AYM: Çıplak arama kötü muamele olarak değerlendirilemez

Çınar Livane Özer

ANKARA - Avukat Ali Aydın, İzmir’de Gezi eylemlerine katıldığı için “örgüt üyesi olmak” suçundan tutuklanarak Şakran Kadın Cezaevi’ne gönderilen Elif Kaya’nın, “kurum personeli tarafından şiddet ve tacize maruz bırakılarak zorla çıplak arama yapılması nedeniyle işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edildiği” iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvuru yaptı. Başvuruda Kaya’nın aramaya direndiği için cezaevi tarafından verilen bir aylık görüş yasağına da yer verildi.

'SAĞLIK RAPORU YOKSA ÇIPLAK ARAMA YOKTUR'

“Çıplak arama yapılması hükümlü ve tutuklular açısından tek başına kötü muamele yasağını ihlal eden bir durum olarak değerlendirilemez” diyen AYM, Kaya’nın herhangi bir şiddete maruz kaldığı yönünde sağlık raporu olmadığını, iddianın dayanaktan yoksun olduğunu belirterek, “Çıplak arama iddialarına yönelik savunulabilir ve her türlü şüpheden uzak bir delil yoktur” dedi. AYM, Kaya’nın 9 gardiyanla elleri arkadan bağlı bir şekilde bir odaya sokulmasına dair cezaevinin güvenlik kamerasına yansıyan görüntüleri ise delil saymadı. Onun yerine görüntüleri inceledikten sonra “görüntülerde herhangi bir zorlama tespit edilmemiştir” tespitini yapan İnfaz Hâkimliği'nin ifadelerini hatırlattı.

'BİR AYLIK GÖRÜŞ YASAĞINA TECRİT DENMEZ'

AYM, Kaya’nın aramaya direndiği için cezaevi idaresi tarafından açılan disiplin soruşturması ve soruşturma sonunda verilen 1 ay görüş kısıtlılığı kararında da bir aykırılık göremedi. AYM bir aylık görüş yasağının tecrit olarak değerlendirilemeyeceğini, iddianın dayanaktan yoksun olduğunu belirterek, “Tek başına tutulma veya tecrit olarak adlandırılabilecek bir yalnızlaştırmadan bahsedebilmek için kişinin ziyaretten yoksun bırakılmasından öte mahkûmların diğer tüm iletişim imkânlarının elinden alınması gerekir. Dolayısıyla diğer hükümlüler/tutuklularla görüşme, haberleşme araçlarından yararlanma ve sadece bir ay süre ile ziyaretçiden yoksun bırakılma gözetildiğinde sosyal yalnızlaştırmaya maruz kaldığından bahsetmek mümkün değildir” dedi.

'4 DAKİKADA ÇIPLAK ARAMA OLMAZ'

Gezi eylemleri sırasında tutuklanarak cezaevine gönderilen Kaya, 9 gardiyan tarafından elleri arkadan bağlı bir şekilde arama odasına sokulmuş ve dışarı çıktığında elinde iç çamaşırının olduğu güvenlik kamerasına yansımıştı. 9 gardiyan tarafından aranan Kaya’ya ayrıca aramaya direndiği için 1 ay görüş yasağı verilmişti. Kaya’nın avukatı Ali Aydın tarafından “çıplak arama” için savcılığa yapılan suç duyurusu hakkında “kovuşturmaya yer olmadığına” dair karar verilirken, “görüş yasağına” yapılan itiraz neticesinde mahkeme skandal bir karara imza atmıştı. Sanık gardiyanların “tanık” olarak dinlendiği ve görüş yasağının onandığı kararda hâkim “4 dakika içinde tamamen soyulup saçı başı bozulmadan giydirilmesi mümkün değil. Dar kot pantolonun ve iç çamaşırının bu sürede çıkarılıp tekrar giydirilmesi çok zor” gibi değerlendirmelerde bulunmuştu.