Çakırözer ve Paylan'dan Vergi Kanunu'na eleştiri: Hormonlu ekonomi kriz uyarısı veriyor!

ANKARA - “Torba yasa” olarak bilinen “Bazı Vergi Kanunları Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nın gelecek hafta Meclis Genel Kurulu’na gelmesi bekleniyor. İçerisinde büyük bir borçlanma yetkisi bulunan, Motorlu Taşıtlardan Vergisi’nden Kurumlar Vergisi’ne birçok vergi kaleminde tartışmalı artışlar öngören tasarı günlerce süren görüşmelerin ardından bir dizi değişiklikle Plan Bütçe Komisyonu’ndan geçti. Komisyona 130 madde olarak gelen tasarıdan 21 madde çıkarıldı, 18 yeni madde eklendi. Tasarı Meclis Genel Kurlu’na gönderildiğinde madde sayısı 127’ye çıkmış, neredeyse 100 maddesinde değişiklik yapılmış oldu.

130 MADDENİN YAKLAŞIK 100 MADDESİ DEĞİŞTİ

Plan Bütçe Komisyonu’nun CHP ve HDP’li üyeleriyle tasarının Meclis’teki ilk ayağı olan Komisyon sürecini konuştuk. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’e göre çok sayıda değişiklik yapılan tasarı ciddiyetten uzak hazırlanmıştı. Çakırözer, “Bir torba çıkarıyoruz kimin nesi varsa bildirsin” denilmiş. Ciddiyetten uzak bir şekilde gelmiş. Bazı maddelerde gerekçeleri sorduk, tatmin edici yanıtlar alamadık. Sadece biz değil iktidar kanadı da bundan rahatsızdı” dedi.

HDP’nin Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Garo Paylan da 18 ayrı Bakanlık ve 68 yasada değişiklik öngören tasarının 8 ayrı Komisyon’da görüşülmesi gerekirken sadece Plan Bütçe Komisyonu’nda ele alınmasının kalitesiz bir yasama sürecine yol açtığını söyledi. Paylan, “Hükümet şöyle bakıyor: Ben bütün talepleri çuvala atayım, böylece o çuvalı hızla Komisyon’dan geçiririm. Meclis’te de bir mühür bastırırız, yasalaşır, geçer. Ama istedikleri tam olmadı. Muhalefet olarak 20’den fazla maddeyi geri çektirmeyi başardık. 100'e yakın madde değiştirildi. Yapılan yanlışları vatandaşın sırtına yükleyen vergi artışlarında etkin muhalefetin sonunda geri adımlar attırabildik.”

'EK BORÇLANMA KRİZ GETİRİR'

Tasarı 130 madde olarak geldi ama en önemli maddesi CHP’li Çakırözer’e göre de HDP’li Garo Paylan’a göre de borçlanma yetkisi. Çakırözer, “130 maddenin özü aslında tek madde, o da borçlanma maddesi” diyerek bu konuda şunları söyledi:

“Borçlanma aslında ek bütçeyle gelmesi gereken bir konuydu. Bu haliyle Anayasaya, kanunlara aykırı bir düzenleme. Nereye harcanacağı belli olmayan bir borçlanma istediler. 'Savunma' diyorlar, bizim için de güvenlik önemli ama yapılan yanlış yönetimi savunmanın arkasına sığınarak açıklayamazlar. Bir yerlere bir şey verilecek ama neresi olduğu söylenmiyor. Acaba Kamu Özel Ortaklıklarına ödenecek paralar mı var? Geçen yıl yaptırılan işlerin ödenmeyen paraları mı var? Müteahhitlere belki para çıkarmak istiyorlar? Biz ancak böyle tahmin yapıyoruz. Ciddi bir sıkıntı var ki ekstra borçlanmaya ihtiyaç duyuyorlar. Hep mali disiplinle övünürlerken tamamen disiplin dışına çıkıyorlar.”

“En önemli madde olarak borçlanma yasasını sayarım” diyen HDP’li Paylan da bu düzenlemeyle ilgili şunları söyledi:

“Meclisin bir numaralı yetkisi bütçe yapmasıdır. Hükümet yaptığı hatalarla 37 milyar TL’lik açığım var, vergi alamadım o zaman borçla kapatayım” diyor. Bu çerçevede bir maddeyi hata varsa dahi ek bütçeyle getirmesi lazım. Ama bir yasa ile 37 milyarlık borçlanmayı yapıyor. 90'larda kriz çıkaran madde budur. Her açık çıktığında borçlanma yetkisi 2001 krizini yaratmıştır. Şimdi bu da yeni krizlere neden olabilir.”

“WHATSAPP VERGİSİ KOYDULAR”

Torba Kanun birçok kalemde yeni vergi artışı getiriyor. Büyük tepki çeken Motorlu Taşıtlar Vergisi zam oranı yüzde 40’dan yüzde 25’e çekildi. Kurumlar Vergisi, cep telefonunda internet vergisi yükseltildi. Çakırözer’e göre bunun nedeni, keyfi, hesapsız harcamalar. “100 odalı, 1000 odalı Saray yaparsanız, örtülü ödenekleri arttırsanız doğal olarak yetmez” diyen Çakırözer, “Üreten genç bir ülke ama bu kadar hesapsız harcamayla buraya kadar. Kafesteki kazlar mantığı. Ne de olsa insanların arabası var, buna zam yapalım. Kurumlar Vergisini arttıralım. Cep telefonu pahalı olunca insanlar internet üzerinden mi konuşmaya başlamış, hemen oraya göz dikip Whatsapp vergisi koyalım. Sonra kamuoyuna dönüp telefon vergilerini düşürüyoruz diyelim. Tablo bu” dedi.

GÖKÇEK YASASI ÇEKİLDİ AMA YİNE GELECEK!

Tasarının çok tartışılan ve tepkiler üzerine çekilen bir maddesi ÇED raporu için getirilen süre sınırıydı. Maddenin geri çekilmesini, “Muhalefet olarak geri püskürttük” sözleriyle değerlendiren Çakırözer ve Paylan kamuoyuna Gökçek maddesi olarak yansıyan AOÇ arazisinin Büyükşehir Belediyesine tahsis süresini uzatan maddenin çekilmesiyle ilgili ise istifa sürecine dikkat çektiler. Söz konusu maddenin Komisyon çalışmasında sürekli ertelenip en sona bırakıldığına ve sessiz sedasız çekildiğine dikkat çeken Çakırözer, maddenin hem getiriliş hem de çıkış zamanlamasının Gökçek’in istifaya zorlandığı süreçle çakışmasına dikkat çekti. Paylan da söz konusu madde için, “Melih Gökçek yasasıydı” derken bundan tamamen vazgeçilmediği, bir başka torba yasaya ertelendiği görüşünde.

MERALAR İÇİN MÜCADELEYE DEVAM

Muhalefet birçok yasanın geri çekilmesini sağladı ama meraların sanayiye açılması engellenemedi. “Sanayi gelecek” diyorlar ama bir süre sonra bakıyorsunuz AVM, gökdelen dikiyor, ranta kurban ediyorlar” diyen Çakırözer, hayvancılığa zarar veren bu maddeye karşı kamuoyunu ses vermeye çağırdı. Eşref Fakıbaba’nın bakan olmadan önce meraların sanayiye açılmasına tepki gösterdiğini söyleyen Garo Paylan özellikle şehir alanlarına yakın kıymetlenmiş alanlarda rant hesabı olduğuna dikkat çekti.

EMEKLİ DEĞİL GSM ŞİRKETLERİ DAHA ÖNEMLİ

Tasarının en çok gürültü çıkaran maddelerinden biri 3 GSM şirketinin hazineye olan yaklaşık 5.5 milyar lira borcunu yeniden yapılandıracak madde oldu. Cep telefonu faturası ödenmediğinde hemen kapatan bu şirketlerin devlete ödemesi gereken borçlarını yıllarca bekletip şimdi sildirmeye çalışmasının kabul edilemeyeceğini söyleyen Çakırözer, “130 maddenin içinde ne taşeronun kadroya geçirilmesi var, ne asgari ücretin vergiden muaf tutulması ne de emeklilerin beklentileri. Görünen o ki GSM şirketlerinin borcunu kapatmak onlar için daha ivedi ve önemli” dedi.

MADDELER YETERİNCE TARTIŞILAMADI

CHP’li Çakırözer’e göre yolcu bilgilerinin 3. kişilerle paylaşılmasını sağlayan, uçaklara silahlı güvenlik görevlilerine izin veren maddeler yeterince tartışılamadı.

Engelliler, gazi ve şehit yakınları ÖTV’siz araç alımına da kısıtlama geldi. Hazineye yurt dışındaki fonlara ve üst fonlara kaynak aktarma yetkisi de tartışmalı bir başka madde. Çakırözer, Varlık Fonu’na kaynak aktaracak bu düzenlemenin geleceğin ipotek altına alınması anlamına geldiğini söylerken yeni Kombassan’lar yaratacak internet üzerinden para toplama anlamına gelen kitle fonlaması maddesinin de sakıncalarına dikkat çekti.

HORMONLU EKONOMİ

Getirilen tasarı erken seçim tartışmalarına da yol açtı. Ekonomide Türkiye’nin bu yıl büyük bir kriz aşamasına geldiğini ama hormon verildiğini söyleyen Paylan şöyle devam etti:

“Hastalıklı bedene kortizon verirsiniz. Bu geçici iyi his sağlar. Ama sürekli kortizon veremezsiniz. Kortizonu vergileri ertelemeyle verdiler ama bu artık yürümüyor. Gelecek yıl büyük bir krizle karşı karşıya kalabiliriz. ABD ile kavga eden ve eksenini Rusya'ya dönen Türkiye var. Batılı sermaye böyle bir ülkeye gelmez. Ne yapacaksınız, daha yüksek faiz verecekseniz. Sıcak para da belli bir süre gelir faizini alır ama risk gördüğü anda ülkeden kaçar.”

YAZ SAATİ ALBAYRAK’IN İNADI

Tasarının tartışmalı maddelerinden biri de toplumda büyük tartışmaya yol açan yaz saati uygulamasında hükümete yetki veren maddeydi. Bu konunun ekonomik değil sosyal açıdan yaklaşılması gereken bir konu olduğuna dikkat çeken Paylan, “Enerji Bakanı ben 1 milyar lira kar ettim” diyor ama her sabah karanlıkta zorla yataktan kalkan çocukları düşünmüyor. İşçiler minibüslerde uyuyor. Bunun sosyal zararı var. Üç kuruş tasarruf ediyoruz diye büyük sosyal zararlar veriyorlar. Bu Sayın Berat Albayrak’ın inadı üzerine hazırlanan madde. Berat Albayrak, “ben dedim olacak” diye göndermiş ama sosyal maliyetini 80 milyon çekecek” dedi.