Bodrum'u nasıl sel aldı?

Selçuk Arslan

MUĞLA - Muğla’nın Bodrum ilçesinde pazartesi günü başlayan ve üç gün süren yağmur sonrası yaşanan sel felaketinin yaraları sarılmaya çalışılıyor.

Merkezde metrekareye 150 kilogram, Turgutreis ve Yalıkavak bölgesine 160 kilogram yağışın düştüğü ilçede, su taşkınları nedeniyle 131 ev ve iş yeri zarar gördü. İlçede etkili olan sağanak yağmur, özellikle İslamhaneleri, Yalıkavak, Turgutreis, Mumcular, Sazköy, Dereköy, Koyunbaba ve Peksimet mahallelerinde su taşkınlarına neden oldu. Sele dere yataklarının imara açılmasının neden olduğu öne sürüldü.

SELDEN ZARAR GÖREN EVLERİN ÇOĞU DERE YATAĞINDA

Selden en çok etkilenen İslamhaneleri Mahallesi’nde 20’yi aşkın ev sular altında kaldı. Genellikle dar gelirli kesimin yaşadığı mahallede çarpık ve plansız kentleşme dikkati çekiyor: Alt yapı yok, yollarda gelişi güzel kazılar nedeniyle çukurlar mevcut, dere yataklarının kurutulduğu bölgede plan yapılırken bölgedeki kot farkının dikkate alınmadığı gözlemleniyor. Mahallede bir diğer göze çarpan nokta ise su altında kalan evlerin çoğunun dere yatağı üzerinde bulunması.

Sel sonrası evlerin terk edilmesi nedeniyle sokaklarda sessizlik hakim. Bazı sokaklarda evlerin tamamı boşaltılmış durumda. Her sokak çamur içinde. Otellere yerleştirilen veya yakınlarına sığınan aileler evlerine yavaş yavaş dönerek selin izlerini temizlemeye çalışıyor.

ZARARLAR KARŞILANACAK

Sel felaketinin ciddi boyutlara ulaşmasının diğer bir nedeni ise bölgede alt yapının olmayışı. İslamhaneleri Mahallesi’nde alt yapı sorununun geçmişi 30 yıl öncesine dayanıyor. Alt yapı çalışmalarının henüz iki yıl önce başladığı mahallede yaşayanlar lağım suları ve lağım kokusundan uzun zamandır şikayetçi. Muğla Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde başlatılan alt yapı çalışmaları ise oldukça ağır ilerliyor. Mahallelilere göre, selin ciddi boyutlara ulaşmasında alt yapı çalışmasının rolü büyük. Mahallenin birçok sokağı kazılmış ve yollarda dev çukurlar oluşmuş durumda. Yağmurla birlikte kazı yapılan yollardaki toprak var olan su yollarını ve menfezleri kapatarak su taşkınlarına neden oldu.

Bölgede yaşanan olumsuzluklara belediye ekipleri müdahale ederken Bodrum Kaymakamlığı ve Bodrum Belediyesi selden etkilenenlerin zararlarının karşılanacağını açıkladı.

'DERE YATAKLARININ ÖNLERİ KESİLMİŞ'

Sel mağduru mahallenin muhtarı Mustafa Can ile çamur deryasına dönüşen sokakları gezerek felaketin boyutunu anlamaya çalıştık. Can, beton ile kapatılan ve yapılaşmaya açılan dere yataklarını işaret ederek, ihmale ve plansızlığa dikkat çekiyor. Dere yatağı gerçeğini ısrarla vurgulayan Can, “Bu bir doğal afet. Her doğal afette karşı biz vatandaşlara görevler düşüyor. Başta müttehitler olmak üzere önlemleri kendimiz almalıyız. Dere yatağına evler yapılmış. Dere yataklarının önleri kesilmiş durumda. Özellikle sel bölgesinde bunları çokça gördük. Diğer bir sorun ise bölgede kot sorunu olması. Özellikle müteahhitlerin ve bina sahiplerinin dikkat etmelerini istiyoruz. Fazla yapı yapılmak suretiyle kotlarla oynamalar yapılıyor, evler yol seviyesinin altında bırakılıyor. Her şey yapıp satmaktan ibaret değil. İnsan hayatı daha kutsaldır” diyor.

‘ÇAMUR EVLERE GİRDİ’

Can’a göre, su taşkınlarıyla mücadelede alt yapı önemli bir etken. Çalışmaların yetersizliğinden dert yakınan Can, “Bu mahallede son iki yıldır alt yapı çalışması var. Ama bu çalışma plansız ve yetersiz. Kazıları yapıp yarım bırakıp gidiyor yüklenici firma. Bu çalışma da yollarımızın bozulmasına ve çamurlaşmasına neden oldu. Yollar toprakla kaplandı. Bu toprak, sel sularının etkiyle çamur olarak insanların evine girdi. Alt yapı konusunda yüklenici firma daha planlı ve programlı bir çalışma yapılmalı. Bu mahallenin kurtuluşu ancak böyle olur. Yoksa biz şimdi temizleriz, yarın yine yağmur yağar, aynı şeyleri yaşarız” diye konuşuyor.  

‘BİNALAR YOL SEVİYESİNİN ALTINDA’

Mahalleli Osman Kurt da, ‘kot farkı’ meselesinin altını çizdi. Kot farkının bölgede düşük olduğunu söyleyen Kurt, “Burada her şeyden öte bir çarpık yapılaşma söz konusu. Bu mahallede inşaat yapan müteahhit firmaları kot farkını dikkate almadılar. Ev yapılan alanların kot farkı düşük, yani kot olarak yolun altında kaldılar. Binalar yol seviyesinin altında olunca suyun gidecek yeri kalmadı. Yine dere yatağına evler yapıldı. Dere yatağı kepçelerle düzleştirildi ve beton döküldü. Daha sonra o dere yatağının üzerine bina yaptılar. Hal böyle olunca sel kaçınılmaz oldu” dedi.  

‘ÇOCUKLARIMIZ KORKUYOR’

Sel sularının izlerini duvarlarından siliyor İlyas Acar ve ailesi de... Yağmur esnasında küçük çocuklarının çok korktuğunu ve halen o korkuyu üzerlerinden atamadıklarını anlatıyor Acar: “İlk olarak dolu yağdı. Dolu yağışı giderlerin önünü tıkadı. Evlerimiz o esnada su aldı. Kot farkından dolayı çukurda kaldı. O yüzden sel girdi. Evimiz neredeyse yarıya kadar su altında kaldı. Halılarımız, dolaplarımız ve beyaz eşyamız zarar gördü. İki gün boyunca evimizden uzak kaldık, şimdi temizleyeceğiz. Çocuklarımız korkuyor. Çok tedirginler” diye konuştu.