Bitki susuzluktan depresyona giriyor: Bakanlığın sulamayla ilgili birimi yok

Ebrar Coşkun

DUVAR - Ülke genelinde artan sıcaklıklar tarım arazileri ve tarım ürünleri üzerinde olumsuz bir etki oluşturuyor. Diyarbakır ZMO Başkanı Ucaman sıcaklıkların artışıyla susuzluktan bitkilerin depresyona girdiğini söyledi.  ZMO Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise, "Tarım ve Orman Bakanlığı'nın sulama ile ilgili herhangi bir somut birimi yok" dedi.

Sıcaklıkların tarım ürünlerinin verimliliği üzerindeki etkilerini, çiftçinin alması gereken önlemleri ve devletten taleplerini Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez, İzmir ZMO Başkanı Dr. Hakan Çakıcı ve Diyarbakır ZMO Başkanı Abdussamed Ucaman ile konuştuk.

‘SU OLSA BİLE YETERLİ SU TOPRAKLA BULUŞAMIYOR’

Suiçmez sıcaklıkların Türkiye’de tarımı 3 çeşit kuraklık olarak etkilediğini anlatarak “Görülen kuraklıklar hidrolojik kuraklık, meteorolojik kuraklık ve tarımsal kuraklık... Su olsa bile yeterli su toprakla buluşamıyor. Bunların hepsi tarımsal üretimi olumsuz etkileyen faktörler" dedi.

Suiçmez, tarım arazilerinde sıcaklık sonrası oluşan kuraklığın etkisini en aza indirmek için uygulanması gereken temel yolu ise şöyle açıkladı: “Kuraklık etkisini gidermenin temel yolu sulama yatırımlarını artırmak. Sulama ile kuraklık etkisinin en aza indirilmesi için uygulanması gereken yol yüzey sulamaları, açık sulama yerine kapalı sulama sistemlerine geçiş...”

‘SULAMA BİRİMİ YOK’

Tarımda sulamanın önemine değinen Suiçmez, sulama yapılması için birimlerden destek görmediklerini anlattı. Suiçmez konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:

“Devlet Su İşleri maalesef şu anda işlevsiz konumda ve kanallarını iki yıl önce bir protokolle Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'na (TOKİ) devretti. Biz bunun yanlış olduğunu söyledik. Türkiye'de kullanılan suyun yüzde yetmiş yedisini tarım sektörü kullanıyor ama Tarım ve Orman Bakanlığı'nın sulama ile ilgili herhangi bir somut birimi yok. Geçmişte Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü vardı, kapatıldı. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bireysel kredilerle çiftçilere verdiği küçük çaplı sulama hibeleriyle tarımsal sulama sorununun çözülemeyeceği ortada.”

Devlet Su İşleri’nin yeniden güçlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Suiçmez, ”Yatırımlarını kamu bütçesiyle yapması, sulamayla ilgili arazi yapılması, gelen suyun tarla ile buluşması, fazla suyun drenaj kanallarıyla alandan uzaklaştırılması gibi tarımsal sulama altyapı hizmetlerinin uzman kuruluş ve Devlet Su İşleri ile iş birliği içinde alanda hizmet vermesi bir zorunluluk. Ne yazık somut bir adım atılmıyor" diye konuştu.

‘ÜRÜN PAZAR DEĞERİNİ KAYBEDİYOR’

Marmara bölgesinde geçen günlerde artan sıcaklıklar bu hafta Ege Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu'da etkili oluyor.

İzmir ZMO Başkanı Dr. Hakan Çakıcı da sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinin tarım arazilerine verdiği zarara ilişkin “Sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerine çıkması tarladaki ürünleri olumsuz etkiliyor. Her bitkinin kendine göre sıcaklık sınırı var. Bu sınırı aşınca bitki zaten gelişimini durduruyor. Fazla sıcaklıktan dolayı yapraklarda kurumalar, yanmalar ve hastalıklar meydana geliyor" dedi.

Çakıcı, sıcaklığın ürünlerdeki verimliliği nasıl düşürdüğüne ilişkin ise şöyle konuştu:

"Samyeli gibi sıcak rüzgârlar yaprakları kurutarak nemini emiyor. Özellikle domates gibi sebzelerde yaprak kayıpları, erken oluma ve ürünlerin ömrünün çabuk sonlanmasına sebep olabiliyor. Diyelim ki ağustos sonuna kadar hasat yapacaksınız ve daha ürünün üretimini yapacaksınız fakat aşırı sıcaklarda yaprak ölüyor. Bitki artık meyveyi besleyemez hale gelince de ömrü bitiyor. İşte bu da verimi olumsuz etkilemiş oluyor ya da güneş gören meyvelerde güneş yanıklıkları olunca da pazar değerini kaybediyor.”

‘ÇİFTÇİ NASIL ÖNLEM ALMALI?’

Bitkinin bu dönemde su tüketimi ve ihtiyacının daha fazla artmış olduğunu söyleyen Çakıcı, “Çiftçi nasıl önlem almalı, sulamayla ilgili tedbir alması gerekiyor. Toprağın nemi ve su kaybı konusunda dikkatli olmalı. Türüne göre değişen sulama sistemine dikkat etmeli" ifadelerini kullandı.

Çakıcı, sıcaklıkların tarım ürünlerine verdiği zarara ilişkin sorumuza "Hala sıcaklıkları yaşadığımız için tespit edemedik. Tarım ürünlerine verdiği zarar ancak hasatlarda ortaya çıkacak bir durum. Meslektaşlarımızla da bilgi alışverişi içindeyiz. Çok aşırı bir etki henüz yok diye düşünüyorum. Uzun sürmemesini diliyorum" yanıtını verdi.

'PAMUK VE MISIR DÜZENLİ SULANAMIYOR' 

Diyarbakır ZMO Başkanı Abdussamed Ucaman ise sıcaklıklardan dolayı Güneydoğu Anadolu tarım ürünlerinden pamuk ve mısırın düzenli periyotlarla sulanamadığını dikkat çekti. Bu bitkilerin düzenli sulanması gerektiğini söyleyen Ucaman son olarak şunları aktardı:

"Sulama sistemini yapabilmeleri için hem su gerek, hem de elektriğin önünün açılması gerekiyor. Sıcaklıklar yüksek seyrederse ve sulama sorunu devam ederse bitki zaten bir taraftan depresyona giriyor. Ürün elde etmede ciddi sıkıntılar oluşabilir. Mısırda tane dolumunda tam dolum yaşanmayabilir veya pamuk kalitesinde ciddi sıkıntılar yaşanabilir. Bu gibi ekstrem sıcaklıklarda kamusal hizmet yürüten yetkililer o refleksi gösterip çiftçiyi rahatlatmaları gerekir."