Bolsonaro'nun korona krizi: Sözünü dinleyen kalmadı
Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, korona salgınında insan hayatını hiçe sayıp ekonomiyi önemseyen tavrıyla kendi kendini siyasi izolasyona sokmuş görünüyor. Karantina karşıtı açıklamaları valiler tarafından dikkate alınmayan, sivil itaatsizlik çağrılarıyla karşı karşıya kalan Bolsonaro'nun kabinesi tarafından da dışlandığı belirtiliyor. İşte Bolsonaro'yı iktidar krizine sokan gelişmeler...
DUVAR - Latin Amerika'nın en önemli ülkesi Brezilya'yı iç ve dış politikada faşizan bir çizgiye çeken Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, korona virüsü salgınını kendisi için bir iktidar krizine dönüştürmüş durumda. Virüsün yol açtığı Covid-19 hastalığını ciddiye almayarak "Bazıları ölecek, üzgünüm hayat böyle" diyen ve 'Brezilya Duramaz' sloganıyla karantinaya karşı çıkıp bir kampanya başlatan Bolsonaro, kendi iktidarı içinde giderek daha fazla dışlanıyor.
Sosyal medyada yayılan 'darbe' söylentileri gerçekdışı olsa da, ülkenin 27 eyaletinden 23'ünün valisi Bolsonaro'yu dikkate almayıp kendi tedbirlerini hayata geçirdi. Bir yargıç da, 'Brezilya Duramaz' kampanyasını insan sağlığını gözeterek yasakladı.
BOLSONARO NE DEDİ?
Bolsonaro'nun kendi tarafında olan sağcı valilerden bile tepki çekmesinin arka planında, korona virüsünü ilk günlerinden biri ısrarla hafife alması yatıyor. Brezilya Devlet Başkanı ekonomik gerekçelerle karantina tedbirlerine karşı çıkıp yaygın test yapmayı da reddetti. Son olarak cuma günü yaptığı açıklamada, "Bazıları ölecek, onlar ölecek. Üzgünüm hayat böyle. Trafikte insanlar ölüyor diye bir araba fabrikasını durduramazsınız. Nüfusun yüzde 90'ı için bu, en fazla küçük bir grip olacak. 40 yaşın altındaki ölüm oranı önemsiz" dedi.
Bolsonaro, "Korku yayarak Brezilya'yı iflasa sürüklemek istiyorlar. Hastalığın en iyi tedavisi çalışmak. Eğer birisi çalışabiliyorsa, işe geri dönmeliler. Saklanamazsınız. Kaç gün süreceği belli bile olmayan bir zaman boyunca evde karantina olamaz" diye konuştu.
SAĞLIK BAKANININ DESTEK ORANI PATLADI
Ancak bu tavrı, Bolsonaro'ya pahalıya patlamış görünüyor. Datafolha şirketinin son anketine göre kendisinin oy oranı yüzde 33'e düşerken, virüse karşı katı tedbirleri savunan Brezilya Sağlık Bakanı Luiz Mandetta'ya verilen destek yüzde 76'ya çıkmış durumda. Dahası, eyalet valileri Brezilya liderinin talimatlarını dikkate almayarak kendi önlemlerini devreye soktu.
VALİLER BAYRAK AÇTI: 'DEDİKLERİNİ YAPMAYIN'
Ülkenin nüfus yoğunluğu en fazla olan ve ekonomik açıdan önem taşıyan São Paulo eyaletinin valisi João Doria, yürürlüğe soktuğu sıkı karantina önlemlerini gevşetmezken, eyalette yaşayan 44 milyon kişiye de "Devlet Başkanı'nın söylediklerini yapmayın" diyordu.
ESKİ MÜTTEFİKİ: LAHEY'DE YARGILANABİLİR
Rio de Janeiro'nun sağcı valisi Wilson Witzel de sosyal mesafelendirmeden geri adım atmayı reddederek, "Bugüne dek rica ediyordum, şimdi emir veriyorumm: Evinizden çıkmayın" diye konuştu. Bir zamanlar Bolsonaro'nun müttefiki olan vali, devlet başkanının tavrı nedeniyle Lahey'deki Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde yargılabileceğini bile söyleyecekti.
'VALİLER SİVİL İTAATSİZLİK BAŞLATMALI'
Bolsonaro'nun tavsiyelerine sadece Amazon'daki Rondônia ve Roraima eyaletlerinin sağcı valileri uyup kısıtlamaları hafifletirken, ülkenin önde gelen solcu siyasetçilerinden Ciro Gomes "Binlerce kişinin hayatını kurtarmak için valilerin başlatacağı kapsamlı bir sivil itaatsizlik kampanyasına ihtiyaç var" diyor.
Bolsonaro'nun 'Brezilya Durmamalı' kampanyası geçtiğimiz hafta federal yargıç Laura Bastos tarafından yasaklanırken, devlet başkanı kendi kabinesi içinde de giderek daha fazla kenara itiliyor. Sağlık Bakanı Mandetta'nın, Bolsonaro'nın karantinayı yok sayan söylemlerine karşı 'en yüksek seviyede sosyal izolasyon' çağrısı yapması dikkat çekiyor.
İDDİA: KABİNE İÇİNDE KARŞIT BLOK OLUŞTU
Öte yandan, yerel Folha de São Paulo gazetesi, Adalet Bakanı Sérgio Moro, Maliye Bakanı Paulo Guedes, Mandetta ve hükümete Bolsonaro'nun atadığı askeri subayların devlet başkanına karşı bir blok oluşturduğunu yazdı. Uzmanlar ise Bolsonaro'nun sosyal mesafe tedbirlerine ısrarla karşı çıkarken kendi kendini izole ettiği yorumu yapıyor.
DARBE SÖYLENTİSİNİN KAYNAĞI NE?
Bununla birlikte, dün gece sosyal medyada yayılan 'darbe' söylentileri abartılı görülüyor. Darbe iddiası, Arjantinli araştırmacı gazeteci Horacio Verbitsky tarafından ortaya atıldı. Verbitsky, Bolsonaro'nun karar verme yetkilerinin elinden alındığını, asker kökenli bakan Walter Braga Netto'nun bazı bakanların ve bizzat Bolsonaro'nun da dahil olduğu bir anlaşmayla ülkenin 'operasyonel devlet başkanlığı'na getirildiğini öne sürdü. Verbitsky, bu durumun Arjantinli yetkililere resmen bildirildiğini de iddia etti. Ancak bazı internet sitelerinde yer alan bu iddiaya herhangi bir resmi teyit gelmiş değil.
Brezilya'da şu ana dek 10 bin 360 korona virüsü vakası tespit edilmiş durumda. Ölü sayısıysa 445. Uzmanlar, ülkede yeterli sayıda test yapılmaması nedeniyle hastalığın 60 bini aşkın kişiye bulaşabileceği öngörüsünde bulunuyor. (DIŞ HABERLER)