Bugün 17 Aralık! Senin doğum günün
Ben bugün senin üfleyemediğin mumları yakayım. Bir pastanın üstüne yerleştireyim. Özge'yi gök gürültüsü sesinden, Sevgi'yi ağrılarından, ablamı arılardan koruyacağıma söz vereyim. Senin sevdiğin şeyleri annemle beraber yiyeyim. Sonra sana geleyim. 10 demet kasımpatıyla. İyi ki doğdun babacığım diye boynuna sarılayım… Ben, Alaz. Küçük kızın.
Alaz Erdost
Kendime ait birkaç cümle kuracağım. Bazı kişilerden bahsedeceğim, belki tanımadığınız. Arada baba diyeceğim, baba derken utanacağım. Siz bahsettiğim kişileri tanımayacak, baba dediğim için neden utandığımı anlamayacaksınız. Olsun.
Ben her 7 Kasım sabahı uyanıp 10 demet kasımpatı alıyorum. Her renkten olmalı. Çünkü babamın en sevdiği çiçek kasımpatı. Bazılarınız o günü yaşıyor ama tarihi bilmiyor bile. Bazılarınız evlenmek istiyorsunuz ve 7 Kasım uygun geliyor, sevinip tamam diyorsunuz, 7 Kasım hafta sonu, arkadaşlarınızla program yapıyorsunuz.
7 Kasım benim için yokluk. Özlemek. Kasımpatı. Karşıyaka. Kitabevi. 7 Kasım benim için doğum günümden önemli.
7 Kasım babamın öldürüldüğü gün. Üstünden 37 sene geçti. Yaşım 37. 37 senedir pastanın üstüne koyulan mumları üflüyorum. Babam 37 senedir yok.
1 Kasım Özüm kuzenimin doğum günüydü. Türküler’le beraber kutlama yemeğine çıkardık kuzenimizi. Pastasının mumlarını biz üfledik ama. Çünkü öyle bir küçüklük fotoğrafımız var. Güzel bir pasta yaptırılmış. Ama önünde ablamla ben varız. Özüm’ün doğum günü ama mumlarını ablam ve ben üflüyoruz. Benim güzel ailem. Benim tatlı kuzenlerim.
7 Kasım doğum gününüz belki. Pastanızın mumlarını kendiniz üflüyorsunuz. Bizim ailemizde mumları ablam üflüyor ya da ben. Tarih fark etmez. Ablam ve ben. Mutlu olmalıyız. Buna küçüklük aklıyla kuzenlerimiz ikna. Onların doğum günü pastalarını biz üfleyebiliriz. Doğum günü pastası mumu üflemek ne ki? Bizim ailemizde baba demek yasak. Kuzenlerimiz babalarına baba diyemiyor. Birisinin adı ‘Bacanak’ mesela. Çünkü babamın bacanağı. Bacanak senelerce bizi okula götürdü. Hepimizin babası gibi. Hepimizin ‘Bacanak’ı. Babamın bacanağı, bizim babamız.
Geçen hafta Özge Mumcu ile çok sevdiğimiz arkadaşımız Sevgi’nin evine gittik. Bize balık yaptı. Rakı koyduk. Sohbet esnasında Uğur Amca dedi Sevgi. Sonra İlhan Amca dedi başka bir yerde. Ne çok istedim o an Sevgi, babama İlhan Amca diye seslensin. Ben Uğur Amca diye telefon açayım. Nevin Teyze bize balık yapsın. Rakıları ben koyayım. Türkü dinleyelim. Mum yakalım, kimse üflemesin.
Geçen gün Ertuğrul babası ve annesiyle ilgili komik bir an anlattı. Daha önce anlatmıştı aslında ama dinlemek o kadar çok hoşuma gidiyor ki, ilk kez dinliyormuş gibi yaptım. Annesinin bal alerjisinden ve babasının bunu kullanıp gerçek balı tespit etmesinden bahsediyor, ben gülüyorum. Aklıma annemin anlattığı piknik hikayesi geliyor çünkü. Babam, annem, ablam beraber pikniğe gidiyorlar, ben henüz doğmamışım. Arılar basıyor oturdukları yeri. Babam arılardan korkup kaçıyor. Baldan tatlı babam bir yandan da gülüyor.
Benim babam. Bir kere bile baba diyemediğim babam. Ölesiye dövülürken bile bizi düşünen babam. "Küçük kızımı uyandırmaya kıyamadan buraya geldim, bizi dövdürmeyin" diyen babam. Uyanırız diye bizi öpmeye kıyamayan babam. Benimle bir hikayesi olmayan ama ona dair ne anlatılırsa yüzümü güldüren babam.
Annem bazı şeyleri yemiyor. “Sevmiyorum” diyor. Aklım ermeye başlayınca anlıyorum ki onları babam seviyormuş. Babam gittikten sonra bir daha yemiyor onları. Sürekli giydiği kazak babamınmış, palto da. Söylediği türküler babamaymış. Her sabah akıttığı gözyaşları da.
Evimde kasetler var. Annemin evinden getirdim. Kasetlerde türküler. Annemle babam misafir geldiğinde seslerini kaydetmişler. Açıp açıp dinliyorum. Açıp açıp bilmediğin sesinle söylediğin türküleri duymaya çalışıyorum. Açıp açıp sesini seçmeye çalışıyorum. Aralarda konuşuyorsun, duyuyor, seviniyorum. Anneme eşlik ediyorsun. Annemin güzel sesine. Çocuk halimi hatırlıyorum. Annemin salonda dinlediği şarkıyı. 10 kere. 100 kere. “Başa geldi olmaz işler, binbir dertle soldu gönlüm”. Tolga’ya gidiyorum. Bana bunu söyle diyorum. O söylüyor ben ağlıyorum, ben ağlıyorum o söylüyor. Annemin yazdığı şiirleri buluyorum. Kulaklarımda Tolga’nın sesi yankılanıyor: “Hasretinle yandı gönlüm.”
Annemin şiirini okuyorum:
Bilsem,
Sevgiyle bakan gözlerini söndüreceklerini
Bilsem kahpece pusuya düşüreceklerini
Bilsem sapasağlam yiğidimi
paramparça
soğuk taş üzerinde
son kez öptüreceklerini
Bilebilseydim kudurmuşçasına seni öldüreceklerini
Gitme! derdim
Gitme, güzelliğini doyasıya seyredeyim
Gitme, dudaklarından dökülen türküleri
bir daha dinleyeyim
Gitme derdim, gitme yerine ben öleyim
Bugün 17 Aralık. Senin doğum günün.
Ben bugün senin üfleyemediğin mumları yakayım. Bir pastanın üstüne yerleştireyim. Özge’yi gök gürültüsü sesinden, Sevgi’yi ağrılarından, ablamı arılardan koruyacağıma söz vereyim. Senin sevdiğin şeyleri annemle beraber yiyeyim.
Sonra sana geleyim. 10 demet kasımpatıyla.
İyi ki doğdun babacığım diye boynuna sarılayım, birazcık kokunu içine çekeyim, ama mumlarını ben üfleyeyim. Kızar mısın?
Ben, Alaz. Küçük kızın.
Babacığım.
Ben uyandım…
MUZAFFER ERDOST
Ölümün Olduğu Yerde
Ölümün olduğu yerde sen de varsın
Gülün kuruduğu yerde
Kasımpatlarının ve nergisin
Soğuduğu ve kuruduğu yerde
Ölümün olduğu yerde sen de varsın
Anadolu’na yaslanan kıraç bir bayırda
Gecekondulardan üstüne ağan sisin
Ve ince kömür dumanının
Güneşi ağır bir ırmak gibi tükettiği
Ve soldurduğu yerde
Şimdi sen de varsın
Tatlı yelden ve kırmızı ışıktan
Karın canını gizlediği
Tepelerin yorulmuş koyuğunda
Gündüzün ve gecenin
Sesin ve sessizliğin
Tükendiği yerde
Yeşilırmağın küçük kollarının
Buğdayın ve mercimeğin
Acının ve haziran sıcağının
Biçildiği bozkırda
Kuşlukta bindiğin posta treninde
Bir nefes çektiğin sigarandan
Acıyı göçeren acılardan
Entertiplerin döktüğü eriyik kurşuna
Kurşunun öptüğü kağıda
Ölmez öpüşlerinden yayılan türkülerde
73
Buluttan çıkmayan güneş gibi
Kitapların sözcükleri ardında
Bir üniversite öğrencisinin koltuğunda
Bir bilgenin gelecek bulgularında
Bir ozanın doğacak dizelerinde
Türküler’e kırdan çiçek diye topladığın
Mavi ve turuncu duygularını gizleyen
İlkyaz güneşi gibi
Akıp gittiyse de sesin türkülerden
Marşandizlerin döktüğü ateşin alazında
Kömürün ve maltızın alazında
Anamızın kara koyun yününden ördüğü
Kaba başlığın ve eldivenin
Isıttığı çocuk
-ların düşlerini
Yarına ve güneşe çıkarmak için
Engin bir su gibi biriktirdiğin düşüncende
İbrahim oğlu Yusuf’un
Kerpiç evinden ve linyit kokan ocağından
Yoksulluğundan ve hüznünden büyüttüğü
Tatlı oğul
Vurulmuş gibi sessiz düştüğün yerde
Bir güvercin gibi sessiz uçurduğun canında
Sen varsan
Ölümün olduğu yerde olmayacaksın
*12 Ocak 1981
Bilim ve Sanat, Şubat 1981