'Birileri para kazanacak diye binlerce insan asbest soluyarak ölecek'

İZMİR - Türkiye Asbest Mağdurları Grubu (TAMG) ve Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD), 13 Ekim günü resmi gazetede yayımlanan Bina Yıkım Yönetmeliği'ne ilişkin yazılı açıklama yaptı. ASUD açıklamasında, hazırlanması ve yayınlanması yılan hikayesine dönen ve 2017 yılı Nisan ayında ilk taslağı yayınlanan yönetmeliğin 1 Ocak 2022'de yürürlüğe girmesi beklenirken 1 Temmuz 2022 yürürlüğe girmesinin kararlaştırıldığını belirtti.

'SEMBOLİK CEZALAR ÖDENEREK KONTROLSÜZ YIKIM YAPILIYOR'

4.5 yıl yetmemiş gibi halkın 6 ay daha kanserojen tozları solumasının beklendiğini belirtilen açıklamada, dernek olarak birkaç küçük detay eksiklikleri olmasına rağmen yönetmeliği uygun buldukları da ifade edildi. Açıklamada şu ifadeler yer aldı: 

"Yönetmeliği Çevre şehircilik Bakanlığı'nın yürüttüğü ancak daha önceki tecrübelerinizden de gördüğümüz üzere bakanlıkların kendi sorumluluğundaki binaları dahi kontrolsüz olarak yıktığını görmekteyiz. Bu yönetmelik yayınlamasaydı, mevcut yönetmelikler uygulansaydı dahi, bakanlık ve belediyelerde niyet olsaydı Türkiye kanserojen asbesti solumayacaktı. Ayrıca yönetmeliğe uymayanlar hakkında cezai müeyyide açık kalmıştır. Yıkım ruhsatlarının sorumluluğu belediyelere verilirken belediyelere cezai ehliyet verilmemiştir. Belediyeler söz konusu cezaları kabahatler kanuna istinaden 2 bin veya 3 bin TL gibi sembolik cezalar kesebilmekte ve firma bu cezayı rahatlıkla ödeyerek yıkımı kontrolsüz şekilde yapmaktadır."

'ASBESTLE MÜCADELE CİDDİ BİR HALK SAĞLIĞI SORUNU MÜCADELESİ'

Asbest konusunun Türkiye'de istismara açık bir konu olduğu ve denetim olmadığı belirtilen açıklamada, "Buradan Çevre Bakanlığı'na açık çağrıda bulunuyoruz gelin meslek odalarıyla sivil toplum kuruluşlarıyla işveren sendikalarıyla birlikte topyekün bir çalışmayla bu sorunu çözelim aksi takdirde yönetmelikler yayınlanır ama uygulanmadıktan sonra kamuoyu nezdinde hiçbir hükmü yoktur" denildi. Asbestle mücadelenin ciddi bir halk sağlığı sorunu mücadelesi olduğu da vurgulanan açıklamada, vatandaş, devlet, meslek odaları, sivil toplum örgütleri ve medyanın topyekün mücadele vermesi gerektiği kaydedildi.

'YÖNETMELİĞİ TEKRAR DEĞERLENDİRMELERİNİ BEKLİYORUZ'

TAMG ise açıklamasında, Bina Yıkım Yönetmeliği'ni üzüntü ile okuduklarını kaydetti. Yakınlarını asbest nedeniyle ortaya çıkan hastalıklar yüzünden kaybeden mağdurlar olarak yönetmeliğin hemen yürürlüğe girmemesine tepki gösterilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi;

"Yönetmelik, neden hemen değil de 01/07/2022 tarihinde yürürlüğe girecek? Birileri para kazanacak diye binlerce insan asbest soluyarak ölecek. İnsanların bilgisizliği yüzünden yıllardır kentsel dönüşüm kapsamında, önlem alınmadan yapılan yıkımlar nedeniyle açığa çıkan, Dünya Sağlık Örgütü'nün 1. Derece Kanserojen listesine aldığı asbesti soluyoruz. Akciğerlerde oluşan hastalıkların, asbestin solunmasından en erken 5-6 yıl, ortalama 10 ila 40 yıl sonra ortaya çıkıyor olmasının yetkililerin rehavete kapılmış olmasına vesile olmamasını umuyoruz ve yönetmeliği tekrar değerlendirmelerini bekliyoruz." (DUVAR)