Birecik: 'Devlet Tiyatroları yaşlı ve yorgun'

DUVAR - Devlet Tiyatroları (DT), yeni sezonda 16 yerli oyunla perdelerini açtı. Ankara Devlet Tiyatrosu’nun sahnelediği ‘Yeraltından Notlar’ da geçen aylarda katıldığı Dostoyevski Tiyatro Festivali’nden ödülle döndü.

Milliyet'ten Dilan Özdemir'in haberine göre, Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Nejat Birecik oyunlara gösterilen ilgiyi, “Yaşayan repertuvar seçiyoruz, halkla bütünleşiyoruz” sözleriyle açıkladı. Nejat Birecik yeni sezonu ve Devlet Tiyatroları’nın yapısını değerlendirdi.

Yeni sezon nasıl başladı? Salonların doluluk oranı hakkında ne söylemek istersiniz?

Sezonumuz çok iyi gidiyor. Biz bu sene 16 yerli oyunla başladık. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra oluşmuş repertuvarımızı revize ettik. Bu sezon özellikle milli manevi duyguları yüceltecek oyunlar seçmeye çalıştık. Bu seçimlerimizden dolayı ART niyetli eleştirilerle de karşı karşıya kaldık. Buna rağmen güzel bir sezon geçiriyoruz. Ben ve ekip arkadaşlarım yaşayan repertuvara inanıyoruz.

Halka dokunan ve bütünleşen oyunlarla izleyicilerin karşısına çıkıyoruz. Bu yüzden de izleyicilerden güzel tepkiler alıyoruz. Bu sene Devlet Tiyatroları’nın doluluk sorunu yok. Ben bunun için özel bir çaba sarf etmediğimi söyleyebilirim. Yaşayan repertuar oluşturmamız bu sezonun başarılı geçmesinde büyük bir etken. Bir şeyi doğru yaparsanız sonuçları da güzel oluyor. Halkımızın yoğun ilgisi ile bu sezonu dolu geçiriyoruz.

Ankara Devlet Tiyatrosu, Rusya’daki 20. Dostoyevski Tiyatro Festivali’nden Seyirci Beğeni Ödülü ile döndü...

Bu, Rusya’nın Staraya Russa şehrinde Velikiy Novgorad eyaletinde uzun yıllarca süregelen bir festival. Bu şehirde yapılmasının nedeni Dostoyevski’nin de uzun yıllarca burada yaşayıp, eserlerini ürettiği yer olması. Bu festival için bazı ülkeler davet ediliyor ve bizim için de buraya davet edilmek çok önemli ve onur verici bir şeydi. Yaklaşık 15 yıldır sanat yöneticiliği yapıyorum, böylesine ciddi bir tutum hiç görmemiştim.

Ciddiyet içinde festivali gerçekleştiriliyor. Festivale yurtdışından bu sene Litvanya, Türkmenistan, Türkiye ve İran davet edilmişti. Rusya’dan da birçok önemli tiyatro ekibi de yer aldı. Diğer ülkeler arasından ödülle taçlandırılmak, üstelik bunun Seyirci Beğeni Ödülü olması çok güzel. Ödülü verirken Dostoyevski’yi ele alışımızı çok beğendiklerini, oyunculuklarımızın çok ileri olduğunu belirttiler.

Ben de onlara Dostoyevski ve Tolstoy’un Devlet Tiyatroları’nın bir parçası olduğundan büyük bir gururla bahsettim. Sezon başında, sezonu 16 yerli oyunla açtık diye Devlet Tiyatroları’na tepkiler olmuştu. Bu ödül aynı zamanda “Devlet Tiyatroları’nda bu sezon yabancı oyun oynanmayacak” diye ortaya atılan karalama kampanyasından sonra çok iyi geldi.

Devlet Tiyatroları’nın gelecek programıyla ilgili bilgi verir misiniz?

Bizim her sene gerçekleştirdiğimiz 8 tane festival programımız var. Bunlardan 6 tanesi uluslararası gerçekleşiyor, 2’si de EFFE ödüllü. Bu ödüller festivallerin dünya standartlarında gerçekleştiği anlamına geliyor. Daha nitelikli, daha kişilikli ve daha ‘bizden’ repertuvar seçimimiz de devam edecek.

ALTYAPI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ 

DT’nin sistemi hakkında ne söylersiniz?

Bizim sistemimiz biraz tartışmalı. Yaşlı ve yorgun bir sistemimiz var. Günün gereklilikleri ile çelişen bir sistem bu sistem. Ülkenin her tarafından görülür bir şekilde bir sistem tartışmamız var. Buna benim yorumum ise, konfigürasyonumuzun çok eski olduğudur. Altyapımızın tekrar gözden geçirilip, daha verimli hale gelmesi için düzenlemeler gerekiyor.

Neler yapılmasını öngörüyorsunuz?

Sistemin topyekûn elden geçirilmesi gerekiyor. Bunun ötesinde yapacağınız her türlü hareket bir yama şeklinde olur. Bana göre bu tarihi kurum, ciddi bir yenileme bekliyor. Yenileme bekleyen bir kurumda küçük bir tadilat yerine, gereken yapılmalıdır.

ESKİDEN BÖYLE BÜYÜK DEĞİLMİŞ 

Mevcut sistemin ne gibi sorunları var?

Sanatçı verimliliği sorunu var. Bir zamanlar güzel işliyormuş çünkü DT eskiden bu kadar büyük değilmiş. En fazla iki şehri kapsıyormuş. Oysa şimdi turne bölgeleriyle beraber 23 bölgemiz var. 3 bin çalışanın olduğu bir kurumdan bahsediyoruz. Yılda 150 oyun sahneleniyor. Her yıl tazelenen oyun sayısı 85’i buluyor. Bu büyüklükteki her şeyin gözden geçirilmesi elzemdir. Buna art niyetle yaklaşmak yanlıştır.

2 yıl önce göreve geldiğimde de kurumu kapatmakla, oyunları kaldırmakla suçlandım. Bu yıl yabancı oyunları kaldırmakla itham edildim. Bunlar koca bir yalan. Hırvat Tiyatro Festivali’ne gittim. Ertesi gün, “Gitti, gezdi, geldi” dediler. Ben artık bu yalanlardan utanıyorum. Reformcu ve restorasyoncuyum. Yalanlar yüzünden bu kurum büyük bir zarar gördü.