DUVAR - İktidarın beyaz ete getirdiği ihracat kısıtlaması kararına tepki gösteren CHP Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem, aylık 10 bin ton, yıllık ise 80 bin ton ile sınırlandırılan beyaz et ihracatının, sektörü çöküşün eşiğine getireceği uyarısında bulundu. Adem, "Uzun yıllardır emek verilerek büyütülen ve başarıyla yürütülen beyaz et üretimi ve ihracatı, ani ve plansız bir kararla baltalanmakla karşı karşıya" dedi.

CHP Tarım Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem, açıklamasında şu hususlara dikkat çekti:

"Ticaret Bakanlığı'nın açıklamasına göre, 1 Mayıs 2024 - 31 Aralık 2024 tarihleri arasında beyaz et ihracatına sınırlama getirilmiştir. Buna göre beyaz et ihracatı aylık en fazla 10 bin ton, yılsonuna kadar ise toplamda en fazla 80 bin ton olacak şekilde kısıtlanmıştır.

Beyaz et sektörümüz, 2000'li yıllardan bugüne yapılan büyük yatırımlarla yıllık 600 bin ton üretimden, 2022 yılında 2.4 milyon tona çıkmıştır. Hem iç pazarda hem de dış pazarda söz sahibi olan beyaz et sektörümüz, 2023 yılında %4'lük bir daralma yaşamıştır. Bu daralmanın en önemli sebeplerinden biri, geçtiğimiz Mayıs ayında beyaz etin 'ihracı kayda bağlı mallar listesinde' ilan edilmesidir. 2022 yılında 604 bin ton tavuk eti ihracatı gerçekleştiren Türkiye, 2023 Mayıs ayında alınan karar nedeniyle ihracatını %30 oranında düşürerek 425 bin ton tavuk eti ihracatı yapabilmiştir. 2024 yılı sonuna kadar getirilen 80 bin ton ihracat sınırlaması ise toplam ihracatımızın ancak 220 bin ton olacağı anlamına gelmektedir. Bu da ihracat hacmimizin %64'e yakın bir düşüş yaşayacağı anlamına gelmektedir.

Beyaz et ihracat sektörü ekonomik olarak yaklaşık 1 milyar dolarlık bir değere sahiptir ve bu hamle sektörün durmasına sebep olacaktır. Orta Doğu ve dünyada önemli bir yer edinen ve her yıl büyüyen beyaz et sektörümüz, son 2 yıldır devlet tarafından sistematik bir biçimde küçültülmektedir. Sektörde söz sahibi olan firmaların, 25 yıldır edindikleri kazanımı bir çırpıda yok sayarak, faturayı sektöre kesmek doğru bir yaklaşım değildir.

Bu durum, üreticilerin, ihracatçıların, binlerce işçinin çalıştığı firmaların, on binlerce emekçinin perakende sektöründe çalışanların ve en önemlisi tüketicilerin haklarının gasp edilmesi anlamına gelmektedir.

'BAŞKA SEBEPLER ARAŞTIRILMALI'

Geçmiş yıllarda yaşanan örnekler göstermektedir ki, üretim ve ihracat artışıyla birlikte beyaz et tüketimi de artmaktadır. Beyaz et tüketiminin düşmesinin sebebi ihracat değil, yanlış yönetim ve ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntılardır. Tavuk eti fiyatlarının artması, yem fiyatlarının yükselmesi, nakliye ücretlerinin artışı ve enerji maliyetlerinin yükselmesi gibi birçok faktöre bağlı olarak iç pazardaki tüketim düşmektedir. İhracatçıları sadece suçlamak doğru bir politika değildir. Bu durumun altında başka sebepler araştırılmalıdır.

Tavuk eti üreticileri yıllık üretim periyodlarını altı aylık planlarla yönetmektedir. Üreticimizin planlamaları ve yatırımları, ihracat yasağı gibi ani ve sınırlayıcı önlemlerle altüst olmaktadır. Bu durum, sektörde istikrarsızlık yaratacak ve geleceğe dair güvensizlik oluşturacaktır.

Ayrıca, beyaz et ihracatındaki bu sınırlama, ülke ekonomisine de olumsuz etki yapacaktır. Beyaz et sektörü, istihdam yaratması, döviz getirisi sağlaması ve tarım sektörümüzün dış ticaret dengesine olumlu katkıda bulunması açısından önemlidir. İhracatın kısıtlanmasıyla birlikte sektördeki işletmelerin zarar görmesi, işçi çıkarmaları ve ekonomik sıkıntılar yaşanması kaçınılmaz olacaktır.

Bu nedenlerle, beyaz et ihracatına getirilen sınırlamaların gözden geçirilerek yanlıştan dönülmesi gerekmektedir. Sektörün istikrarını ve büyümesini sağlamak için doğru politikaların uygulanması önemlidir. Üreticilerin ve ihracatçıların desteklenmesi, yatırımların teşvik edilmesi ve sektörün uluslararası rekabet gücünün korunması gerekmektedir.

'TÜM PAYDAŞLAR BİR ARAYA GELİP ORTAK ÇALIŞMA YÜRÜTMELİ'

Aynı zamanda, beyaz et sektöründeki sorunların çözümü için tüm paydaşların bir araya gelerek ortak bir çalışma yürütmesi önemlidir. Üreticiler, ihracatçılar, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları ve devlet yetkilileri arasında işbirliği sağlanarak sektörün sorunlarına yönelik etkili çözümler üretilebilir.

Beyaz et sektörü, ülkemizin tarım potansiyelinden yararlanarak kalkınmasına katkı sağlayan önemli bir sektördür. Bu sektörün büyümesi ve uluslararası rekabet gücünün korunması için doğru politikaların hayata geçirilmesi ve sektörün önündeki engellerin kaldırılması gerekmektedir. Hükümeti, beyaz et ihracatına getirilen sınırlamaların gözden geçirilmesi konusunda acil adımlar atmaya ve sektöre destek olmaya çağırıyoruz."