Olan şeye "savaş" demek yasaklanmış. İsabetli bir karar.
Yapılan şey bir savaş değil. Bunu herkes biliyor.
Fakat savaş olmayan şeyin ne olduğunu söylemek yasak.
Yazmak yasak, konuşmak yasak.
Savaşla ilgili yazacaksan da, savaşa barış dememek yasak.
Gördüğümüz savaş uçakları savaş uçağı değil. "Gazeteci" ismi nakşedilen bomba, bomba değil.
Kendine "savaş muhabiri" diyenler de savaş muhabiri değil. Onlar "operasyon muhabiri".
"Gazetecilik suç değildir" deyip durduk bunca zaman. Hayır, gazetecilik suç.
Gazeteciliğin yasak olduğu bir dönemde gazetecilik yaptığını söyleyenlerin yüzlerindeki makyajın rengi haki.
Ama zaman onların zamanı.
Zaman, bombaya adı nakşedilenlerin, savaş istemeyene, barış isteyene kolpacı diyenlerin, sırtını devletine, devletinin tankına, topuna, silahına yaslayıp etrafa parmak sallayanların, tehditler savuranların, yıkıntıları makyajlarına fon yapanların zamanı.
İki gün içinde tekrar gördük, kimlerin arasında yaşadığımızı. Güçlüye sırtını yaslayan gazetecisi asker, hukukçusu, siyasetçisi, çevrecisi, futbolcusu, oyuncusu, müzikçisi, şarkıcısı, hatta muhalifi bile asker.
Artık kanun bu: Ya asker olacaksın ya da gazaba uğrayacaksın. Gazaptan korkmayanların hâli perişan, korkanlarınki daha da perişan.
Ama yine de bir yol var herkes için: Konuşmak yasaklanabilir ama susmak hâlâ yasak değil.
Bu devirde olanı konuşamayıp yüzünü öte tarafa çevirerek "hayatın olağan akışı" içinde başka şeyler konuşmak o yüzden insanı utandırıyor.
Eğer en büyük hakikati konuşmak yasaksa, başka bir konuda yapılacak her konuşma, hakikati örtenlerin esirliğidir.
Tarih kayıtlarına geçsin: Esirin esir olduğunu söylemesi, hatta yüksek sesle haykırıp "ben özgürüm ve minnettarım" dememesi suç.
Üniversite yıllarımda okuyup da zihnimin bir yerine kazıdığım sınırlı sayıdaki sözlerinden biridir Nietzche’nin: “Konuşulmayan tüm gerçekler zehirler.”
Bizler zehirleniyoruz.
Gördüklerimizi söyleyememekle zehirleniyoruz.
Bu seneki Nobel Edebiyat Ödülü, bir savaş suçlusu olan Miloseviç’in muhibbine, Avusturyalı yazar Peter Handke’ye verilmiş. Kendisi bile şaşırmış buna. Geçelim.
2016 yılındaysa ödül, dünyanın ozanı Bob Dylan’a verilmişti. Ve Dylan’ın It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding) "Bir şeyim yok, anne (Biraz kanıyorum sadece)" şarkısında dediği gibi: "Düşünce-rüyalarım görülebilseydi/ Herhalde giyotinle uçururlardı kellemi."
Ve tarih kayıtlarına geçsin: Bizler giyotinin altındayız demek de suç.
Eh, bu da bize ders olsun.
Bu arada Kara Plak yayınları, Bob Dylan’ın tüm şarkı sözlerini Türkçeye tercüme ederek yayınladı geçen hafta.
Donald White’ın Türküsü şarkısındaki birkaç dizesiyle, sözü üstada bırakalım:
Ama okyanus tehlikeli
Çatlayan dev tuzlu dalgalarıyla
Savaş meydanları da tehlikeli
Mermi kovanları uçuşuyor havada
Bu engin dünya da tehlikeli
İnsanların özgür olma mücadelesi verdiği
Benim için en tehlikeli olansa
Toplumun içi
Ondan gönderin dedim beni
Yeniden cezaevine
Dediler içerisi çok kalabalık
Bana hiç yer yok
Dizlerimin üzerine çöküp yalvardım
“Lütfen beni kodese atın”
Ama ne ricama kulak astılar
Ne de başka sözlerime