Bergama'da 'Millet Bahçesi' tartışması: Kent hakkı hiçe sayılıyor

Cihan Başakçıoğlu

İZMİR - Daha önce madencilik faaliyetleri kaynaklı doğa talanı ile sık sık gündeme gelen İzmir'in Bergama ilçesinde, ilçe merkezine yapılmak istenen Millet Bahçesi Projesi son dönemde tartışmalı konulardan biri.14 Eylül Stadı’nı da kapsayan toplamda 51 bin 569,49 metrekare alana yapılması planlanan Millet Bahçesi projesi kapsamında, yürüyüş ve bisiklet yolları, kütüphane, kıraathane inşa edilecek.  

Alanın kuzeyinde ve güneyinde park alanı olarak belirlenmiş iki alanda, iki ve beş katlı yeni ticaret alanları yapılması da öngörülüyor. Böylelikle stat haricinde bu park alanlarının da imara açılacağı anlaşılırken, stat alanının çevresinde bulunan dükkanlar ise kaldırılacak. Ayrıca stadın olduğu bölgenin “kamu yararı gözetilerek koruma altına alınan” şeklinde tanımlanan 2’inci Derece SİT alanı olması da dikkat çekiyor. Yine projenin yapılacağı bazı alanlar da 3’üncü Derece SİT Alanı kapsamında.

İBB VE CHP PROJEYE İTİRAZ ETTİ

Geçtiğimiz mayıs ayında askıya çıkarılan proje tepkilere neden oldu. CHP Bergama İlçe Başkanlığı ve CHP Belediye Meclis üyeleri, proje kapsamında iki parkın imara açılmasının öngörüldüğünü ve kaldırılan stadın yenisinin nereye taşınacağının belli olmadığı gerekçesiyle projeye itiraz etti.  Ayrıca projenin bölgedeki esnafa zarar vereceği de belirtildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi de askı sürecinin son gününde projeye itiraz etti.

İtirazları değerlendiren Bergama Belediye Başkanı Hakan Koştu ise şu açıklamada bulundu;

“Projemiz içerisinde otoparkımıza ve esnafımıza ayrı bir önem verdik. Esnaflarımız mağdur olmayacağı çözümler ürettik. Gerek Millet Bahçemiz bütünsel projesi içerisinde gerekse yanı başında düzenleyeceğimiz yeni ticari alanlarla esnaflarımızı da memnun edeceğiz. İlçemizin kanayan yarası haline gelen trafik ve otopark sorununu çözecek, hemşerilerimizin sosyal ihtiyaçlarını karşılayacağız. Dünya Mirası Bergama’mıza yakışan, bir projeyi hayata geçirmek en büyük amacımız.”

SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ PROJENİN KARŞISINDA

Bergama’da bulunan sivil toplum örgütleri ve çevre aktivistleri de projenin karşısında. Projenin askıdan ineceği gün olan 1 Haziran’da Bergama Demokrasi Platformu bileşenleri adliyeye giderek projeye ilişkin itiraz dilekçelerini sundu.

Tartışmalı konu ile ilgili Gazete Duvar'a konuşan Bergama Çevre Platformu Sözcüsü Erol Engel, yalnızca Bergama’da değil ülkenin birçok yerinde ortaya çıkan Millet Bahçesi projelerine dikkat çekerek, “Şu anki iktidar toptancı bir yaklaşımla Türkiye’nin her yerinde 278 tane millet bahçesini halkın önüne koyuyor. ‘Bir önceki seçimde çevreyi ihmal ettik, bahçe yaparsak halkın gönlünü kazanırız’ gibi yönlendirmelerle adeta kentlerin en güzel yerlerini hedef alan bir anlayışla Bergama’da da Millet Bahçesi projesini geldiler dayattılar” dedi.

‘DAYATMA BİR PROJEDİR’

Her kentin kendi öznel koşulları olduğunu ve dayatmalarla bu tarz projelerin yapılamayacağını ifade eden Engel, “kent hakkı” kavramına vurgu yaptı. Engel, şunları kaydetti;

“Bu işler dayatmalarla olmuyor. Bunu öncelikle AKP kurmaylarının anlaması gerekiyor. Dünyada yıllardır tartışılan ve hayat bulmuş ‘kent hakkı’ kavramı var. Siz yaşadığınız kentte sokağa, caddeye, parkına dair her konuda insanların fikrini almak zorundasınız. Onların örgütlü yapılarını dikkate almak zorundasınız. Bunları dikkate almayan, o kentte yaşayan insanları dikkate almadıkları gibi seçilmişleri de dikkate almayan bir yaklaşım söz konusu. Gelinen nokta itibariyle Bergama’ya ve Türkiye kentlerindeki bu proje tamamen AKP’nin Türkiye halkını dikkate almadığı dayatma bir projedir”

‘BERGAMA HALKININ ÖNÜNÜ KESİYORLAR’

Bergama Belediye Başkanı Koştu’nun proje ile ilgili “Önümüzü kesiyorlar” yönündeki açıklamalarına da değinen Engel, “Gerçekte Bergama halkının önünü bu dayatma projelerle kesiyorlar. Merkezde hemen stadyumun yanında Çamlıpark var. Oradaki ağaçları kuruttular. Şehrin en merkezi ve pandemi koşullarında insanların nefes alabileceği bir yerdi. Böyle bir bahçe projesi varsa buyrun önce elinizdekileri yaşatın. Yine Bergama Güzellik Ilıca’sını görev başına gelir gelmez kapattılar. Buraya aileler,  herkes geliyordu. İsteyen alkol alıyor, isteyen meşrubat içiyordu. Yıllardır orada çok uyumlu bir yaşam vardı. Oraya el attılar ve Bergama halkına kendi yaşam tarzlarını dayattılar. O devasa büyük mesire yerine şu an uğrayan yok. Orayı da bitirdiler. El attıkları yeri kurutuyorlar” diye konuştu.

‘PROJE İLE ALKOLLÜ MEKANLARI KALDIRARAK KENDİ YAŞAM TARZLARINI DAYATIYORLAR’

Ayrıca bu proje ile iktidarın kendi yaşam tarzını dayattığını da belirten Engel, kentteki alkollü mekanların yavaş yavaş kapatılmak istendiğini ifade etti. Engel, “Bu projeye Çamlıpark’ı dahil ettiler. Bergama Müzesi’nin karşısında ‘Petek Dükkanları’ olarak tabir edilen alkollü mekanların olduğu bir bölge var. Turistlerin ziyaret ettiği bir bölgedir. Burayı da aynı Güzellik Ilıcası’ndaki anlayışla Millet Bahçesi projesine yamayarak alkollü mekanları kaldırmış oldular. Siz tutuyorsunuz UNESCO Kültür Mirası listesine girmiş ve turizmden beklentisi olan bir kentin şansını elinden alıyorsunuz. Alkollü mekanları yavaş yavaş şehir içinden çıkarma anlayışıyla kendi yaşam tarzlarını burada da dayatıyorlar” diye konuştu.

Bergamalı’nın kent hakkının elinden alındığını vurgulayan Engel, projenin karşısında olduklarını yineledi. Engel, “Bu yanlıştan bir an önce dönülmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu projeden mevcut hükümetin vazgeçmesini diliyoruz. UNESCO Kültür Miras listesine girmiş Bergama’da çakılacak her çivide tarihi dokunun hassasiyetle korunması gerektiğini düşünüyoruz. Projenin yapılmaması için duyarlı yurttaşlarla üzerimize düşen sorumluluğu yerine getireceğiz” dedi.