AP: ABD'nin Suriye'den çekilme kararının ardında Erdoğan var

DUVAR - ABD'nin Associated Press (AP) ajansının Matthew Lee ve Susannah George imzalı haberinde, Başkan Donald Trump'ın Amerikan askerlerini Suriye'den çekme kararında 14 Aralık'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la telefon görüşmesinin oynadığı rol irdelendi.

'DANIŞMANLARI YERİNE ERDOĞAN'I DİNLEDİ'

'Alalecele, kendi ulusal güvenlik ekibine ya da müttefiklerine danışmadan, IŞİD'le savaşa müdahil hemen herkesin kuvvetli itirazlarına rağmen' çekilme kararı alan Trump'ın danışmanlarının tavsiyesini dinlemek yerine Erdoğan ile telefon görüşmesinde karar vererek kabinesini, Kongre üyelerini ve dünyanın büyük bölümünü şoke ettiği belirtildi.

'TRUMP'I VAZGEÇİRME ÇALIŞMALARI 4 GÜN SÜRDÜ'

Haberi konuyu bilen iki ABD'li, bir Türk yetkiliye dayandıran AP, 14 Aralık'taki telefon görüşmesinin, Trump'ın Savunma Bakanı Jim Mattis'in istifasına yol açan kararının içyüzüne ışık tuttuğunu aktardı.

Bunu Trump'ı vazgeçme ya da ertelemeye ikna için dört gün süren çılgınca bir çırpınmanın takip ettiği kaydedildi.

'ERDOĞAN'I HAREKATTAN VAZGEÇİRMEK YERİNE ONUN TARAFINI TUTTU'

Buna göre 13 Aralık'ta Mike Pompeo ile Mevlüt Çavuşoğlu telefonda görüştü. İki dışişleri bakanı, Erdoğan'ın ABD'nin desteklediği YPG'ye Amerikan askerlerinin üslendiği Fırat'ın doğusunda harekat düzenleme tehdidinin iki başkan arasında görüşülmesinde mutabık kaldı. Ulusal Güvenlik Konseyi, 14 Aralık'ta Trump-Erdoğan telefon görüşmesini ayarladı.

Pompeo, Mattis ve ulusal güvenlik ekibinin diğer üyeleri, Trump'ın Erdoğan'ı harekattan vazgeçirmesine yönelik konuşma konularının listesini hazırladı.

Daha önce bu tür tavsiyeleri kabul etmiş ve Erdoğan'ı Kürtlere saldırarak Amerikan askerlerini tehlikeye atmamaya ikna etmiş olan Trump, bu kez kendisine verilen metni kaale almadı. Erdoğan'ı vazgeçirmek yerine Erdoğan'ın tarafını tuttu.

Müteakip günlerde Trump'ı kararını değiştirmeye ya da en azından ABD ordusu ile Kürt savaşçılara düzenli çekilmeye hazırlanmak için vakit kazandırma amacıyla ertelemeye ikna çabasına girildi, ama Trump hiçbirinden etkilenmedi.

ERDOĞAN 'NİYE HÂLÂ ORADASINIZ' DİYE SORDU

Bir yetkili şunları söyledi:

"Konuşulacak konular çok netti. Trump'a Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine operasyon düzenlemesine kesinkes karşı çıkması, Erdoğan'ın güvenlik endişelerini gidermek için ABD ile Türkiye'nin birlikte çalışacağını söylemesi tavsiye edildi. Herkes şunu telkin etti: Erdoğan'ı geri püskürt ve sınırda toprak parçası elinde tutması gibi küçük bir kazanım teklif et."

İkinci bir yetkili şöyle konuştu:

"Ama Erdoğan 'Defalarca dediniz ki, ABD askerlerinin Suriye'de bulunmasının tek sebebi IŞİD'i yenmektir. Artık IŞİD yüzde 99 oranında yenildi. Niye hala oradasınız' hatırlatmasını yaparak Trump'ı hemen savunma pozisyonunda bıraktı. Erdoğan Trump'a kalan IŞİD militanlarıyla Türkiye'nin başa çıkabileceğini de söyledi."

TRUMP DA BOLTON'A SORDU: NİYE HALA ORADAYIZ?

Erdoğan telefonun öbür ucundayken, Trump, telefon görüşmesini dinlemekte olan Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'a dönüp 'Türkiye Cumhurbaşkanı'nın söyledikleri doğruysa ABD askerlerinin niye hala Suriye'de olduğunu' sordu. Bolton Erdoğan'ın doğru söylediğini kabul etmek zorunda kaldı, nitekim IŞİD'in birkaç yıl önce hükmettiği toprakların artık sadece yüzde 1'ini elinde tuttuğunu Mattis, Pompeo, ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Jim Jeffrey, ABD'nin IŞİD'le Savaş Koalisyonu Özel Temsilcisi Brett McGurk de söylüyordu.

Ancak Bolton, ulusal güvenlik ekibinin tamamının IŞİD'e karşı zaferin kalıcı olması gerektiğinde, bunun da elindeki toprakları geri almaktan çok daha fazlası anlamına geldiğinde hemfikir olduğunu vurguladı.

'ERDOĞAN TRUMP'I DURDURMAYA ÇALIŞTI'

Yetkililere göre bu sözlerden ikna olmayan Trump, derhal Erdoğan karşısında geri adım atıp Suriye'den çekilme sözü vererek hem Bolton hem de Erdoğan'ı şoke etti.

Hazırlıksız yakalanan Erdoğan'ın Trump'ı alelacele çekilmemesi yönünde teskine çalıştığını aktaran bir yetkiliye göre, Türkiye Suriye'ye sınırötesi harekat düzenlese de ABD askerlerinin konuşlandığı Suriye'nin kuzeydoğusunda geniş bir toprak parçasını elinde tutmak için gerekli güce sahip değil.

Buna rağmen telefon görüşmesi Trump'ın Erdoğan'a ABD'nin Suriye'den çekileceğini tekrarlaması, ama bunun nasıl gerçekleşeceğine dair ayrıntıya girmemesiyle sona erdi. (Kaynak: Sputnik)