ve işine dönmesi için devletimiz tarafından teşvik edilmeli. Bu doğrultuda, deprem bölgesindeki bölünen istihdamın tekrar bir araya gelerek üretime kaldığı yerden devam etmesi amacıyla 2023 yılı boyunca çalışanlardan kesilen gelir vergisi ve sigorta primlerinin çalışanlara iade edilmesinin faydalı bir teşvik olacağına inanıyoruz. Alıcı kanalların aracılığı ile yurt dışından gelen alım heyetlerinin bu bölgeye yönlendirilerek firmalar ile bir araya getirilmesi gerekiyor. Bölgelerarası gelişmişlik farklarının giderilmesi amacıyla deprem bölgesinde olup da ‘Cazibe Merkezleri Programı’ kapsamında olmayan illerin de bu programa dahil edileceği belirtildi. Bunun bir an önce gerçekleştirilmesi bölge ekonomisinin toparlanması açısından kritik önem taşıyor.”