Bakan Bilgin, stajyer ve çıraklara ‘EYT kapısını’ kapattı

ANKARA - Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın (EYT) gözü kulağı Meclis’ten çıkması beklenen düzenlemede. Aylardır gündemde olan konuya dair en net açıklamayı Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT kapsamına alınacak kişilerin ilk sigortalılık başlangıcının 8 Eylül 1999 ve öncesi olması gerektiğini söyledi.

EYT sorunun çözümü halinde 1,5 milyon kişinin emekli olacağını belirten Bakan Bilgin’in açıklamalarına göre prim gün sayısı ve sigortalılık süresini doldurmuş ancak yaşını doldurmamış olanlar EYT kapsamına girecek.

8 Eylül 1999 tarihinden önce çırak veya stajyer olarak çalışma hayatında yer alanların EYT düzenlemesinden yararlanıp yararlanamayacağı da merak konusuydu. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın bütçe görüşmeleri sırasında bu konuda yönelttiği sorusuna yazılı yanıt veren Bakan Bilgin, bu tarihten önce stajyer ve çırak olarak çalışanların düzenleme kapsamına alınmayacağını belirtti ve bu konuda adım bekleyen milyonlara ‘EYT kapısını’ kapattı.

‘ÇIRAKLIK VE STAJYERLİĞİN İŞE GİRİŞ TARİHİ OLARAK KABUL EDİLMESİNE KANUNEN İMKÂN BULUNMAMAKTA’

Bütçe görüşmeleri sırasında 8 Eylül 1999 ve öncesinde stajyer ya da çırak olarak çalışma hayatına giren, sayıları 2 milyonu bulan kişinin EYT düzenlemesinden yararlanması gerektiğini hatırlatan HDP’li Garo Paylan Bakan Bilgin’e “1999'dan önce stajyerlik ve çıraklık yapanları başlangıç tarihi olarak sayacak mısınız?” sorusunu yöneltti.

HDP’li Paylan’ın sorusuna yazılı yanıt veren Bakan Bilgin, mesleki eğitim kapsamında stajyerlik yapanların “çalışan” değil “öğrenci” olduklarını ifade ederek, “Mesleki eğitim; kamu ve özel sektöre ait kurum, kuruluş ve iş yerleri ile mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarındaki eğitim ve öğrenimi kapsamaktadır. İşletmelerde mesleki eğitimin amacı, öğrencinin iş hayatına dahil olması değil eğitiminin bir parçası olarak eğitim gördüğü mesleği uygulama ile öğrenmesidir. Başka bir ifade ile bunlar bildiğimiz anlamda bir çalışan değil öğrencidirler” dedi.

Bu kapsamda çalışma hayatında yer alan kişilerin, “uygulama” esnasında meydana gelebilecek risklere karşı kısa vadeli sigorta kolları kapsamında sosyal güvenlik şemsiyesi altına alındıklarını belirten Bakan Bilgin, “Dolayısıyla çıraklık ve stajyerlikte geçen süreler malullük yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında bulunmadığından söz konusu sürelerdeki işe başlama tarihinin, aylığa hak kazanmada ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilmesine kanunen imkân bulunmamaktadır” ifadelerini kaydetti.

‘BURADA BÜYÜK BİR ADALETSİZLİK VAR’

Bakan Bilgin’in yanıtını değerlendiren HDP’li Garo Paylan, çırak ve stajyerlerin bilfiil çalıştığını belirterek, “Çırak ve stajyerler emek piyasasında en çok ezilenlerdir” dedi. Stajyer ve çırakların çok düşük ücretlere, uzun çalışma saatlerinde en ağır işi yaptıklarını, buna rağmen EYT düzenlemesinde kapsam dışı bırakıldıklarını, bunun “adaletsiz” olduğunu söyleyen Paylan şunları kaydetti:

“EYT meselesinde biz 4,5 milyon kişinin bu kapsamda olduğunu biliyorduk. Bakan açıkladığında bundan sadece 1,5 milyon kişinin yararlanacağını söyledi. Bu da bizim şüphelerimizi artırdı. 8 Eylül 1999 öncesinde çırak ve stajyer olarak çalışan 2 milyona yakın kişi var. Bu çok büyük bir rakam. Bunlar aylarca ve yıllarca bilfiil çalıştılar. Ama bu cevaba göre kapsama almayacaklarını söylüyorlar. 8 Eylül 1999 öncesi bir gün dahi normal sigortalı çalışmış olan bir yurttaşımız EYT kapsamında sayılırken aylarca stajyer ve çırak olarak çalışanlar bu kapsama alınmayacaklar. Burada büyük bir adaletsizlik var. Bu kapsama alınmayan milyonlarca kişi alınsalar 50 civarı bir yaşta emekli olabilecekken, alınmadıkları için 60 yaşını bekleyecek. Arada 10 yıl fark var. Biz çıraklar ve stajyerlerin de kanuni düzenleme yapılırken kapsama alınması için elimizden geleni yapacağız.”