Canlı blog: Dakika dakika ABD'nin Suriye saldırısı

DUVAR - Batı dünyasının İdlib'deki kimyasal kaynaklı ölümlerden Beşar Esad yönetimini sorumlu tutmasının ardından, ABD Suriye'yi havadan vurdu. 'Kimyasal saldırı'yı düzenleyen uçakların kalktığı iddia edilen Humus kentindeki Şayrat Hava Üssü'ne, 59 Tomahawk füzesi atıldı. Dünya ayakta; ABD Başkanı Donald Trump'ın ani karar değişikliği ve Rusya'nın tepkisi tartışılıyor... İşte dakika dakika gelişmeler:

BM GÜVENLİK KONSEYİ TOPLANIYOR

16.15: BM Güvenlik Konseyi, Rusya'nın çağrısıyla TSİ 18.30'da Amerikan saldırılarını görüşmek üzere toplanacak.

ESAD: SALDIRILAR APTALCA

14.23: Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ofisinden yapılan açıklamada saldırılar 'aptalca' ve 'sorumsuzca' sıfatlarıyla nitelendirildi. Esad, 'Amerikan saldırganlığının teröristleri hedef alma kararlılığını artırdığını' belirtti.

NATO'DAN İLK AÇIKLAMA

13.20: NATO, ABD'nin Suriye'ye düzenlediği hava saldırıları konusunda ilk kez açıklama yaptı. Açıklamada, durumdan Suriye yönetimi sorumlu tutuldu. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Bu gelişmenin bütün sorumluluğu Suriye yönetimine ait. Kimyasal silah kullanımı kabul edilemez , cevapsız bırakılamaz ve sorumlulardan hesap sorulmalı" dedi. Stoltenberg, saldırılar konusunda ABD Savunma Bakanlığı tarafından önceden bilgilendirildiğini de açıkladı.

SURİYE: ABD DÖRT ÇOCUĞU ÖLDÜRDÜ

13.00: Suriye devlet televizyonu, Amerikan saldırılarında dördü çocuk dokuz sivilin de hayatını kaybettiğine dair bir haber yayımladı. Habere göre, ölümler hava sahasının yakınındaki bölgelerde meydana geldi.

KAÇ KİŞİNİN ÖLDÜĞÜ AÇIKLANDI

12.39: Rusya Savunma Bakanlığı, Amerikan saldırısında meydana gelen ölümlere ilişkin ayrıntılı açıklama yaptı. Açıklamaya göre, saldırılarda dört Suriye askeri hayatını kaybetti, altısı yaralandı. İki askerin de kayıp olduğu belirtildi. Bakanlık açıklamasında, Amerikan saldırılarının hangarlarda onarım altında olan altı uçağa zarar verdiği belirtildi.

Açıklamada, 'Amerikan saldırılarının iki ülke arasındaki hava güvenliği anlaşmasının ciddi bir ihlali olduğu' vurgulandı. Rusya Savunma Bakanlığı, saldırıları 'Irak, Yugoslavya ve Libya'da yaşananlara' benzetti.

AB'DEN İLK AÇIKLAMA

12.23: Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, "AB, Suriye'deki gaddarlığa son vermek için ABD'yle birlikte çalışacak" dedi.

İTALYA'DAN DA DESTEK

12.00: Hava saldırılarında ABD'ye destek veren ülkelere İtalya da katıldı. İtalya Dışişleri Bakanı Angelino Alfano, "İtalya, Amerikan askeri harekâtını anlayışla karşılıyor" dedi. Alfano, saldırının 'ölçülü' bir yanıt olduğunu savundu.

ABD'yi kimler destekledi, kimler eleştirdi?

'DOKUZ UÇAK YOK EDİLDİ'

11.50: Rus basınına göre, Şayrat Hava Üssü'nde Suriye ordusuna ait dokuz uçak yok edildi.

SURİYE, HAN ŞEYHUN'U YİNE VURDU

11.44: Suriye ordusu, kimyasal kaynaklı ölümlerin meydana geldiği Han Şeyhun kasabasını bugün yine havadan vurdu. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ve görgü tanıkları, silahlı isyancıların kontrolündeki kasabaya hava saldırıları düzenlendiğini söyledi.

'HİÇBİR RUS YARALANMADI'

11.36: Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD'nin hedef aldığı üste Rus askeri personeli bulunduğu iddiasını yalanladı. Lavrov, "Hiçbir Rus yaralanmadı" dedi.

Lavrov'un, "Umarım bu provokasyon Amerikan-Rus ilişkilerinde onarılamaz hasarlara yol açmaz" sözleri dikkat çekti. Rusya Dışişleri Bakanı, bu gelişmenin 2003'te Irak işgalini başlatan saldırıyı hatırlattığı yorumunu da yaptı.

ÇİN'DEN İTİDAL ÇAĞRISI

11.10: Suriye'ye yönelik BM Güvenlik Konseyi kararlarında bugüne dek Rusya'yla birlikte veto yetkisini kullanan Pekin yönetiminden ilk açıklama... Çin Dışişleri Sözcüsü Hua Çunying, Amerikan saldırısı sonrası durumun tırmanmasının engellenmesi gerektiğini söyledi, tüm taraflara siyasi çözüme bağlı kalma çağrısı yaptı.

ÖSO: DEVAMI GELSİN

11.03: Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), ABD saldırılarının devam etmesini beklediklerini açıkladı. Açıklamada, 'ABD'nin Suriye'nin ülkedeki diğer üsleri de vurması' çağrısı yapıldı.

RUSYA KRİTİK ANLAŞMAYI ASKIYA ALDI

10.40: Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yeni açıklama... Bakanlık, "Amerikan saldırılarının İdlib'deki saldırıdan önce planlandığı açık" ifadelerini kullandı.

Rusya Dışişleri, ABD'yle Suriye hava sahası için yapılan güvenlik anlaşmasını askıya aldığını da açıkladı. Söz konusu anlaşma, iki ülkenin uçaklarının Suriye'de hava saldırıları düzenledikleri sırada çarpışmalarının engellenmesi için yapılmıştı.

TÜRKİYE'DEN UÇUŞA YASAK BÖLGE ÇAĞRISI

10.34:  Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD'nin Suriye'deki hava saldırılarının ardından uçuşa yasak bölge çağrısı yaptı. Kalın, 'Suriye'de daha fazla katliamın önlenmesi için uçuşa yasak bölge ve güvenli bölgeler oluşturulması' çağrısında bulundu.

SURİYE ORDUSUNDAN AÇIKLAMA

10.15: Suriye ordusu ilk açıklamasını yaptı. Yedi kişinin hayatını kaybettiği, dokuz kişinin yaralandığı belirtilen açıklamada, ordunun terörizmi bastırmaya, bütün Suriye'de barış ve düzeni sağlamaya devam edeceği belirtildi.

Açıklamada, Amerikan saldırılarının 'büyük maddi kayıplara' yol açtığı vurgusu yapılarak, ABD saldırganlıkla suçlandı.

BM: YAKINDAN İZLİYORUZ

09.58: BM'nin Suriye Özel Temsilcisi Steffan de Mistura'nın ofisinden, "Mistura, konunun muhataplarıyla görüşmeler yaparak durumu yakından takip ediyor. Birleşmiş Milletler yeni bilgiler elde edilince ek açıklamalarda bulunacak" açıklaması yapıldı.

ŞAM: BEKLİYORDUK

9.48 Suriye Enformasyon Bakanı, saldırıyı 'beklediklerini' söyledi. Açıklamada, Amerikan saldırılarının 'sınırlı' olduğu ve askeri gerilimin tırmanmasını beklemediklerini belirtti.

KURTULMUŞ: DEVAMI GELMELİ

09.18: Türkiye'den ilk açıklama Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş'tan geldi. Kurtulmuş, "Ümit ederim ki Amerika Birleşik Devletleri'nin bu operasyonu barışın sağlanmasına da katkı sağlar" dedi. Kurtulmuş saldırıyı 'anlamlı' diye niteleyip şu ifadeleri kullandı: "Ama uluslararası camia, (Suriye Devlet Başkanı Beşar) Esed rejiminin bu barbarlığına karşı tavrını çok net bir şekilde sürdürmelidir. Ta ki Esed rejimi artık halkına zarar veremez hale gelebilene kadar. Dolayısıyla bunu olumlu karşılıyoruz ama bunun sonunun gelmesinin ve Esed rejiminin tamamıyla uluslararası alanda cezalandırılmasının şart olduğunu düşünüyoruz."

PUTİN'DEN İLK AÇIKLAMA

08.57: Kremlin'den yapılan ilk resmi açıklamada, hava saldırılarının 'uydurulmuş bir bahane'ye dayandığı belirtildi, saldırıların 'ABD-Rusya ilişkilerine ciddi zarar verdiği' vurgulandı.

Kremlin Sözcü Dmitriy Peskov tarafından yapılan açıklamada, "Saldırı ABD-Rusya ilişkilerine ciddi zarar veriyor. Uluslararası hukuk ihlal edildi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD'nin üssü vurmasını egemen devlete saldırganlık olarak gördü" denildi.

İRAN'DAN KINAMA

8.41: İran Dışişleri Sözcüsü Behram Kasımi, "İran tek taraflı saldırıları güçlü bir biçimde kınıyor. Bu tür adımlar teröristleri güçlendirecek ve hem Suriye, hem bölgedeki durumu karmaşık hale getirecektir" dedi.

SUUDİ ARABİSTAN'DAN 'TAM DESTEK'

8.12: Suriye'de iç savaşın en başından bu yana silahlı isyancıları destekleyen ve Amerikan müdahalesi için çağrıda bulunan Suudi Arabistan'dan hava saldırılarına destek geldi. Suudi devlet ajansından yayımlanan açıklamada Trump'ın kararı 'cesur' diye nitelendi ve hava saldırılarından Suriye yönetimi sorumlu tutuldu. Açıklamada, Suudi Arabistan'ın 'Suriye'deki askeri hedeflere yönelik Amerikan askeri operasyonlarına tam destek verdiği' belirtildi.

RUSYA: BM ACİL TOPLANSIN

7:57: Rus parlamentosu Duma'nın Savunma ve Güvenlik Komitesi'nin Başkanı Viktor Ozerov, saldırıya tepki göstererek BM Güvenlik Konseyi'ni acil toplantıya çağırdı. Ozerov, "ABD tarafından bir BM üyesine saldırganca bir hareket olarak görülmeli" açıklaması yaptı.

HUMUS VALİSİ: ÖLÜ VE YARALILAR VAR

7.30: Tomahawk füzeleriyle vurulan Şayrat Hava Üssü'nün bulunduğu Humus'un valisinden açıklama geldi. Vali Talal Barazi, üste beş kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Vali, söz konusu üssün IŞİD'e karşı hava saldırılarında da kullanıldığına dikkat çekerek ABD'ye tepki gösterdi.

İLK GÖRÜNTÜLER

7:06: Pentagon hava saldırılarının görüntülerini Twitter'dan yayınlandı.

İLK DESTEĞİ VEREN İSRAİL İRAN'A İŞARET ETTİ

7:02: ABD'nin hava saldırılarına ilk destek İsrail'den geldi. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, saldırılara 'tam destek' beyan edildi. Netanyahu'nun açıklamasında, saldırıların İran ve Kuzey Kore'de de 'yankı bulmasının' umut edildiği vurgusu dikkat çekti.

ABD DIŞİŞLERİ: RUSYA İŞBİRLİĞİ YAPTI

5.55: ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, Rusya'nın 'Suriye tarafından düzenlenen kimyasal saldırıya ortak olduğunu' öne sürdü. Tillerson, Suriye'nin kimyasal silahlarının yok edilmesi programında Rusya'nın garantör olduğunu ve yükümlülüklerini yerine getirmediğini öne sürdü. ABD Dışişleri Bakanı, 'Amerikalı yetkililerin Rusya'yı uyardığı'nı da redderek, "Moskova'dan onay almadık" dedi. Pentagon açıklamasıyla çelişen bu sözler kısa süreli tartışma yarattı.

PENTAGON: RUSYA'NIN HABERİ VARDI

5.38: Pentagon Sözcüsü Jeff Davis, ABD'nin Rus mevkidaşlarını saldırılardan önce uyardığını açıkladı.

ŞAM'DAN İLK DOĞRULAMA

5.00: Suriye devlet televizyonu, saldırıları "Amerikan saldırganlığı Suriye'nin askeri hedeflerini bir dizi füzeyle hedef aldı" ifadesiyle duyurdu.

AMERİKAN SİYASETİ NE TEPKİ VERDİ?

4.55: Amerikan siyasetinden ilk tepki, Trump'la pek anlaşamadıkları bilinen Cumhuriyetçi senatörler John McCain ve Lindsey Graham'dan geldi. Obama döneminden bu yana Suriye'de daha sert bir politika öneren ikili, ortak yazılı açıklamalarında 'ABD'nin Esad'a güçlü bir mesaj verdiğini' savundu.

TRUMP İLK AÇIKLAMASINDA NE DEDİ?

4.48: ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'ye hava saldırısı emri verdiğini kamuoyuna duyurdu. Mar-a-Lago'da gazetecilere açıklama yapan Trump, "Bu gece, Suriye'de kimyasal silahların düzenlendiği hava üssüsne hedef gösteren bir askeri harekat emri verdim" dedi. Trump, hava saldırılarının 'Suriye'nin yasaklı kimyasal silahları kullandığı konusunda tartışma olmadığı' için düzenlediklerini savundu, dünyayı da 'Suriye'deki katliam ve kan banyosunu durdurmaya' çağırdı.

SALDIRI NEREDEN DÜZENLENDİ?

3.45:  Humus'taki Şayrat Hava Üssü'ne ABD tarafından hava saldırıları düzenlendi. Akdeniz'in batısındaki iki Amerikan destroyerinden 59 Tomahawk füzesi atıldı. Üsteki pistlerin, askeri teçhizatın ve yakıt deposunun yok edildiği belirtiliyor.