Bursalı galericiler: Otomobilde fiyatlar düşmeyecek

Osman Çaklı

BURSA - CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 25 Temmuz’da yaptığı “Araba alımını birkaç ay erteleyin, iktidara geldiğimizde ÖTV’yi indireceğiz” açıklaması yaptı. Bu açıklamanın ardından 26 Temmuz’da ÖTV belirleme yetkisi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bağlandı. Siyasi liderlerin açıklamalarının ikinci el otomobil piyasasına yansımalarını, otomotiv sanayinin önde gelen kentlerinden biri olan Bursalı galericiler anlattı.

Galericilere göre, otomobil piyasasına yönelik yapılan açıklamalar pazarda kısmi durgunluk yarattı. Otomobil satın almak isteyen tüketiciler, indirim beklentisiyle elini pazardan çekti. Fakat satıcılar, fiyatların gerilediğine dair haberlerin gerçeği yansıtmadığını belirtti.

‘FİYATLARIN DÜŞMESİNDEN DEĞİL ARTMASINDAN KORKUYORUZ’

İkinci el oto piyasasının merkezlerinden olan Bursa Oto Galericiler Çarşısı’nda bir süredir sessizlik hakim. Pandemiyle birlikte sıfır otomobil üretiminde yaşanan tedarik sorununa enflasyonun eklenmesiyle birlikte otomobil fiyatlarındaki yükseliş devam etti. Esnaf, piyasaya sıfır otomobil sürülemeyince, fiyatların direkt ikinci ele yansıdığını söylerken, siyasetçilerin açıklamalarının tüketiciyi beklenti içerisine soktuğunu söyledi.

Bursa Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun açıklamalarının piyasada durgunluk yarattığını anlattı. Piyasanın normal seyirdeyken duraklama sürecine girdiğini söyleyen Yanık, siyasilerin açıklamaları dışında piyasayla ilgili uzmanlığı olmayanların açıklama yapmasına tepki gösterdi ve “Piyasayı asıl bunlar etkiliyor” diyerek şöyle devam etti:

“Galerici bile olsa bu insanlar piyasanın tamamını temsil etmiyor. ‘ÖTV düştü-çıktı’ diyorlar. ÖTV’nin düşmesi ve çıkması halinde fiyatların çeşitli başlıklarda yansıması yaşanır. Spekülasyon yaratılıyor. İnsanlar da alışverişte ağırdan almaya başladı. Piyasada fiyatları asıl artıranların galericilerden ziyade, ikinci el araba toplayan büyük firmalar olduğunu söylemek isterim. Ancak bu açıklamalara dönecek olursak, biz düşmesinden değil, artmasından korkuyoruz. Şu an fiyat düşüşüne yönelik söylemler gerçek dışı.”

‘PİYASAYI KARTELLER KONTROL ETMEK İSTİYOR’

Ticaret Bakanlığı’nın piyasayı düzeltmek adına bir dizi tedbir geliştireceği konuşuluyor. İddialara göre, satın alınan bir otomobil altı ay geçmeden ve 5 bin kilometre yapmadan satılamayacak. Yanık, bu iddialara “yalan” diyerek nedenini şöyle aktardı: “2018 yılında çıkan ikinci el yönetmeliğinde, oto alım-satımı yapan galericilere 5 bin kilometre ve garanti şartı getirildi. Yetkili oto galericisi; alım satım yaptığında sekiz yaşını geçmemiş, 160 bin kilometreyi aşmamış araçlara üç ay motor, şanzıman, elektrik sistemi gibi garanti vermek zorunda. Ağır yaptırım yok. Devlet ‘garanti vereceksin’, anlaşmazlık olursa ‘parayı geri ver’ diyor. Yanlış ve yönlendirici haberler nedeniyle esnafın ticareti bozulmaya çalışılıyor. Amaç, piyasanın kartellerin eline geçmesi.”

‘SIFIR ARAÇ ARZI ARTMAZSA FİYATLARIN İNMESİNİ BEKLEMEYİN’

Oto Galericiler Çarşısı’nda birkaç ay önce görüştüğümüz esnaf Yakup Keleş ile tekrar görüştük. Keleş, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a verilen yetkinin hiçbir şeyi değiştirmeyeceğini savundu. Bu durumu da piyasaya sıfır araç arzının olmayışına bağladı. Galerici Keleş, siyasetçilerin yaptığı açıklamaların müşteriyi kestiğini ancak fiyatların düşmediğini belirtti. Ayrıca, “Piyasaya sıfır araç sürülmediği takdirde kimse fiyatların düşmesini beklemesin” uyarısında bulundu.

‘ÖTV BELİRLEME YETKİSİ SEÇİM ÖNCESİ KULLANILACAK’

Keleş, açıklamalar üzerine gelişen birkaç senaryoya dair öngörüsünü aktardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’da bulunan ÖTV belirleme yetkisinin seçim öncesi kullanılacağını düşünen Keleş, ikinci el fiyatlarındaki durumun yine çok değişmeyeceğini çünkü bunun kendilerinin zarar etmesi anlamına geldiğini kaydetti. Keleş’e göre, bu senaryo sıfır araç arzının artmasına bağlı.

Sektörün önde gelen temsilcilerinden olan Otomotiv Distribütörleri Derneği Başkanı, çeşitli tarihlerde basına verdiği mülakatlarda tedarik zincirinde yaşanan sorunun 2024 yılından önce çözülemeyeceğini, dolasıyla otomobil fiyatlarında düşüş olmayacağını söylemişti.

‘MÜŞTERİ PAZARA GELMİYOR’

Galerici Soykan Gökhan da Keleş ve Yanık’a paralel ifadeler kullandı. Kılıçdaroğlu ve Erdoğan’ın açıklamalarının yarattığı bir beklentinin olduğunu, bunun da pazara direkt yansıdığını söyledi. Gökhan, bu durumun çok uzun sürmeyeceği görüşünde. ÖTV’nin kaldırılmasının doğru bir adım olduğunu savunan Gökhan, şu aşamada fiyatların düşmeyeceğini, açıklamalar sonrası da düşen bir fiyat olmadığını belirtti. Tedarik zincirinin kırılmasından dem vuran Gökhan, son dönemde göze çarpan değişikliğin müşterinin pazara gelmemesi olduğunu söyledi. Gökhan, bir süre daha piyasadaki fiyatların stabil gideceğini ancak Türkiye şartları nedeniyle kısa vadede yeniden artış yaşanacağını sözlerine ekledi.