Avustralya Başbakanı: Daha aylarca yanacağız

DUVAR - Okyanusya kıtasının büyük bölümünü oluşturan Avustralya ormanlık ve çalılık bölgelerde başlayan, aylardır devam eden ve giderek şiddetlenen yangınlar karşısında ölüm kalım mücadelesi veriyor. Sadece bu ülkeye özgü, bazısı nesli tükenme tehlikesi altında bulunan hayvan türlerinin yaşadığı Avustralya'da bugüne dek yangınların bilançosu hayvanlar için insanlardan da vahim oldu.

Yangın yüzünden ülke çapında en az 24 kişi öldü. Yangından en çok etkilenen Yeni Güney Galler eyaletinde yarım milyar hayvanın yangın yüzünden can verdiği tahmin ediliyor. Sydney Üniversitesi'nden ekolojistler, eylül ayından beri 480 milyon memeli hayvan, kuş ve sürüngenin doğrudan yangınlarla ya da yangından kaynaklanan nedenlerle öldüğü tahminini paylaştı. Ekoloji profesörü Chris Dickman, gerçek rakamın tahminlerden çok daha büyük olabileceğini belirtti. Ekolojistler, yangınların başka eyaletleri de sarması nedeniyle bu sayının artabileceği uyarısı yaptı.

'KOALA SOYU KURTARILAMAYABİLİR'

Aylardır Avustralya'dan ilerleyen yangın duvarlarından kaçan kanguruların, kömüre dönmüş koalaların, ağaçlardan ölü bedenleri düşen kakadu papağanlarının görüntüleri geliyor. Yeni Güney Galler eyaletinin orta-kuzey yakasındaki koala nüfusunun üçte birine tekabül eden en az 8 bin koala dört aydan kısa sürede öldü. Yaşam alanlarının da yaklaşık üçte biri yok oldu. Bu yüzden uzmanlar, koala soyunun kurtarılamayabileceği görüşünde. Yangından etkilenen diğer eyaletlerde de kayda değer koala nüfusu var ama kaçının kaybedildiğine dair henüz bir sayı açıklanmadı.

Günün 18 ila 22 saatini uyuyarak geçiren ve yavaş hareket eden koalalar için okaliptüs yaprakları olmazsa olmaz gıda kaynağı. Bir bölgede birkaç nesil boyunca yaşayan bir koala, 50 kilometre uzağa taşınamıyor, zira aynı alana, aynı ağaç türüne ihtiyaç duyuyor, farklı koşullara uyum sağlayamıyor.

Avustralya'nın 6 eyaletinde yaklaşık 7 milyon hektar alan yanıp kül oldu. Bu Belçika ve Haiti'nin toplam yüzölçümünden büyük bir alan. 2 bin evden geriye hiçbir şey kalmadı. Ateş ve dumandan kaçanlar sahillerde toplanarak yaşam mücadelesi veriyor. ​Pazar günü yangınlarla mücadele eden itfaiyecilerin sayısı 2 bin 700 kadardı. Bugüne dek üç itfaiyeci öldü. Yangınlarla mücadele için 3 bin yedek asker ve uzmanlık sahibi diğer askerler göreve çağrıldı.

Yangınlar sırasında Hawai'ye tatile gittiği için eleştiri oklarının hedefindeki Başbakan Scott Morrison, etkilenen bölgelerin iki yıl içinde yeniden yapılanması için ilaveten 1.39 milyar ABD dolarına denk gelen fon kanalize edeceklerini açıkladı. Yangının yaralarını sarmak için ne gerekirse hükümetin ödeyeceğini söyleyen Morrison, bunun 347 milyon dolarının Haziran 2020'de bitecek mali yıl, yaklaşık 700 milyon doların 2020/21 ve 347 milyon dolarının 2021/22 için tahsis edileceğini belirtti. "Yangınlar devam ediyor ve daha aylarca yanacak" vurgusu yapan Avustralya Başbakanı, daha fazla kaynak ayırmak gerekirse temin edileceğinin altını çizdi.

SON 10 YILIN EN KÖTÜ KURAKLIĞI

Avustralya bir yandan da son on yıldır en kötü kuraklıklarından birini yaşıyor. Aralık ayında bir sıcak hava dalgası ülke çapında en yüksek ortalama sıcaklık rekorunu kırdı. Ülkeden atmosfere öyle çok ısı ve duman yükseliyor ki korkunç görünümde ve etkide ateş hortumları ve duman kasırgaları oluşturuyor. Bu kasırgaların çaktığı kuru yıldırım ve şimşekler de karaya yeni yangın tetikleyicisi olarak geri dönüyor. Aralık ayı başlarında, Sidney’de duman o kadar kötüydü ki hava kalitesi tehlikeli seviyenin 11 katı olarak ölçülüyordu.

Bugün Avustralya federal hükümetinin acil durumlardan sorumlu bakanlığının Canberra'daki ofisini hava kalitesinin kötülüğünden ötürü kapattığı haberi geldi. Orman yangınların dumanları altında kaybolmuş durumdaki resmi başkent Canberra'da çocuk bakım hizmetleri de verilemiyor.

Avustralya dün başlayan geçici yağmurla kısmi nefes alsa da, kıta için yaz mevsimi asıl ocak ayından itibaren etkisini hissettireceğinden yangınların devam etmesi kaçınılmaz.

ABD'nin uzay kurumu NASA'nın bu sezon Avustralya'da çıkan tüm yangınların görüntülerini birleştirerek oluşturduğu grafik, dünya çapında tüm insanlara "Bir kıta yanıp kül olarak yok oluyor" dedirtti. Victoria eyaletinin East Gippsland bögesinde helikopterden termal kamerayla çekilen görüntüler de yangınların baş edilemeyecek kadar muazzam boyutta olduğunu ortaya koydu. Uzmanlar, Avustralya'da 'yangın sezonu' diye anılan dönemin geleneksel yangınlarının bu kez kontrol edilemez boyutlarda yayılması ile iklim değişikliği arasında bağlantı kuran görüşler bildiriyor. (Sputnik)