'Bakalım bankalar bu yükü ne kadar taşıyabilecek!'

DUVAR- İktidarın seçime kadar dövizi sabit tutmak için uyguladığı ekonomi politikalarının bankaları zor durumda bıraktığı tartışılıyor. Uzmanlar, paranın maliyeti artarken bankaların parayı değerlendirme olanaklarının kısıtlandığına dikkat çekiyor ve kredi faizi ile mevduat faizi arasındaki makasın açılmasının da bankaları olumsuz etkileyeceğini belirtiyor. 

Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, bankaların ortalama maliyetlerinin arttığını ifade ettiği yazısında, kredi faizlerini düşürüp mevduat faizlerini artırmanın yükünü bankaların kaldıramayacağını belirtti, "Bankaların elindeki paraya adeta el koymanın, o parayı belli alanlara zorunlu olarak kanalize etmenin ve kredi faizini baskılamanın sisteme nasıl bir yük bindirdiği ve bunun sonuçları ilk çeyrek bilançolarında kendini gösterecek." diye yazdı. Aktaş'ın "Bakalım bankalar bu yükü ne kadar taşıyabilecek!" başlıklı yazısının ilgili bölümü şöyle: 

"Bankaların ortalama maliyetini hesaplamak mümkün değil. Hele hele banka bazında hiç mümkün değil. Ancak gidişatı herkes görüyor.

Bir yandan paranın maliyeti artıyor.

Bu para zorunlu olarak düşük getirili kamu kağıtlarına yatırılıyor. Yetmezmiş gibi kredi faizlerini baskılayacak adımlar atılıyor. Yani sonuçta para pahalanıyor ama o para giderek daha düşük getiri sağlayabilecek şekilde kullanılmak zorunda kalınıyor.

Bu nereye kadar sürdürülebilecek?

Paranın paçal maliyeti ile kredi faizi arasındaki farkın giderek daralması bankalar için hiç de hoş bir senaryoya işaret etmez. Hiç kimse herhangi bir ticari işletmenin zor durumda kalmasıyla bankaları aynı kefeye koymasın. Türkiye bunu yıllar önce yaşadı, çok ağır bedeller ödendi ve bunların tekrarı yaşanmasın diye çok radikal önlemler alındı.

Bankaların elindeki paraya adeta el koymanın, o parayı belli alanlara zorunlu olarak kanalize etmenin ve kredi faizini baskılamanın sisteme nasıl bir yük bindirdiği ve bunun sonuçları ilk çeyrek bilançolarında kendini gösterecek.

(...)

Ekonomide emir demiri kesmiyor. Ama olsun, biz keseceğini zannediyoruz. Öyle zannettiğimiz için de neredeyse her gün tuhaf bir karara imza atıyoruz. Bir tarafı bozunca diğer taraf da bozuluyor. Bu sefer onu düzeltelim derken başka bir falso!

Oysa ekonomide su akıp yolunu buluyor. Dere yatağına bina yapınca doğa nasıl bildiğini okuyor ve yıkıp geçiyorsa, ekonomide de aslında aynısı oluyor, görebilene!

Ama bu söylediklerim 'Ne yapsınlar, bu kadar biliyorlar' diye geçiştirilebilecek kadar basit değil! Bazı 'hatalar' var ki ne sonuç doğuracağı biline biline yapılıyor.

Örneğin enflasyonun yüzde 55'lerde gezdiği bir dönemde, ki o da düşmüş hali, kredi faizini bu oranın yarısına, hatta daha aşağıya indirme çabasının anlamı ne? Sorsanız verilecek yanıt belli; fiyatlar üstündeki baskıyı kırmak, maliyetleri aşağı çekmek. Ne kadar iyi niyetli bir yaklaşım!
İyi güzel de, enflasyon dediğimiz ne; herhangi bir mal ya da hizmeti üretenlerin satış fiyatındaki artış. Satış fiyatını yüzde 55 dolayında artırmış olanlara yüzde 20-25 maliyetle para kullandırmak "biraz” servet transferi olmuyor mu?

Oluyor değil mi!

Peki bu transfer kimden kime?

Tasarruf eden, edebilen, 'yarın ne olur ne olmaz' diye köşeye üç beş kuruş atan vatandaştan... Onların mevduatına verilen çok düşük faizden...

Başka bir kaynak daha var; kamu... Merkez Bankası bankaları sürekli düşürülen ve enflasyonun çok çok altına çekilen faizle fonlarken bu para dönüp dolaşıp kredi kullanana kaynak olmuyor mu?" (HABER MERKEZİ)