Bursa’nın bitmeyen projeleri: Stadyum, yüksek hızlı tren, baraj

Pelin Akdemir

BURSA - Açılışı 2015 yılının aralık ayında yapılarak hizmete sunulan Büyükşehir Belediye Stadyumu'nda müteahhidin tasfiye talebi yüzünden yıllardır tamamlanamayan, ihalesi Sayıştay raporlarına da yansıyan ‘timsah kafası’, kentte tartışılmaya devam ediyor. Öyle ki artık gelin arabalarının arkasına “Aşkımız Timsah Arena kafası gibi, hiç bitmesin” yazısı asılıyor. 

Yüklenici firmayla yaşanan sorunlar, arazi imarı, ödeneksizlik ya da yanlış projeler nedeniyle Bursa’da yıllardır tamamlanamayan tek proje ‘timsah kafası’ değil. 1940’lı yıllarda inşa edilen Çekirge Havuzlu Park yıllardır, Yunuseli Havaalanı ise yaklaşık üç yıldır âtıl durumda. Bursa’da büyük müjdelerle çalışmalarına başlanan ve bitirilemediği için seçim dönemlerinde tekrar müjde olarak verilen, ancak aradan yıllar geçmesine rağmen hizmete girmeyen projeler hala tamamlanmayı bekliyor.

DSİ İSALE HATTI İÇİN FİNANS ARAYIŞINDA

Orhaneli Çayı üzerinde 1996 yılında yapımına başlanan Çınarcık Barajı, tamamlandığında Bursa’nın içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılayacak. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, 7 Ocak Birinci Su Çalıştayı’nda yaptığı açıklamada, isale hattı projesine 'start' verildiğini ve 2023 yılında Çınarcık Barajı’ndan kent için içme suyu kullanılabileceğini söyledi. BUSKİ Genel Müdürü Güngör Gülenç’le görüşmesini köşesine taşıyan Olay Gazetesi yazarı İhsan Aydın, DSİ’nin projelerini teslim edeceği isale hattı ve arıtma tesisleri için Avrupa Yatırım Bankası başta olmak üzere dış kaynaklardan finans arayışı içinde olduğunu yazdı.

T2 raylı sistem hattı, Kent Meydanı ve Terminal arasındaki tramvay hattı. Recep Altepe döneminde 2015 yılında 133 milyon liraya ihale edilen projenin bitiş tarihi 25 Haziran 2018 olarak duyuruldu. Hattın, İstanbul yolunu ikiye bölmesi ve T1 hattına ve metroya entegre edilmemesi tepkilere neden oldu. Akademik odalar ise projenin yanlış olduğu uyarısında bulundu. Mevcut müteahhitle sözleşmenin feshedilmesi nedeniyle duran inşaatta, ihale sürecinin tamamlanmasının ardından Eylül 2020’de çalışmalar yeniden başladı. 31 milyon 400 bin liralık sözleşmeyle firmanın çalışmalara başladığını aktaran Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, T2 tramvay hattının 2021 sonunda hizmete girmesini beklediklerini söyledi. Ama hatta herhangi bir çalışma gözlenmiyor.

YILAN HİKAYESİNE DÖNEN HIZLI TREN

Bursalıların 59 yıllık demiryolu hayalini sona erdirecek Bursa Yüksek Hızlı Tren Hattı’nın temeli, 23 Aralık 2012’de dönemin Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in katıldığı törenle atıldı. Seçim dönemlerinin en önemli malzemesi olan hızlı tren hattının 2016’da ilk sefere çıkacağı duyuruldu. Üzerinden 8 yıl geçmesine rağmen iptal olan ihaleler nedeniyle proje bir türlü tamamlanamadı. Bu yıl yeniden ihale edilen Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu Hattı projesinin ihalesini yaklaşık 9.5 milyar liralık teklifiyle Kalyon İnşaat kazandı.

YAPILIRSA TÜRKİYE’DE İLK, DÜNYADA 7’NCİ OLACAK

2011 yılından itibaren kurulacağı konuşulan ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından Bursa'nın Yenişehir ilçesinde yapılması planlanan Otomotiv Test Merkezi, arazinin imarıyla ilgili sorunlar nedeniyle belirlenen yerde yapılamadı. Dönemin Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Başkanı Selahattin Korkmaz, 2015 yılının kasım ayında yaptığı açıklamada, Otomotiv Test Merkezi'nin inşaatına 2016 yılının sonlarına doğru başlamayı, 2017 yılının sonlarına doğru da merkezi bitirmeyi planladıklarını söyledi. Korkmaz, merkezin toplam maliyetinin ise 1 milyar 300 milyon lira civarında olacağını kaydetti. Eylül 2016’da açıklama yapan AK Parti Bursa Milletvekili Hüseyin Şahin, beklentilerinin merkezin temelinin bahar aylarında atılmasına yönelik olduğunu belirtti. Otomotiv Test Merkezi için 2 Aralık 2017'de Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ile Savunma Sanayi Destekleme Fonu İşbirliği Protokolü imzalandı. Ocak 2021’e gelindiğinde Oto Test Merkezi'nin akıbetini soran CHP Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın “Fizibilite çalışmaları yapılıyor. Tamamı mı yapılacak bir kısmı mı yapılacak ona göre karar verilecek" dediğini belirtti. Yenişehir'de kurulması planlanan merkez, yapılırsa Türkiye'de ilk, dünyada ise 7'nci Oto Test Merkezi olacak.

ŞEHİR HASTANESİ BİR YILDA AÇILDI, AOS ÜÇ YILDA TAMAMLANAMADI

Acemler’de 2017 yılında yapımına başlanan 750 yataklı Ali Osman Sönmez Devlet Hastanesi inşaatı, kur yükselişi ve yüklenici müteahhidin tasfiye talebi gibi nedenlerle yarım kaldı. İlk planlandığında, 400 milyon lira tahmini bedelli ihaleyle yapımına başlanmış ve Bursa’nın yerel sermayelerinden Sönmez Holding, 75 milyon lira katkıda bulunmuştu. Sağlık Bakanlığı, Kamu İhale Kurumu'nun aldığı karar sonrası, 26 Kasım 2020'de ihaleyi kazanan firmayı sözleşme imzasına davet etti. Dost İnşaat A.Ş., Çekirge Ali Osman Sönmez Devlet Hastanesi’ne ait inşaatın tamamlayıcı ihalesini, 404 milyon lira bedelle kazandı. Projenin yapımının sürdürülmesi ve tamamlanması için 800 gün süre tanındı. Hastanenin, 2024 yılında Bursalılara hizmet vermesi bekleniyor.

Bu süreçte Bursa Devlet Hastanesi, Prof. Dr. Türkan Akyol Göğüs Hastalıkları Hastanesi ve Zübeyde Hanım Doğumevi’nin kapatılırken 1355 yataklı Bursa Şehir Hastanesi, 4 Ağustos 2019’da resmi açılışı yapılarak hizmet vermeye başladı. Proje tutarı 225 milyon lira olan ve 2020 yılında açılması planlanan Yıldırım’daki eski Tıp Fakültesi arsasına yapılacak olan 600 yataklı Devlet Hastanesinin ise ödeneksizlikten henüz inşaatına bile başlanmadı.

YARISI YAPILAN KÜLTÜR MERKEZİ ÖDENEĞE TAKILDI

Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından projelendirilen Orhangazi Kültür Merkezi ve Meydan Projesi inşaatının dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe tarafından 4 Nisan 2017'de temeli atıldı. İnşaatı 7 Kasım 2018'de gezen Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, yaklaşık 7,8 milyon liralık birinci etabı tamamlanan Orhangazi Kültür Merkezi’nin, ihalesi ekimde tamamlanan 27,4 milyon liralık ikinci etabın da çalışmalarının hızlandığını, iş bitimi Haziran 2020 olan projeyi, düzenli ödemelerle 2019 sonuna yetiştirmeyi amaçladıklarını söyledi. Yüklenici firma yetkilileri, Kasım 2019’da yarısı tamamlanan Kültür Merkezi inşaatında ödenek olmadığı için çalışmaların durduğunu kaydetti. Son olarak Aralık 2020’de açıklama yapan Alinur Aktaş, projenin önümüzdeki yıl sonuna kadar tamamlanarak hizmete açılmasını hedeflediklerini belirtti.

SEÇİM VAATLERİNDE OLAN PROJE GÜNDEMDE BİLE YOK

Dönemin Büyükşehir belediye Başkanı Recep Altepe, 9 Ağustos 2017’de Yıldırım ilçesinde yapılması planlanan 6,5 kilometrelik Yıldırım Metro Hattı için sondaj çalışmalarının başladığını duyurdu. Güzergahının, Demirtaşpaşa istasyonundan, Haşim İşçan Caddesi’nden itibaren başlayarak ve Davutkadı - Tayyareci Mehmet Ali Caddesi – Mesken – Şevket Yılmaz Hastanesi ve Mimar Sinan İstasyonu’na ulaşacağı belirtildi. Altepe’nin görevden alınmasının ardından göreve gelen Alinur Aktaş, seçim vaatlerinde projeyi Nilüfer’de Çalı’ya kadar uzatacağını ilan etti. Fakat Alinur Aktaş, projeyi tekrar gündeme getirmedi.

TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK ÜÇÜNCÜ CAMİSİNDE HEDEF 2023

Uludağ Üniversitesi Görükle Kampüsü’ne aynı anda 20 bin kişinin ibadet edebileceği, Bursa’nın her yerinden görülebilecek caminin temeli Şubat 2018’de atıldı. Ocak 2020’de cami projesinin ancak yüzde 35'i tamamlandı. Nisan 2020 tarihine gelindiğinde Türkiye'nin en büyük üçüncü camisi olacak Yeni Camii'nin inşaatında incelemelerde bulunan Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Rektörü Prof. Dr. Ahmet Saim Kılavuz, yapımı süren proje için hayırseverlerden destek istedi. 3 yıl önce hayata geçirilen cami ve külliye inşaatının bitiş tarihi 2023 olarak belirlendi.

2017'de 51 milyon liraya ihale edilen İnegöl Belediyesi Hizmet Binası’nın temeli 2018 yılı Şubat ayında atıldı. ancak müteahhit firmanın 17 milyon liralık hak edişini aldıktan sonra işi bırakıp kaçmasıyla inşaat durduruldu. Belediye hizmet binası, geçen yıl tekrar ihale edilerek yeni firmaya teslim edildi. Firmanın zaman kaybetmeden başladığı belediye hizmet binası inşaatı devam ediyor.

2019’DA BİTECEK DENDİ, 2021’DE YENİDEN İHALE EDİLDİ

2019 Haziran ayında bitirileceği ve İnegöl’ün 2050 yılına kadar içme suyu ihtiyacını karşılayacağı söylenen Hocaköy Barajı’nın yapımı için 2016 yılı başlarında işe başlandı. 2018’de yüzde 28’i tamamlanan barajın yapımına yönelik açıklamada bulunan dönemin DSİ 1. Bölge Müdürü Hayati Çelenk, projenin 2018 yılı fiyatlarıyla maliyetinin 103 milyon lira olduğunu söyledi. CHP İnegöl İlçe Başkanı Kemal Torun, Ağustos 2020’de yaptığı açıklamada, “Yerinde yaptığımız incelemede işin yüzde 30’unun kaldığını görüyoruz. Müteahhitin hakediş fazlası alıp kaçtığını duyuyoruz.” açıklamasında bulundu. Eylül ayında Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ile görüştüğünü belirten AKP Bursa Milletvekili Vildan Yılmaz Gürel, yüzde 40 seviyelerinde çalışmaları tamamlanan barajın 2021 yılının ilk ayında yeniden ihale edileceğini belirtti.

Sağlık Bakanlığı'nca ihale edilip Şubat 2018'de inşaatına başlanan Büyükorhan 10 Yataklı Entegre Hastanesi'nin tamamlanması için 300 gün süre belirlenmiş olmasına karşın, aradan yaklaşık üç yıl geçmesine karşın henüz hizmete giremedi. Entegre İlçe Hastanesi yüzde 70 seviyesinde tamamlanmışken Bakanlık tarafından 6 Aralık 2019’da sözleşme feshedildi. Bakanlığın 7 Mayıs 2020 tarihinde yeniden ihalesini yaptığı hastanenin inşaatı devam ediyor.