Bozkırın ortasında ‘Kobanê davası’ yalnızlığı

ANKARA - IŞİD'in Kobanê’ye yönelik saldırılarına karşı 6-8 Ekim 2014’te gerçekleşen protesto eylemleri gerekçe gösterilerek haklarında dava açılan HDP’li siyasetçilerin yargılandığı dava Nisan 2021’de görülmeye başlandı. Yaklaşık 20 aydır devam eden davada bugüne kadar 20 turda 50’ye yakın duruşma yapıldı.

Türkiye’nin son yıllarına damga vuran davaların görüldüğü, bozkırın hemen ortasındaki Sincan Cezaevi Kampüsü'ndeki duruşma salonunda, istinafta reddedilen bazı ‘FETÖ davaları’ dışında bir de Kobanê davası görülüyor.

DURUŞMA SALONUNDAKİ SELAMLAŞMA

Aralarında HDP eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ, çok sayıda eski milletvekili ve belediye başkanı ile parti yöneticisinin yer aldığı 108 siyasetçinin yargılandığı dava için avukatlar, yakınları ve partililer her hafta Sincan’ın yolunu tutuyor. 20’nci tur duruşmasının ilk gününde de birçok kişi davayı takip etmek için Sincan’daki duruşma salonundaydı. Bizim de izlediğimiz bu duruşmada ilk gözümüze çarpan devasa ekranların duvarlarını kapladığı, bir uçtan bir uca sesin zor ulaşacağı duruşma salonuna getirilen tutuklu HDP’li siyasetçilerin birbirleriyle kucaklaşması oldu. Küçük sohbetlerin, “Nasılsın?” sorularının işitildiği anlarda kulaklarımıza kadın siyasetçilerin birbirlerine “şık olduklarına” dair iltifatları da çalındı.

Morallerinin yüksek olduğu gözlenen HDP’li siyasetçilerin birbirleriyle konuşmalarını SEGBİS ekranında beliren görüntü böldü. Salondaki tüm siyasetçiler bir anda Figen Yüksekdağ, Selahattin Demirtaş ve Gülten Kışanak’a el sallamaya başladı. Yaklaşık 10 dakika süren bu selamlaşma anı mahkeme heyetinin gelmesinin ardından da devam etti. Ancak siyasetçilerin yüzlerindeki tebessüm mahkeme heyetinin dosyaya gelen evraklara dair konuşmasının başlaması ile kısa sürede silindi. Yargılanan siyasetçileri asıl öfkelendiren ise devam eden dava ile ilgili gelişmelerden öte HDP İstanbul İl Eş Başkanı Ferhat Encü’ye polisin attığı tokattı.

DEMİRTAŞ’IN ÖFKESİNİN NEDENİ

Eski HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş Encü’ye atılan tokat sonrası sosyal medya hesabından avukatları aracılığıyla “Analarımıza yapılan bu saldırıyı ve Ferhat Encü'ye atılan tokadı Kürtler kesinlikle unutmayacak. Siz daha tokat görmemişsiniz. Sandığı bekleyin, göstereceğiz!" mesajı paylaşmıştı.

Duruşmada söz alan Demirtaş bu konuda tepkisini sürdürdü. “Öfkeden sesi titreyen”, yer yer ‘yumruğunu sıkan’ Demirtaş, eleştirilerini kayda geçirirken İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na verilen hapis cezasına da sık sık atıf yaptı. İki davanın da siyasi amaç taşıdığını belirten Demirtaş, bu davaların seçimleri etkilemek için organize edildiğini söyledi.

Seçim konusunda sosyal medya hesabından zaman zaman paylaşımlar yapan Demirtaş, Edirne’den bozkırın ortasındaki duruşma salonunda, “Milleti temsil edene tokat atandan da yargılayanlardan da hesap soracağız. Canımı ortaya koyacağım yine halkın iradesini ezdirmeyeceğim. Bu iktidar bu seçimde sandığa gömülecek” diye seslendi. Duruşma esnasında telefonlarıyla oynayan polis ve jandarmanın bu cümleler sırasında başlarını kaldırıp önce ekrana sonra birbirlerine bakmaları da gözlerden kaçmadı.

Demirtaş’ın konuşmasına devam ettiği sırada mahkeme başkanı araya girerek bu sözlerin “siyasi” olduğunu söyledi ve ardından SEGBİS’in sesi bir anda kesildi. Tutuklu tüm sanıklar ve avukatlar hakimin tutumuna tepki gösterdi. Demirtaş konuşmasına devam etmeden beyan vermeyeceklerini ifade eden siyasetçilerin bu talebinin ardından mahkeme başkanı ara vermek zorunda kaldı.

‘SELAHATTİN BAŞKAN CEKETİ ÇIKARMIŞ, KAVGA BÜYÜK’

Mahkeme başkanının 13.30’a kadar verdiği ara 14.30’a kadar uzadı. SEGBİS bağlantısının tekrar yapıldığı görülürken salona giren bir izleyici de, Demirtaş’ın ceketi çıkarıp yelek ve gömlekle duruşmanın başlamasını beklediğini fark edince, “Selahattin Başkan ceketi çıkarmış, kavga büyük” diye konuştu. Yanındaki bir diğeri “Kolları sıvamış mı?” diyerek gülümsedi.

DEMİRTAŞ’IN SAVUNMASINI SEÇİME YAKIN TARİHTE YAPMASI BEKLENİYOR

HDP’li siyasetçilerin tepkisi üzerine verilen aradan sonra Demirtaş beyanlarına devam etti. Ancak mahkeme başkanı sık sık “savunmanı yapıyorsan ona geçelim” diye uyarmayı sürdürdü. Demirtaş ise ısrarla savunma yapmadığını, sözünün kesilmemesi gerektiğini söyledi. Avukatlar Demirtaş’ın Kobanê davasındaki savunmasını seçimlere yakın bir tarihte yapacağını ve o savunmanın günlerce süreceğini ifade ediyor.

‘SESLER TİTRİYOR’

Demirtaş’ın konuşmasını tamamlamasının ardından yargılanan diğer siyasetçiler konuşmaya başladı. Mahkeme heyetine ve yargılamaya dair eleştirileri içeren konuşmalarda sık sık güncel siyasi gelişmelere dair atıf yapıldı. Altı yaşındaki çocuğa istismar olayı bunlardan biri oldu. İktidar kanadının iddialara dair açıklamaları cümle cümle aktarılarak tutanaklara geçirildi. Davanın “siyasi” olduğunu belirten HDP’lilerin konuşmaları Meclis kürsüsündeki hararetli konuşmaları anımsattı.

‘ÇADIR MAHKEMESİ’ VURGUSU

Kobanê davasında yargılanan siyasetçilerden Alp Altınörs’ün mahkeme heyetine dair ‘Yıldız Mahkemesi’ benzetmesi duruşmayı izleyenlerin çoğunluğunda “tebessüm” oluşturdu. Altınörs, Osmanlı padişahı Abdülaziz'i öldürmekle suçlanan sanıkların yargılandığı “özel amaçlı” Yıldız Sarayı’nın bahçesindeki çadırda yapılan yargılamayı hatırlattığı konuşmasında SEGBİS ile duruşmayı takip eden Selahattin Demirtaş’ı da gülümsetti. II. Abdülhamit'in emriyle kurulan mahkemede yargılanan isimlerden olan sadrazam Mithat Paşa’nın, onlarca soru hazırlayıp duruşmaya geldiğini ama soru sorulmasına izin verilmediğini, bugün de kendilerini suçlayan tanıklara soru sorma imkanının sağlanmadığını anlatan Alp Altınörs, “Aradan yüz yıl geçse de bir şeylerin değişmediğini görüyoruz” dedi.

DOMBRA SESİ İŞİTİLDİ

HDP’li siyasetçilerin yargılama ile ilgili iktidara eleştirileri devam ederken tüm izleyiciler duruşma salonunda çalan bir telefon sesine kilitlendi. AK Parti’nin seçim kampanyalarında kullandığı Dombra müziği çalan telefonun sahibi bir polis memuruydu. Polis, telefonunun sesi salonda yankılanırken bir hışımla sesi kapatarak dışarı çıktı.

‘DURUŞMALARA ÜÇ HAFTA ARA VERİLSİN TALEBİ’

Siyasetçilerin duruşma sırasında mahkeme heyetinden talebi, tur duruşmalarına verilen araların iki hafta yerine üç hafta olması gerektiği yönündeydi. Gelen belge ve evrakları okuyamadıklarını anlatan siyasetçiler, “Neden bu kadar acele ediyorsunuz?” sorusunu yöneltti. Yüz binlerce sayfa evrak ve ‘tanık’ ifadesinin dosyaya eklendiğini belirten siyasetçiler bu haliyle davanın bitemeyeceğini söylediler.

Kobanê davasını avukatlar da “kumpas davası” olarak nitelendiriyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmasını ve tutuklu sanıkların tamamının tahliye edilerek beraat kararı verilmesi gerektiğini belirten avukatlara göre dosyanın içi “kim olduğu belli olmayan” tanık ifadeleriyle “şişirilmeye” çalışılıyor.

‘ESKİ İLGİ YOK’

Yaklaşık 20 aydır devam eden Kobanê davasına gösterilen ilginin gün geçtikçe azaldığı görülüyor. Öyle ki salondaki görevlilerin sayısı izleyicilerden daha fazla. Yaklaşık 100 metre uzunluğundaki salondaki izleyici sayısı duruşma sırasında artarak ve azalarak maksimum 10’a çıkıyor. Duruşma öncesindeki konuşmalarda, “Eski ilgi yok”, “Tutsaklar kalabalık olunca aslında çok mutlu oluyorlar ama bir süredir böyle, çok insan gelmiyor” cümleleriyle duruşmaya gösterilen ilginin azlığı da ifade ediliyor.