Banka hissesi almadan önce bilmeniz gerekenler

DUVAR- Enflasyon muhasebesi dışında bırakılan bankacılık sektöründe 2023 yılının son çeyreğinde net kârlarda çift haneli düşüş bekleniyor. En yüksek kârın Garanti BBVA tarafından açıklanması beklenirken swap maliyetlerinin artması ve mevduat faizlerindeki yükseliş, kârları baskıladı.

Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, borsada payları işlem gören şirketler için bilanço dönemi başlıyor. Ancak bu yıl işler biraz karışık. Bankacılık sektörü enflasyon muhasebesi dışında tutulduğu için öncelikle bankalara ilişkin bilançolar açıklanacak. Takvime göre 29 Ocak’ta Garanti BBVA ile bankalar için bilanço sezonu başlıyor. Aracı kurumların bankalara yönelik tahminleri ise 2023 son çeyreğinde bankaların net kar daralması yaşadığını gösteriyor. 2023 son çeyrek için bankalarda net kar düşüşünün yüzde 16-22 arasında olması bekleniyor.

GARANTİ BBVA YATIRIM

Garanti BBVA Yatırım’ın beklentilerine göre araştırma kapsamındaki bankalarda yılın son çeyreğinde yüzde 22 kar daralması öngörülüyor. Rapora göre çeyreklik bazda azalan TÜFE’ye endeksli tahvil getirileri ve swap eklenmiş net faiz marjının daralıyor olması karlılığı aşağı çeken en önemli faktörler. TL kredi büyümesi yüzde 8 ile önceki çeyreğe yakın olsa da özellikle yılın son aylarında hızlanan mevduat faizleri banka net faiz marjlarını baskıladı. Bankaların swap kullanımı bu dönemde artarken, swap giderleri ise önceki çeyreğe göre yaklaşık iki katına çıktı. Komisyon gelirleri artan kredi kartı faizleri ile destekleyici olmaya devam etti. Faaliyet giderleri tarafında ise yılın son çeyreğinde dönemsel olarak artış bekleniyor. Karşılık giderlerinde özel kredi dosyaları nedeniyle bir miktar yükselme olası. Bu çeyrekte bankaların karlılığını destekleyen diğer bir unsur da düşük vergi oranları oldu. Garanti BBVA Yatırım’ın kapsamındaki bankalardan sadece Vakıfbank ve TSKB çeyreklik olarak net karını artırmayı başarıyor. Vakıfbank’ta özellikle kredi makasının 6 puana yakın artması karlılığı destekleyen bir unsur.

 TSKB ise azalan TÜFE gelirlerini artan kredi marjları ile telafi edebiliyor. Akbank’ın net karı bu çeyrekte özelikle düşük TÜFE kağıt getirileri neticesinde aşağı geliyor. İş Bankası’nda marj tarafında henüz net bir toparlanma yok, zayıflık devam ediyor. Komisyon gelirleri kuvvetli ancak, birkaç özel kredi dosyası nedeniyle karşılık giderlerinde artış bekleniyor. Yapı Kredi artan mevduat maliyetlerinden dolayı kredi makası negatif tarafta yer almaya devam ediyor. Yapı Kredi bu çeyrekte 500 milyon TL batık kredi satışından kar elde etti. Ayrıca, net risk maliyeti güçlü tahsilatların katkısı ile negatif olacak. Halkbank’ta toplam Kredi makasında 300baz puana yakın bir iyileşme gözlemlendi ancak hala negatif rakamlar devam ediyor ve düşük TÜFE kağıt gelirleri karlılığı baskıladı.

AK YATIRIM

Kurum TÜFE tahvil gelirlerindeki düşüş ve marj baskısının son çeyrek karlarını azalttığını kaydetti. Ak Yatırım bankalarda son çeyrekte kârlarının önceki çeyreğe göre yüzde 15 düzeyinde azalmasını bekliyor. Bu gerileme en çok TÜFE tahvil gelirinde düşüş ve alım/satım gelirlerinde azalmadan kaynaklandı. Diğer taraftan komisyon gelirlerinde güçlü seyir ve düşen etkin vergi oranı kârları destekleyecek. Ancak, net kârın Vakıfbank Garanti Bankası, Albaraka Türk ve TSKB’de düşük- orta tek haneli oranlarda artmasını bekleyen Ak Yatırım, bu gruptan Vakıfbank’ın 4.3 milyar TL ve Albaraka’nın 1.5 milyar TL serbest karşılık ayırmasını öngördü. Kârlarda olumlu ayrışma Vakıfbank ve Garanti Bankası’nda TÜFE tahvil gelirinden, Albaraka Türk’de gayrimenkul yatırımlarının değerlemesinden, TSKB’de sektörden olumlu ayrışan esas faiz marjından kaynaklandı. Aylık bankacılık verilerine göre mevduat bankalarının çekirdek net faiz marjı 3 Ç23’ün sonlarında ticari kredi faizlerinde normalleşmeyle hafif toparlansa da, mevduat maliyetinin artışı, vadesiz mevduat payının düşmesi ve özellikle TL cinsinden zorunlu karşılık yükünün son çeyrekte daha da artmasıyla yeniden zayıflama eğilimine girdi.

Bankalarda swap fonlama kullanımı 2023 son çeyrekte 2023 son çeyreğe kıyasla artarken, repo fonlama bir miktar azaldı. Gerek swap ile fonlanan tutarın gerekse de swap maliyetinin artması ile swap giderlerinin önceki çeyreğin 3-4 katına kadar ulaşması bekleniyor. Özetle araştırma kapsamındaki bankalarda çekirdek net faiz marjının son çeyrekte 150-200 baz puan düştüğünü tahmin edildi. Bankaların döviz alım/satım kaynaklı hazine gelirlerinin belirgin azaldı. Komisyon gelirleri ise kredi kartları ile büyüdü. Gerek güçlü seyreden kredi kartı alışverişleri, gerekse de artan politika faizi ile işlem ücret/komisyonlarının artması bankaların komisyon gelirlerinin önceki çeyreğe göre ortalama yüzde 30’un üzerinde büyümesine imkan sağladı. İş Bankası ve Halkbank’ın büyümelerinin ortalamanın belirgin üzerinde olacağını, Albaraka’da ise gerileme bekleniyor. Aralık ayının son haftasında 16 milyar TL girişle takibe dönüşen krediler 191 milyar TL’yi aştı. Buna bağlı olarak araştırma kapsamındaki bankaların (Yapı Kredi hariç) karşılık giderlerinde belirgin artışlar bekliyoruz.

ÜNLÜ&CO

Kurum araştırma kapsamındaki bankaların son çeyrekte yüzde 20, yıllıkta ise yüzde 16 düşüşle toplam 83.1 milyar TL net kâr açıklamalarını bekliyor. Artan swap maliyetleri nedeniyle ortalama net faiz marjında 145 baz puan daralma öngörürken, TL kredi mevduat makasında 150 baz puan genişleme tahmin edildi. Öte yandan net risk maliyetinin takipteki kredi oluşumundaki hızlanma ve karşılık oranlarındaki artışla, çeyrekten çeyreğe 53 baz puan artışla 140 baz puan olması öngörüldü. Komisyon gelirlerinde son çeyreğe göre yüzde 29 ve yıllıkta yüzde 176, faaliyet giderlerinde ise yıllıkta yüzde 85 büyüme tahmin edildi. Sektör genelinde kredi ve mevduat büyümeleri yüzde 9 ve yüzde 12 oldu. Vakıfbank ve TSKB’nin çeyrek bazda en yüksek kar büyümesini, Halkbank, Akbank ve Yapı Kredi’nin ise en büyük kar düşüşlerini raporlaması bekleniyor.

OYAK YATIRIM

Kuruma göre swap maliyetleri son çeyrekte karlar üzerinde baskı yaratacak. Araştırma kapsamlarındaki bankalar için son çeyrekte karların çeyreksel bazda yüzde 14 ve yıllık bazda yüzde 5 azalması bekleniyor. Çekirdek gelirler (net faiz gelir + komisyonlar) hem yüksek kredi getirileri ile genişleyen çekirdek kredi/ mevduat makası hem de yeni kredi kullandırımları ve ödeme sistemi katkısı sayesinde artan komisyon gelirleri etkisinde çeyreksel bazda yüzde 17 artacak. TL kredi/mevduat makası, negatif olsa da, daha yüksek kredi yeniden fiyatlandırması ve artan kredi hacmi ile iyileşecek. Swaplar, maliyet açısından TL mevduatlara kıyasla nispeten uygun olduğundan 4Ç’de bankalar tarafından oldukça fazla kullanıldı. Kurumun, takibindeki bankalar için üçüncü çeyrekte 12 milyar TL’ye karşılık son çeyrekte 46 milyar TL’lik devasa bir swap maliyeti öngörüldü. Tüm bunların etkisinde, kapsamımızdaki büyük ölçekli bankalar için 4Ç’de 1.6 puanlık çeyrekten çeyreğe marj daralması tahmin edildi. 2024’teki potansiyel riskler için ayrılan ihtiyati karşılıklar nedeniyle net kredi risk maliyetinin son 2023 son çeyrekte artacağı öngörüldü.

DENİZ YATIRIM

Kurum, araştırma kapsamında yer alan bankalarda yıllık bazda yüzde 16, bir önceki döneme göre ise yüzde 20 kar daralması olabileceğini öngördü. TL kredi/mevduat faiz makasının sınırlı toparlanmasına rağmen, swap giderlerinde artış ve TÜFE’ye endeksli bonoların bir önceki dönemdeki katkısının yüksek olmasının ardından son çeyyrekte geriliyor olması (önceki dönemlerdeki farkın büyük bir kısmı 3Ç23 finansal tablolarına yansımıştı) nedeniyle net faiz gelirlerinde bir önceki döneme göre kısmen gerileme tahmin edildi. TL kredilerin yüzde 8,3 çeyreklik ve YP kredilerin dolar bazında çeyreklik yüzde 2,2 arttığı 2023 dördüncü çeyrekte, TL mevduatlar yüzde 12,7, YP mevduatlar ise dolar bazında yüzde 2,1 artış gösterdi. Takipteki kredi oranı yüzde 1,62, takipteki krediler için ayrılan karşılık oranı ise yüzde 78,6 olarak gerçekleşti. Bu dönemde TSKB, Vakıfbank ve Garanti’nin yıllık kar artışında ön planda olmasını beklerken, yine aynı üçlünün bir önceki döneme göre net kar gelişiminin de diğer bankalara kıyasla daha iyi olması tahmin edildi.

ZİRAAT YATIRIM

Kurumun tahminlerine göre mevsimselliğin de etkisiyle mevduat faizlerinde artışlar gözlense de kredi faizlerinde de yükselişler gözlendi. TL Kredi mevduat makasında kısmi toparlanma yaşandı. Diğer yandan, önceki çeyrekte yılsonu enflasyonunda yapılan yukarı yönlü revizyonlarla nedeniyle bu çeyrekte TÜFE endeksli tahvil getirilerinin pozitif etkisi genel olarak gözlenmedi. Net ücret ve komisyon gelirlerinde büyüyen krediler ve ödeme sistemlerinin desteğiyle güçlü yükselişler olurken, artan swap maliyetleri nedeniyle ticari zararlar yazıldı. Önceki çeyrekte TÜFE endeksli tahvillerin getirileri hesaplamasında enflasyon tahminini yüzde 60’a çıkaran Akbank ve Yapı Kredi’de (ekim – ekim enflasyonu %61,4) bu dönemde söz konusu tahvillerden elde edilen gelirin önceki çeyreğe göre düşmesi bekleniyor.

Enflasyon anketini baz alan İş Bankası’nda önceki çeyreğe yakın bir gelir beklerken, kamu bankalarındaki TÜ-FE katkısının daha fazla olmasını öngörüldü. Mevduat faizlerindeki artışa paralel kredi faizlerinde de artış yaşanırken, net faiz gelirlerinde (swap hariç) Vakıfbank’ın en yüksek oranda artış kaydetmesini bekleniyor. Akbank ve Yapı Kredi Bankası’nda düşüş tahmin edildi. Son çeyrekte karşılık giderlerinde de artış gözlendi. Kamu bankalarında ise Vakıfbank’ta ayrılan serbest karşılık nedeniyle daha yüksek karşılık gideri yazılması beklenirken, Halkbank’ta düşük karşılık gideri öngörüldü. Ziraat Yatırım’ın takibindeki bankalardan, çeyreksel bazda, en yüksek kar artışının TSKB’de yaşanabileceği öngörülürken, Garanti Bankası ve Vakıfbank’ta hafif kar artışı bekleniyor. Takibindeki diğer bankalarda ise kar düşüşü öngörürken, en yüksek düşüşün Halkbank’ta olması bekleniyor. Bu çeyrekte en yüksek karı Garanti Bankası’nın açıklayabileceği tahmin edildi. 2023 yılının 4. çeyreğinde takibindeki bankaların toplam karlarının bir önceki çeyreğe göre yüzde 19, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 15 oranında azalacağı öngörüldü.